Kijk terug naar de eerste uitzending van Sport in Beeld, de voorloper van Studio Sport
Op 5 april 1959 was de eerste uitzending van Sport in Beeld, nu bekend als Studio Sport. Er bestaan nog originele fragmenten, helaas zonder geluid.
Zwemmen, tafeltennis, roeien, hockey en voetbal: dat waren de ingrediënten van de allereerste uitzending van Sport in Beeld op zondag 5 april 1959, uitgezonden tussen 21.45 en 22.15 uur. Helaas is het geluid verdwenen, maar de beelden zijn bewaard gebleven. In nog ongerestaureerde telerecording-kwaliteit, maar toch. We kunnen ons zo een beeld vormen van hoe de reguliere sportverslaggeving op tv is begonnen.
Gezamenlijkheid
Het programma was een initiatief van AVRO, KRO, VARA en VPRO: een wekelijks sportprogramma op het nieuwe medium tv. Of was het toch van de NTS? “Gezamenlijkheid”, heette dat destijds in omroepland – een uiterst gevoelig thema want de elkaar beconcurrerende omroepverenigingen keken ook toen al met argusogen naar de omroepactiviteiten van de “staats”-NTS en later de NOS.
Radio kende al vanaf de jaren dertig zijn wekelijkse sportpraatjes. Han Hollander werd beroemd door zijn live-verslagen van Holland-België voor de AVRO-microfoon.
Voor zover valt na te gaan haalde op 31 mei 1955 het eerste sportitem de Nederlandse tv. Bij gebrek aan een eigen sportrubriek gebeurde dat toen nog in het Journaal. In de reportage over een “internationaal sportfeest” in Dordrecht kregen we beelden te zien van “knotsoefeningen, handbal en volksdansen.” Twee weken later haalden “windhondenrennen” het Journaal, daarna de spelen van de “Katholieke Arbeiders Jeugd” (in het Journaal bij de NTS en niet bij de KRO!).
De Olympische Winterspelen van 1956 in Cortina d’Ampezzo waren de eerste waar de Nederlandse tv via Europese beelduitwisseling aandacht aan besteedde. Siebe van der Zee was zelfs naar Italië afgereisd om “omlijstende interviewtjes” te maken. Het gesprek dat hij voerde met het toen nog piepjonge kunstrijduo Sjoukje Dijkstra en Joan Haanappel werd daardoor historisch.
Coen Moulijn kijkt voetbal op tv. Foto Henk Lindeboom via het Nationaal Archief
Sport in Beeld
Toen ook het profvoetbal in 1954 na een lang gevecht door de KNVB werd geaccepteerd, was de weg vrij voor een wekelijks sportprogramma op tv. In een half uur Sport in Beeld op de zondagavond werd de sportweek doorgenomen.
Opvallend is dat voetbal zeker niet domineerde. Natuurlijk, de eerste uitzending besteedde aandacht aan wat toen nog een klassieker moest worden: de tweestrijd tussen Feyenoord en Ajax (0-5 voor de Amsterdammers). Langer dan 3 minuten en 29 seconden duurde die samenvatting echter niet. De Head of the River, de ook toen al beroemde roeiklassieker, kreeg ook iets meer dan 3 minuten toebedeeld. Rijkelijk veel als we de beelden terugkijken, want er werd met maar één vaste camera langs de Amstel gefilmd.
De makers
Wie maakten nu in het begin Sport in Beeld? Een reconstructie komt uit bij: Commentator/verslaggevers Bob Bremer (AVRO), Jan Cottaar, Aad van den Heuvel (KRO), Herman Kuiphof (VPRO), Jan Leyendekker (VARA), Koos Postema (VARA), Fred Racké, Bob Spaak, Henk Terlingen, Koen Verhoeff (AVRO); Coördinatie/eindredactie Jean Smits (AVRO): Regie Ad Versney (KRO). Géén NCRV – want die deden niet aan sport op zondag!
Jan Cottaar bleek al snel de meest favoriete presentator. Toch was het ook door hem gepresenteerde Sportpanorama (alleen KRO) aanvankelijk populairder, althans volgens het nieuwe weekblad TV. De Leeuwarder Courant schreef op 11 mei 1959: “Jan Cottaar presenteerde tenslotte weer het Sport in Beeld. Hij doet dat het beste van allemaal en het gaat er zowaar op lijken dat men hem als vaste kommentator heeft genomen.”
Live
Het eerste grote kampioenschappen dat Sport in Beeld live bracht was het WK-wielrennen van 8 tot en met 16 augustus 1959. De baannummers werden in het Olympisch Stadion in Amsterdam gehouden, voor de wegnummers was het circuit van Zandvoort afgehuurd. Het was de eerste keer dat de beelden van Sport in Beeld in het kader van de EBU (European Broadcasting Union) door vele Europese landen werden uitgezonden. Van dit WK is nog bijna drie uur materiaal bewaard gebleven.
De uitzending van 3 januari 1960 moet tot de eerste dramatische dieptepunten van Sport in Beeld gerekend worden. De populaire presentator Jan Cottaar had bedacht om zijn vader voor de camera te halen, een 73-jarige diehard-fan van het naar de eerste divisie gepromoveerde DHC uit Delft. Als één der oudste en meest getrouwe fans van DHC zou Jan Cottaar zijn vader interviewen. Helaas heeft het niet zo mogen zijn: “Voor het zover was werd de heer Cottaar onwel en overleed ter plaatse.”
