Jubileum: dertig jaar gratis condooms op de Olympische Spelen
Op de Olympische Spelen is het al dertig jaar de gewoonte om condooms te verspreiden in het Olympisch Dorp. Het idee is echter al ouder.
De seksuele revolutie van eind jaren zestig bereikte al snel de Olympische Spelen. Het is daarom alweer bijna vijftig jaar geleden dat er voor de eerste keer werd voorgesteld om condooms te verstrekken in het Olympisch Dorp, tijdens de Spelen van 1972 in München. Bezorgde artsen wilden deze maatregel graag nemen, maar het zeer katholieke stadsbestuur reageerde slechts met afgrijzen.
Tijdens de volgende editie in Montreal bleek het wel mogelijk om de olympiërs te voorzien van voorbehoedsmiddelen, alhoewel er nog voor moest worden betaald. Nadat dit nieuws bekend werd gemaakt was de voorgekookte grap dat sport verbroedert niet meer uit de kranten te slaan. De condooms bleken in ieder geval zeer welkom bij de sporters: ze vulden die met water, waarna ze vanaf de twaalfde verdieping naar beneden werden gegooid. Dat kan namelijk ook.
Gratis
Na de uitbraak van de aidsepidemie in de jaren tachtig herzag de olympische beweging haar aarzelende mening. Voorlichting bleek belangrijk, net als preventie – al helemaal als er mensen vanuit de hele wereld zich langdurig op één plek verzamelen en daarna weer naar huis gaan. Op de Winterspelen van 1988 in Calgary werden daarom voor de eerste keer gratis condooms verstrekt in het Olympisch Dorp. “We zullen ze niet uitdelen,” zei Annete Heasman als hoofd van de medische dienst, “maar als de atleten er behoefte aan hebben, kunnen ze de pakketjes zonder betaling krijgen. In de ogen van de autoriteiten past deze service uitstekend in de preventie-campagne tegen aids.”
De tijden veranderen nu eenmaal, benadrukte Bob Niven, de burgemeester van het Olympisch Dorp. “We leven niet meer in een Victoriaans tijdperk. Het leven in het dorp verschilt niet met dat van daarbuiten.” Pornoboekjes waren er trouwens ook, maar daarvoor moesten de sporters dan weer wel betalen. Niet alleen in het Olympisch Dorp waarschuwde Calgary overigens voor de gevaren van aids, want door de hele stad hingen posters en advertenties.
Sindsdien is het normaal dat tijdens de Olympische Spelen gratis condooms wordt verstrekt – inclusief het lacherige nieuws als dit vlak voor de volgende openingsceremonie wordt bevestigd. Het IOC besteedt er structureel aandacht aan, meldt de organisatie in een factsheet op zijn site: ‘De campagnes rond hiv en aids lopen ook tijdens de Olympische Spelen zelf in het Olympisch Dorp, in samenwerking met de organisatiecomités.’ Behalve met de vrije verstrekking worden de sporters er ook op gewezen dat hoe ze besmetting kunnen voorkomen.
Montreal 1976: 6.000
Calgary 1988: onbekend
Seoul 1988: 8.500
Albertville 1992: 30.000
Barcelona 1992: 90.000
Lillehammer 1994: 40.000
Atlanta 1996: 15.000
Nagano 1998: 36.000
Sydney 2000: 90.000
Salt Lake City 2002: 100.000
Athene 2004: 130.000
Turijn 2006: onbekend
Beijing 2008: 100.000
Vancouver 2010: 100.000
Londen 2012: 150.000
Sochi 2014: 100.000
Rio de Janeiro 2016: 450.000
Pyeongchang 2018: 110.000