NieuwVoetbal

Brazilië – Italië op het WK Voetbal van 1982 was de mooiste wedstrijd aller tijden

Op 5 juli 1982 zag de wereld een van de mooiste voetbalwedstrijden aller tijden. Brazilië – Italië was de wedstrijd van de wederopstanding van Paolo Rossi en de van de schrik stilvallende sambatrommelaars.

Poster ‘Copa del Mundo de Futbal España 82’ uit de collectie van Sportimonium – CC BY-NC-SA via Europeana

De wedstrijd had veel weg had van een ‘crime passionel’. ‘Brazilië was mooi, Italië was goed en doeltreffend, Italië was grandioos, maar Brazilië ligt eruit, en dat is jammer,’ vatte Theo Reitsma in zijn verslag het duel samen. ‘Fantastico!’ luidde de vette kop op de voorpagina van La Gazzetta dello Sport, maar misschien kwam La Tribune de Lausanne wel met de mooiste kop: ‘Mamma mia!’

Adembenemende zon

Op maandagmiddag 5 juli 1982 om kwart over vijf staan twee doorgewinterde ploegen tegenover elkaar. Het kleine Sarrià-stadion is weer tot de laatste plaats bezet en kookt onder een adembenemende zon bij een temperatuur van 38 graden in de schaduw. Zolen van espadrilles blijven in het asfalt staan. Alles trilt en swingt op de betonnen tribunes op het ritme van de sambatrommelaars.

Boven de onoverdekte geelgroene tribunes rijzen de flats van de Avenida General Mitre uit. De balkons zijn weer volgepakt als loges in een theater. Boven de staantribunes aan de overzijde wapperen prachtige groen-wit-rode vlaggen. Zelfs de volksliederen klinken uit de krakerige luidsprekers prachtig. Dit is de middag om als voetballiefhebber de liefde van je leven tegen te komen.

Brazilië heeft aan een gelijkspel voldoende en Italië moet winnen, maar niemand verwacht dat de Azzurri zomaar zullen aanvallen. En toch gebeurt dat vanaf de aftrap. Na vier minuten maait de tot dan in het toernooi zwak spelende Paolo Rossi in kansrijke positie knullig over een voorzet van Marco Tardelli heen.

Veertig seconden later geeft de mee naar voren gekomen Antonio Cabrini weer een meesterlijke voorzet en is het wel raak. Rossi kopt bij de tweede paal de bal in het doel. De spits, die vanwege een vaag omkoopschandaal twee jaar niet mocht spelen, stapt uit een nachtmerrie en is in een klap weer de Pablito van het WK-78. Eindelijk heeft hij een cruciaal doelpunt gemaakt. Later zal hij verklaren dat dit de belangrijkste treffer in zijn loopbaan is.

Maar op dat moment zindert Sarrià alleen nog maar, want deze goal belooft alles voor een onvergetelijke namiddag. Lang kunnen de Italianen niet genieten van de vroege voorsprong, want het Braziliaanse middenveld rukt op in hoog tempo op. De sambavoetballers kennen de plicht van het wegwerken van een achterstand. Serginho mist ook een enorme kans als voorbode op een juweel van een doelpunt.

In de 12e minuut combineren Zico en Socrates en de lange spelmaker schiet de bal tussen libero Scirea en doelman Zoff in de korte hoek: 1-1. Het wordt nu echt een wedstrijd. Conti dribbelt als een Braziliaan, Antognoni, Rossi en Graziani combineren net zo fraai als Zico, Eder en Socrates. Luizinho tackelt als een Italiaan, maar het is vooral een sportieve wedstrijd in tegenstelling tot de wedstrijd van Italië tegen Argentinië.

Hoeken en gaten

Opvallend is wel dat de Brazilianen zich vaak enorm op de eigen helft laten terugvallen en met maar één echte spits spelen. Maar de dreiging komt uit alle hoeken en gaten. Door een afspeelfout van Toninho Cerezo krijgt Rossi na 25 minuten een nieuwe kans en deze laat de spits niet onbenut. Met een droog schot zorgt hij voor 2-1. De Brazilianen vinden dat er nog weinig aan de hand is, maar de neutrale waarnemers beginnen al met een daverende stunt rekening te houden.

