VoetbalVraag het de redactie

Welk stadion had als eerste een afgesloten supportersvak?

De oerknal van voetbalgeweld op de Nederlandse velden was de UEFA Cup-finale van 29 mei 1974 tussen Feyenoord en Tottenham Hotspur toen het in de Kuip volkomen uit de hand liep door Engelse supporters. Wat een voetbalfeest moest worden, werd een drama, waarbij het een wonder is dat er die dag geen dodelijke slachtoffers zijn gevallen.

Er zijn deskundigen, die zeggen dat je de supporterskampen niet moet scheiden. Voor mij een onjuiste theorie.

Niet dat daarvoor er geen voetbalrellen bestonden, laat Friso Schotanus zien in zijn boek over hooligans. Op 1 oktober 1972 bijvoorbeeld bestormden Utrecht-supporters het veld tijdens een thuiswedstrijd tegen Telstar, waarna de politie hard ingreep. Toch zorgden pas de Kuip-rellen voor een eerste bewustzijn in ons land dat er maatregelen genomen moesten worden om meer geweld te voorkomen – overigens allemaal even kansloos bleek de jaren erna.

Vanuit Groot-Brittannië waaide al snel de nodige informatie over. Op 28 augustus 1974 schreef De Telegraaf dat de Britse regering overwoog om alle 92 Britse profclubs plannen te laten opstellen om de supporters van de spelende ploegen op de tribunes te scheiden. In juni 1976 kondigde de UEFA maatregelen aan, onder meer door foto’s te nemen van rellen, die ter plaatse ontwikkeld moesten worden. Daar bleef het niet bij: ‘De aanhangers zouden moeten worden opgesplitst in groepen van 500 en hun plaatsen zouden niet dicht bij het veld mogen liggen. Bovendien moeten de aanhangers van de tegenpartij gescheiden worden gehouden.’

Incidenteel gebeurde er toen al zoiets in ons land, zoals bij Ajax – Manchester United op 15 september 1976. De bezoekende supporters waren berucht, zodat de stad blauw stond van de politie. In het stadion zelf werden de Engelsen in een eigen vak gestopt. “Er zijn deskundigen,” verklaarde stadiondirecteur Otto Roffel in De Telegraaf, “die zeggen dat je de supporterskampen niet moet scheiden. Voor mij een onjuiste theorie. Breng je de legioens ieder in een apart vak onder en er gebeurt wat, dan weet je direct waar de schuldvraag ligt.”

Voor zover bekend is dit stadion daarmee het eerste in Nederland geweest met speciale supportersvakken, alhoewel nog lang niet structureel.

Een opmerkelijk initiatief voor verdergaande maatregelen tegen voetbalgeweld kwam uit Venlo, zoals De Telegraaf meldde op 23 oktober 1976. ‘De supporters van VVV hebben een brief verzonden aan alle betaalde clubs in Nederland, aan hun supportersverenigingen en aan de KNVB, waarin ze met voorstellen komen om de alsmaar toenemende agressiviteit fors de kop in te drukken.’ In deze brief kwam het voorstel voor ‘een vaste ruimte voor bezoekende supporters’, voorzien van politiebescherming. ‘Afhankelijk van de grootte van de groep zal politiebegeleiding moeten worden verleend vanaf aankomst tot en met vertrek.’

Ondertussen werden de supportersproblemen alleen maar groter, en klaagde De Telegraaf meteen na afloop van de wintersport van 1977 over het geweld: ‘In het verleden is wel eens geprobeerd de supportersschare van op dit punt als lastig bekend staande clubs in verschillende vakken op tribunes onder te brengen, maar dat hielp ook niets. Iedereen kan nu eenmaal zelf een kaartje kopen en bij de meeste clubs bestaat trouwens niet eens de mogelijkheid van verschillende vakken. De voetbalbond staat ook met de handen in het haar.’

Twee maanden later sprak Het Vrije Volk met Joop Oerlemans, controleur in de Kuip. “Het bestuur heeft goede maatregelen genomen door honden in te schakelen en door de supporters van de twee partijen in ver van elkaar gelegen vakken neer te zetten.” Ook daar werden inmiddels dus supportersvakken ingevoerd.

Die vakken waren overigens niet altijd een oplossing, zoals op 14 augustus 1977 toen er rellen waren tussen supporters FC Den Haag en Feyenoord, maar dan wel in het Haagse stadion. Uit het verslag blijkt dat deze groepen wel achter hekken waren ondergebracht in verschillende vakken, maar dat dit niet hielp.

Stap voor stap kwamen er toch stadions bij met speciale vakken. Op 30 september 1977 speelde FC Twente in het Diekmanstadion tegen Glasgow Rangers, waarbij de Schotse supporters strikt werden gescheiden van de fanatieke aanhang van FC Twente. AZ’67 begon op 9 september 1978 met drie gescheiden vakken op de Jan van der Ben-tribune bij de thuiswedstrijd tegen Feyenoord. Het linker vak was voor de supporters van Feyenoord en het meest rechtse vak voor die van AZ’67. Het middelste vak was een buffer met 1200 toeschouwers. Bij MVV gebeurde dat later die maand in de thuiswedstrijd tegen FC Utrecht.

Op 19 augustus 1983 verscherpte de KNVB de maatregelen, waarbij de verplichtingen voor de accommodaties duidelijk werden omschreven. ‘Voor de groep bezoekende supporters moet in het vervolg een apart vak staanplaatsen beschikbaar zijn, dat door hekken van minimaal 2.30 meter volledig van de overige tribunes wordt gescheiden. Verder wordt aanbevolen om bij de toegang van de vakken speciale poorten aan te brengen ten behoeve van fouillering.’

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Al meer dan 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.