Loop mee met de dubbele marathon van soldaat Piet Tessers in 1940

Tachtig jaar geleden waren de sporen van de oorlog overal te zien. In die chaos liep de Rotterdamse atleet Piet Tessers een dubbele marathon. Via een reconstructie zien we zijn route. 

Het was nationaal nieuws in de eerste oorlogsmaanden van ons land. De Rotterdamse soldaat Piet Kessers had beloofd dat hij op 3 oktober 1940 een afstand van ongeveer 85 kilometer zou hardlopen van zijn huis aan de Kortekade naar de Promerskazerne in Naarden, waar hij was ondergebracht. De 30-jarige atleet had in vredestijd al twee keer meegedaan aan een marathon en die binnen drie uur voltooid. Hij hield wel van een stunt, want Tessers was in de winter van 1939 met zestien graden vorst van Rotterdam naar Schiphol gelopen, een afstand van 64 kilometer!

Zijn volgende stunt was een dubbele marathon van zijn huis naar de kazerne, waarmee hij een einde maakte aan zijn verlof. De omstandigheden waren natuurlijk wel volkomen anders door de aanwezigheid van de Duitse bezetters. Zijn route voerde vanuit zijn eigen stad, die zwaar was getroffen door het oorlogsgeweld. Daarna liep hij via Gouda, Utrecht en Hilversum naar zijn kazerne. Onderweg zal hij getuige zijn geweest van de verwoestingen van mei 1940. Voor de zekerheid werd hij begeleid door twee sergeanten, twee korporaals en twee soldaten.

Het kostte hem uiteindelijk bijna negen uur, onder meer door een zware storm tegen en een opspelende blessure. Hij kwam daardoor veel later op zijn bestemming dan gepland. ‘Het geheele korps werd op het Premersplein te Naarden opgesteld om Tessers te huldigen,’ aldus Het Nieuwsblad van het Noorden. ‘Het duurde echter nog eenige uren voor de athleet de vestingstad bereikt had.’ Om tien over zes in de avond kwam hij dan eindelijk aan.

Piet Tessers in Oudenrijn. Foto via Delpher / Utrechts Volksblad

Tachtig jaar later

Die tijd van ruim negen uur was in ieder geval geen propaganda voor de hardloopsport, zo oordeelde de Atletiekunie zeer streng na afloop. Toch is het tachtig jaar later een fascinerende gedachte dat een atletische soldaat meer dan tachtig kilometer hardliep door een landschap, dat op veel plekken was getekend door de oorlog. Wat heeft Tessers onderweg gezien? Hoe reageerden toevallige voorbijgangers op zijn aanwezigheid? Wat vonden de Duitsers ervan dat een Nederlandse soldaat dat hele stuk wilde rennen? Hebben zij dat nog gebruikt voor hun propaganda?

Het was de bezetters namelijk wel degelijk opgevallen, blijkt uit een verhaal in Deutsche Zeitung in den Niederlanden, de officiële bezettingskrant. ‘Ein niederländischer Langstreckler mit Namen Piet Tessers, der sich regelmässig an Marathonläufen beteiligt, ist dieser Tage von Rotterdam nach Naarden gelaufen. Das sind 85 Kilometer. Nach 8 Stunden 57 Minuten und 50 Sekunden war er da. Die Leistung ist gewaltig. Man fühlt sich zurückversetzt in jene Tage, da sich allerorts Schnelläufer als Depeschengänger anboten und auf ähnliche wundersame Laufleistungen verwiesen.’

Hoe dan ook was het Tessers’ Minute of Fame, want in alle kranten werd zijn prestatie kort aangestipt – soms met een foto erbij. Dat is dan ook het enige wat we nu nog hebben van die merkwaardige oorlogsloop van 3 oktober 1940.

En daarom hebben wij een interactieve kaart gemaakt van de route van Tessers. Die staat hierboven. Als je op zo’n atleet klikt, zie je een foto van die omgeving – vanuit de lucht of vanaf straat. Zo krijgen we toch nog een beetje een idee hoe het er toen ongeveer uit heeft gezien. Als er nu iemand een film of musical wil maken over dit verhaal horen wij het graag – hier.