Dronken studentenroeiers bestormden in 1930 het Koninklijk Paleis: “Dit is geen studentengrap meer”

Een knokploeg van de Amsterdamse roeivereniging Nereus heeft grote schade aangericht bij Njord in Leiden. “Geen studentengrap,” aldus Njord. In 1930 drongen studentenroeiers het Koninklijk Paleis binnen. “Geen studentengrap,” aldus het OM.

Na een bestorming maandagavond van het gebouw van Njord in Leiden was in ieder geval één persoon gewond. Bij de vernielingen is grote schade aangericht aan het historisch materiaal van de Leidse vereniging, die net anderhalve eeuw bestond. Kostbaar sporterfgoed is zo beschadigd.

Dat is dan ook de reden dat er aangifte is gedaan tegen de leden van deze knokploeg. “Dit is geen studentengrap meer,” aldus een woordvoerder van Njord.

Achteraf begrepen wij, dat wij tamelijk dronken waren geweest.

Treinbestormers

Met precies dezelfde gedachte moesten twee studentenroeiers uit Delft zich in 1930 verantwoorden voor de rechter. Na afloop van de Varsity van 11 mei waren ze naar Amsterdam gegaan, samen met een groep dronken studenten.

Het grootste deel zorgde daarna voor veel onrust in de laatste trein naar Rotterdam. Dat was zo erg geweest dat Johan Brautigam namens de SDAP vragen had gesteld aan de ministers van Waterstaat en van Justitie, ‘in verband met het onbehoorlijk optreden van een aantal studenten op Zondagavond 11 Mei jl. in den laatsten trein van Amsterdam naar Rotterdam’.

De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen antwoordde dat het niet mogelijk was geweest om de betrokken studenten aansprakelijk te stellen, waarmee ‘disciplinaire maatregelen niet konden worden uitgevaardigd’.

Paleisbestormers

De studenten uit Delft moesten zich wél verantwoorden, omdat zij in Amsterdam zelf al waren opgepakt. Zij waren het Koninklijk Paleis binnengedrongen, ladderzat natuurlijk. ‘Zij hadden aangebeld,’ aldus De Haasche Courant, ‘en toen de portier mededeelde, dat het paleis niet te bezichtigen was, hadden zij hem opzijgeduwd en waren het paleis ingeloopen.’

Die portier werd op 13 juni opgeroepen als getuige bij de rechtszaak tegen de Paleisbestormers, zoals ze in de pers werden genoemd. Hij zei dat er zeer hard werd gebeld en zag daarna direct dat de bezoekers dronken waren.

Deze plaats dient iederen Nederlander heilig te zijn.

“Ik waarschuwde hen herhaaldelijk, weg te gaan, doch er was geen praten met de verdachten. Toen ik de politie opbelde, zijn zij naar boven geloopen en vernielden een ruit van de troonzaal. Toen zij werden gearresteerd, stond een der studenten in de troonzaal te zwaaien met een plumeau. In een der vertrekken was een kroon beschadigd, een kachel en een bank omgeworpen.”

De president van de rechtbank ondervroeg natuurlijk ook de beschuldigden: “Het was u toch wel duidelijk dat de portier u niet wilde binnenlaten?” Het duo erkende dat.

“Was u onder den invloed?”, vervolgde de rechter. Ook dat moesten de verdachten erkennen: “Achteraf begrepen wij, dat wij tamelijk dronken waren geweest.”

De rechter haalde zijn neus op: “Een fatsoenlijk man blijft fatsoenlijk, ook in dronkenschap!”

Geen grap

Het Openbaar Ministerie omschreef het incident als “zéér zeldzaam in de geschiedenis van het Koninklijk Paleis”. Er kon zeer zeker niet van een studentengrap worden gesproken, vervolgde de woordvoerder, “temeer daar het hier het paleis van de Koningin geldt. Deze plaats dient iederen Nederlander heilig te zijn.”

Tot dat oordeel waren de bestuurders van de Technische School in Delft eerder ook al gekomen, die het tweetal daarom twee jaar de toegang hadden ontzegd – later teruggebracht tot één jaar. Verder waren ze verwijderd uit de examens, die net liepen. Bij het Corps van Delft was een schorsing van drie maanden opgelegd, wat volgens sommige media opvallend mild was.

De rechter voegde daar een voorwaardelijke celstraf van drie weken aan toe, waartegen het O.M. in beroep ging. In december 1930 kregen de studenten, die inmiddels vanwege alle schorsingen in Amsterdam studeerden, een week celstraf.

Door dat incident hadden deze studenten hun eigen leven volkomen op de kop gezet. Het bleek inderdaad dat het géén grap was geweest. De knokploeg van 2024 is ook geen grap. Wat daar de consequenties van zijn, zal binnenkort wel blijken.