George Best, Johan Cruijff en de vrouw in De Kuip met de rode roos

Weinig over gelezen, over George Best de voetballer. In de opsomming van anekdotes werd hooguit terloops vermeld dat Best ook een aardig balletje kon trappen, maar wat hem nou precies zo bijzonder maakte werd niet duidelijk.

Het VPRO-programma Holland Sport zond een filmpje uit dat de zaak ook al geen goed deed. Alleen Best was in beeld, tijdens een wedstrijd van Manchester United. Hij frunnikte wat aan zijn haar en liep, schijnbaar doelloos, heen en weer. Omdat hij niet eenmaal in balbezit kwam, dé manier toch om te laten zien dat een voetballer over speciale vaardigheden beschikt, had die man met die lange haren net zo goed een acteur kunnen zijn, of een dubbelganger van George Best.

Rotterdam, 13 oktober 1976. Het Nederlands elftal, tussen twee WK-finales in, speelt een wedstrijd tegen Noord-Ierland. Best maakt zijn rentree in de Noord-Ierse ploeg, na drie jaar, omdat hij zijn krachten graag eens wil meten met Johan Cruijff. Dit laatste is nooit bewezen, maar er zijn voldoende aanwijzingen voor.

De loopbaan van Best – hij was dertig jaar op dat moment – heeft dan al een armzalige wending genomen. De Nederlandse verslaggevers die hem hebben bekeken bij Fulham, komen terug met sombere verhalen over een oud en versleten drankorgel van wie niets meer te vrezen is.

De wedstrijd in Rotterdam werd uitgezonden op televisie. Het waren schokkende beelden. De uitslag was 2-2.

Nooit heeft iemand in Nederland op een hoger niveau gespeeld dan George Best op 13 oktober 1976. De schaduw van Best viel zelfs over Johan Cruijff, zeer tot genoegen overigens van de Volkskrant, die van de gelegenheid gebruikmaakte om wat oud zeer weg te werken – voor zover mogelijk. ‘De grootmeester van weleer,’ noemt verslaggever De Graaf hem sarrend.

De dood van Best was voor een lezer, Mainse Rijpkema, aanleiding in de archieven van de openbare bibliotheek op de Prinsengracht in Amsterdam op zoek te gaan naar het stuk dat Jan Mulder destijds schreef over de wedstrijd. Wij kregen een kopie. Cruijff legde het loodje in de prestigeslag, schreef Mulder destijds vol ongeloof. ‘Met werkelijk de mooiste, meest achteloze baltechniek ooit op een Nederlands voetbalveld vertoond, deklasseerde Best Rob Rensenbrink en liet zelfs Johan Cruijff niet verder komen dan zijn achterwiel.’

De terechtwijzing van een gekrenkte genius, dat was het, volgens Mulder. Best dribbelt, passt, demarreert, zweeft. Best is stromend water, gerenommeerde Nederlandse internationals als Haan, Rijsbergen, de vernederde Willy van de Kerkhof en zelfs Neeskens en Jansen zijn hoekige rotsen. En zo had Best het allemaal precies bedoeld.

Hij was nog niet eens dood toen een voormalige voetbalverslaggever van de Daily Express, Bill Elliott, in The Observer de geschiedschrijving een goede dienst bewees. Hij beschrijft de uren voor de wedstrijd in Rotterdam. Op weg naar het stadion zat Elliott naast Best in de bus; dat kon nog, in die dagen. De journalist vroeg aan de voetballer of Cruijff een betere voetballer was dan hijzelf. ‘Je maakt een grap, toch,’ zei Best en hij kondigde aan dat hij bij de eerste de beste gelegenheid de bal door de benen van Cruijff zou spelen.

Een paar uur later, schrijft Elliott, komt Best in De Kuip voor de wedstrijd als laatste de spelerstunnel uit. De stadionspeaker kondigt hem aan: ‘Met nummer 11, Georgie’ – pauze – ‘Best!’

Het applaus is overdonderend. ‘En naar buiten dribbelde George. Boven hem boog een prachtige blonde vrouw zich naar hem over, een lange rode roos in de hand. Door zijn karakter, zijn training en zijn ruime blikveld kon hij haar of de roos onmogelijk missen. Hij stopte, deed een stap terug, nam de roos aan, kuste haar hand en liep het veld op, terwijl hij met de roos naar de tribunes wees en het applaus aanzwol.’

De wedstrijd is vijf minuten oud als Best, aan de linkerkant van het veld, in balbezit komt. In plaats van zich naar het doel te richten steekt hij het veld in de breedte over, daarbij drie Nederlanders passerend. Hij tikt Johan Cruijff de bal door de benen en steekt een gebalde vuist de lucht in.

Nederlandse verslaggevers maakten er destijds geen melding van en de NOS heeft geen beelden meer van de wedstrijd. Misschien zijn de vrouw met de roos en de actie van Best wel verzinsels van een Engelse journalist. Misschien. Maar het is allemaal veel te mooi om het niet te geloven.

Uit: Terug naar Sportweg 8
Auteur: Paul Onkenhout
ISBN: 978 90 468 0609 8
NUR: 489
Aantal pagina’s: 256
Met foto’s van Guus Dubbelman