De pioniers van het vrouwenvoetbal
Een kleine honderd jaar geleden domineerde een vrouwenteam uit Engeland de internationale velden. Het populaire Dick, Kerr’s Ladies F.C. was menig mannenteam de baas.
Dick, Kerr Ladies F.C. is het meest succesvolle vrouwenelftal uit de geschiedenis. Het team werd opgericht tijdens de Eerste Wereldoorlog in de munitiefabriek Dick, Kerr & Co Ltd in Preston in het noordwesten van Engeland. Terwijl de mannen vochten aan het front, gingen steeds meer vrouwen werken in fabrieken om de oorlogsmachine draaiende te houden. Duizenden vrouwen vonden emplooi in munitiefabrieken en kregen zo de bijnaam ‘Munitionettes’.
De overheid benoemde speciale ambtenaren die moesten toezien op de gezondheid en het welzijn van de vrouwelijke werknemers. Deze toezichthouders stimuleerden vrouwelijke sportactiviteiten, want sport bevorderde volgens hen de gezondheid en de saamhorigheid. De sportende dames bleken een bijzondere voorliefde voor voetbal te hebben. Al snel had bijna iedere munitiefabriek in Engeland een eigen dameselftal.
De voetbaldames van Dick, Kerr & Co Ltd speelden hun eerste wedstrijd tegen een team van mannelijke collega’s. De dames wonnen overtuigend. Dat bleef niet onopgemerkt. Alfred Frankland, een kantoorklerk van de fabriek, zag de potentie van de voetballende dames en hij zou als manager de motor worden achter het uiteindelijke succes van Dick, Kerr Ladies F.C.
Op eerste kerstdag 1917 werkte het team de eerste officiële wedstrijd af. Zo’n 10.000 toeschouwers zagen hoe Arundel Coulthard Factory met 4-0 door de dames uit Preston aan de kant werden gezet, aldus Gail Newsham, auteur van ‘In a League of Their Own’ (Scarlet Press, 1997), waarin de opkomst en ondergang van de Dick, Kerr Ladies F.C. wordt beschreven.
In het voorjaar van 1920 speelde Dick, Kerr Ladies F.C. als eerste vrouwenteam uit de geschiedenis een interland tegen een Frans elftal uit Parijs. Er werden op verschillende locaties in Groot-Brittannië liefdadigheidswedstrijden afgewerkt. De pers had maar weinig interesse in de sportieve prestaties van de dames, zo getuigt een artikel in de Daily Mail uit die tijd, dat werd overgenomen door diverse Nederlandse kranten, waaronder De Sumatra post.
Onder de kop ‘Het zoenen record’ wordt opgemerkt dat tijdens het afscheid van de twee ploegen op het station van Euston ‘er niet minder dan 454 frissche zoenen werden gewisseld.’ Door de grote zoenpartij werd het vertrek van de trein bijna vertraagd en de stationschef zag zich zelfs genoodzaakt ‘een stokje te steken voor dit heerlijk gedoe’.
Volgens de Daily Mail was de heldin van dit afscheid de Engelse links-binnen Jenny Harris: ‘Van dit kleine meisje uit Lancashire gaat de roep, dat zij een voetbalster bij uitnemendheid is. Een knappert, die den bal van haar weet los te krijgen, als zij eenmaal achter het leer aanzit (…). De opgetogen voetbalnimfen hingen haar om de hals en omhelsden haar dat het een aard had.’
Schalkse dames
Menig mannenhart moet in die tijd harder zijn gaan kloppen bij het aanschouwen van al die wulpse, schalkse voetbaldames. Dick, Kerr Ladies F.C. was dan ook het eerste team dat in korte broek speelde, een ware noviteit in die tijd. De vrouwen dienden hun haren echter wel onder een wollen mutsje te verstoppen. Het werd anders wel een erg wilde bedoening met al die rondwapperende lange vrouwenharen.
Dick, Kerr Ladies F.C. trok steeds meer publiek. Op tweede kerstdag 1920 kwamen er zelfs 53.000 toeschouwers af op een met 4-0 gewonnen duel tegen Everton op Goodison Park, een record dat tot op de dag van vandaag staat. Ter vergelijking: de best bezochte mannenwedstrijd dat jaar was een wedstrijd van Chelsea, waar ‘slechts’ 37.545 toeschouwers op afkwamen. Vrouwenvoetbal was dus immens populair.
In 1921 speelde Dick, Kerr Ladies F.C. gemiddeld twee wedstrijden per week. Terwijl de dames fulltime in de munitiefabriek werkten, speelden ze dat jaar meer dan zestig wedstrijden in Groot-Brittannië en trokken daarbij ruim 900.000 toeschouwers. Maar donkere wolken pakte zich ondertussen samen boven het succes van de voetbaldames.
De Engelse voetbalbond, de Football Association (FA), een bolwerk van conservatieve oudere mannen, was zo jaloers op het succes van de dames dat het op 5 december 1921 het vrouwenvoetbal in de ban deed. Vanaf die dag mochten er op de voetbalterreinen van de FA geen dames meer spelen. De ban zou uiteindelijk pas in juli 1971 worden opgeheven.
Mannenteams in de VS
Manager Frankland liet zich hierdoor niet uit het veld slaan. Hij vertrok met zijn dames naar Canada om daar een tournee af te werken. De Canadese autoriteiten verboden de dames echter om te voetballen. Hierop werd besloten om in de Verenigde Staten te gaan spelen, en wel tegen mannenteams.
In een negen weken durende tournee werden evenzoveel wedstrijden afgewerkt, waarvan er drie werden gewonnen, drie keer werd gelijkgespeeld en drie duels gingen verloren.
In 1926 werd Dick, Kerr Ladies F.C. omgedoopt in Preston Ladies. Het team zou nog tot 1965 blijven bestaan. Door gebrek aan speelsters werd de club dat jaar opgeheven.
