De eerste keer keer live schaatsen op tv was in 1966

Vanuit Deventer werd in 1966 het eerste live-verslag van een schaatstoernooi gemaakt in de Nederlandse tv-geschiedenis. Kijk hier opnieuw naar de originele beelden van toen. Gonna party like it’s 1966!

De tv heeft ongetwijfeld belangrijk bijgedragen tot een verdere popularisering van het langebaan-schaatsen in Nederland.

Op 22 en 23 januari 1966 werd in Deventer het EK schaatsen verreden, de eerste keer in Nederland. Miljoenen mensen waren hiervan getuige, omdat het evenement voor de eerste keer live werd uitgezonden op tv. De voetbalcompetitie werd er gedeeltelijk voor stilgelegd! Dat Schenk ook nog eens het EK won, zorgde helemaal voor een ongekende vreugde-explosie, die met terugwerkende kracht het begin bleek van het fanatieke en kleurige Oranje-legioen – ver voordat zoiets bij het Nederlands voetbalelftal ontstond.

Schaatshistoricus Marnix Koolhaas schreef: ‘Zelden zal het in Nederland op straat zo stil geweest zijn als die 22e en 23e januari 1966. Wie geen kaartje heeft kunnen krijgen, zit het hele weekend aan de tv gekluisterd om geen minuut te missen van een toernooi dat een nieuw vaderlands schaatstijdperk in zal luiden.’

Een beroemd beeld van dat weekend is de val van Kees Verkerk op de 10.000 meter, die meteen daarna werd herhaald op tv. Dat was voor de eerste keer in de Nederlandse tv-geschiedenis, waardoor veel mensen dachten dat Verkerk nóg een keer gevallen was.

Het meest bijzondere deel is de huldiging aan het eind van het EK toen het aanwezige publiek spontaan de yell Ard & Keessie inzette. Zoals Schenk zelf zei in een terugblik in 2005: “Iedereen zag dat Kees die dag beter was, maar door zijn val nét niet de Europese titel won. Door onze namen te verbinden in één yell werden we in feite bedankt voor de prestaties, die we beiden hadden geleverd.”

De recensies in de dagbladen waren juichend, zoals Het Vrije Volk. ‘De tv zond de wedstrijden om de Europese kampioenschappen in Deventer compleet uit en daardoor moet minstens half Nederland met opgetogenheid kennis hebben genomen van de topprestaties, die op de fraaie baan zijn geleverd. Deze wedstrijden boden alles, wat de schaatssport kan bieden: prachtig rijden van de Europese sterren, dramatische gevechten, een opgetogen publiek, een heerlijke sfeer op de tribunes. Nee, als de TV de sport ooit een dienst heeft bewezen, dan is het nu wel geweest. Honderdduizenden, die anders maar vaag iets wisten van de langebaansport, hebben nu twee dagen lang geboeid. zitten kijken. Zij zijn allemaal fervente voorstanders geworden, dat kan eenvoudig niet anders.’

Hetgeen werd onderschreven door Het Nieuwsblad van het Noorden: ‘De tv heeft zaterdag en zondag voortreffelijk werk gedaan. De voor Nederlanders onvergetelijke gebeurtenissen op de ijspiste in Deventer zijn zeer volledig en attent en in uitstekende beelden weergegeven, zodat men als kijker thuis feitelijk niet de indruk kreeg zich op tientallen kilometers afstand van het evenement te bevinden. De tv heeft ongetwijfeld belangrijk bijgedragen tot een verdere popularisering van het langebaan-schaatsen in Nederland.’

Gonna party like it’s 1966

Vijftig jaar na dit EK vond VPRO Geschiedenis een groot deel van de originele tv-opnames terug. Hieronder zijn ze te zien.