Toch speelt Brazilië vreemd genoeg zijn beste wedstrijd van dit WK, alleen tegen een tegenstander die ook prachtig speelt. Brazilië krijgt kansjes maar de 40-jarige doelman Dino Zoff is met attente reddingen zeer nuttig. Zelfs het uitvallen van verdediger Fulvio Collovati na een half uur wordt opgevangen. Giuseppe Bergomi, slechts 19 jaar, valt in. Hij heeft zijn snor laten staan omdat zijn ploeggenoten anders dachten dat hij nog in de pubertijd zat. Met Scirea en Gentile lijkt hij subtiel zand te strooien in de sambamachine, want de haperingen komen na rust frequenter voor.

Italië is drie keer in de buurt om de wedstrijd in het slot te gooien. Conti en Rossi missen goede kansen alleen voor de Braziliaanse doelman Valdir Peres en een zuivere strafschop wordt de Azzurri onthouden wanneer Luizinho Rossi onderuit haalt. Een beetje arbitraal geluk gunt iedereen dit Brazilië wel, maar Socrates en Zico blijven in deze fase onzichtbaar. En de vrije trappen van Eder missen richting. Zoff blijft attent en redt een paar keer knap.

Maar Zoff moet zich halverwege de tweede helft gewonnen geven, wanneer Falcao de bal krijgt aangespeeld door Junior en na een prachtige loopactie van Cerezo vrij op het doel kan schieten: 2-2. De Brazilianen hebben aan dit resultaat voldoende maar gaan door met druk zetten, maar Zoff raakt niet onder de indruk van de afstandsschoten van Zico en Eder.

Een kwartier voor het einde kopt Cerezo een voorzet van Antognoni onhandig over de achterlijn. De Squadra krijgt haar eerste corner uit de wedstrijd. Conti trapt, de Brazilianen werken slecht weg, Tardelli haalt uit en Rossi verandert het schot van richting in het doel: 3-2.

Er is nog een kwartier te gaan, maar dit lijkt toch wel de beslissing. Of niet? In de hitte van de strijd valt Tardelli uit met een enkelblessure, maar ook zonder hem domineert het Italiaanse middenveld. Een glaszuiver doelpunt van Antognoni wordt ten onrechte vanwege buitenspel afgekeurd, zodat de spanning tot de laatste minuut blijft bestaan.

Bij een ultieme aanval kopt Oscar de bal vrij in maar Zoff redt de bal op de doellijn. Kort daarop stort de Braziliaanse wereld in en kleurt de hemel azuurblauw. ‘Heel Italië in tranen van vreugde,’ kopt Tuttosport. Alle Italianen gaan de straat op, alsof de 175-jarige vrijheidsstrijder Garibaldi weer tot leven is gewekt. In Rome, Milaan, Turijn, Napels en Bologna is sprake van een eruptie van geluk.

Op de Ponte Vecchio van Florence worden verbaasde Japanners voor uren ingesloten door juichende Florentijnen. En in Rio de Janeiro plegen vier volwassen mannen zelfmoord. Deze nederlaag wordt beschouwd als een misdaad. De rest van de wereld kijkt vooral verbaasd naar het scorebord: Brazilië – Italië 2-3:

Sarrià, het keerpunt in de moderne voetbalgeschiedenis.

Op de Ramblas klinkt de onheilspellende schreeuw van een meisje in Bryan Ferry’s zomerhit Avalon:

When the samba takes you
Out of nowhere
And the background is fading
Out of focus
Yes the picture is changing
Every moment
And your destination
You don’t know it

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurriaan van Wessem
Jurriaan van Wessem (1960) is historicus en journalist. Hij was onder meer eindredacteur voor het voetbalmaandblad Elf, was medewerker van De Volkskrant en La Gazzetta dello Sport en werkte als correspondent voor de GPD-bladen. Door zijn activiteiten en verblijf in het buitenland heeft hij een brede visie op het internationale voetbal.