De Nederlandse broedermoord in de Giro d’Italia van 1954

Tijdens de Giro d’Italia van 1954 reed Gerrit Voorting één dag in de roze leiderstrui. In de strijd om dit tricot stak hij zijn jongere broertje Adrie de loef af .

Gerrit en Adrie Voorting konden aanvankelijk prima door één deur. Een week voor hun vertrek naar Italië, tijdens het Nederlands kampioenschap in Valkenburg, kwam daar verandering in. De wedstrijd liep al vanaf he begin niet lekker voor de renners, want een stel onverlaten hadden de zaak geprobeerd te saboteren.

Zo schreef de Drentsche Courant: ‘Een zeer onaangename gewaarwording was het voor de renners, toen zij voor de eerste maal in het Sint Jansbosch aan de afdaling begonnen, te ontdekken dat kopspijkertjes en punaises op het wegdek waren rondgestrooid. Dit had tot gevolg dat diverse renners met lekke banden te kampen kregen.’

Wim van Est, Wout Wagtmans, Thijs Roks en de broers Voorting reden niet lek en streden in de finale van de race om de overwinning. ‘De krachten ontliepen elkaar bijna niet en daarom mislukten demarrages van de een of de andere voortdurend. Alleen Roks viel terug en zo beleefden de toeschouwers een sprint tussen de gebroeders Voorting, Wim van Est en Wagtmans, die door Adrie Voorting met glans werd gewonnen.’ Niets aan de hand zou je zeggen. Alleen was de afspraak dat niet hij, maar zijn broer Gerrit de sprint zou winnen. Adrie had zijn broer ‘geflikt’.

Lange stilte

Gerrit was dan ook zwaar beledigd. In aanloop naar de Ronde van Italië wisselden de broers geen woord met elkaar. Tijdens de vijfde etappe, van Bari naar Napels, kwam daar geen verandering in. Gerrit was in bloedvorm, Adrie was aan het eind van zijn Latijn,

De rit was een ware martelgang voor Adrie. Toen hij moest lossen uit het peloton, keek zijn broer nog een keer om. Zou hij hem toch niet helpen? Toen ploegleider Kees Pellenaars dit zag ontstak hij in blinde woede. Hij riep Gerrit tot de orde. Hij moest doorrijden en zijn broertje vergeten, zo schrijft Jan Ceees Butter in Andiamo. ‘Straks rijdt hij weer goed en dan flikt hij je weer.’

Butter: ‘Plotsklaps was Gerrits mededogen verdwenen. Pellenaars had gelijk. Een verrader blijft een verrader, ook al was het je bloedeigen broer. Weg was de broederliefde, weg was het medelijden.’ Gerrit demarreerde en reed de hele dag enorm hard. De Belg Rik van Steenbergen won uiteindelijk de rit, de Italiaan Michele Gismondi werd tweede en Gerrit derde. Gerrit werd dankzij dit resultaat wel de leider in het algemeen klassement.

De Friese Koerier: ‘Gerrit Voorting wist dank zij een geslaagde vlucht met vier man de roze leiderstrui te veroveren met een voorsprong van maar liefst vijftien minuten.’ Maar er was ook minder goed nieuws. ‘Op de dag van Hemelvaart viel een donkere schaduw over dit prachtige resultaat, want vanmorgen zijn twee Nederlandse renners minder gestart. Dat zijn Jan Nolten en onze nationale kampioen Adrie Voorting’

Ze waren allebei buiten de tijd binnengekomen. Voorting eindigde die dag zelfs als allerlaatste, op 35 minuten van winnaar Van Steenbergen. Het was een wonderlijke dag. Op het moment dat de ene broer zich als tweede Nederlander − na Wim van Est in 1953 − in het roze hees, mocht de andere broer zijn koffers pakken. Later die dag kwamen ze elkaar nog tegen in het hotel. Het zwijgen werd eindelijk verbroken. Adrie feliciteerde zijn broer. Gerrit wenste Adrie een prettige terugreis.

Voorgoed weg

Een dag later was Gerrit het roze alweer kwijt, hij zou uiteindelijk als zevende eindigen. De trui zou niet veel later ook daadwerkelijk kwijtrijken, want ploegleider Pellenaars kwam het tricot ooit bij Gerrit ophalen voor een sponsorevenement in de Jaarbeurs in Utrecht. Sindsdien is de trui spoorloos verdwenen.

Vijftien jaar na de broedermoord kwam Adrie op 38-jarige leeftijd door een auto-ongeluk bij Bergen op Zoom om het leven. Broer Gerrit was 93 jaar oud toen hij in 2015 in Heemskerk overleed.