Marjolein van Unen: de eerste Nederlandse vrouw die Europees judokampioen werd

Marjolein van Unen werd in 1982 Europees kampioen judo in het zwaargewicht. Daarmee was ze de eerste Nederlandse vrouw die een Europese judotitel won. Deze unieke prestatie ontging het overgrote deel van de Nederlandse bevolking. En eigenlijk ook haarzelf.

Vandaag is ‘Eeuwige band‘ van Marjolein van Unen en Hans Klippus verschenen.

Van Unen begon op haar zevende met judo. Ze raakte direct verslaafd aan de sport. Zelfs tijdens vakanties wilde ze het liefst weer zo snel mogelijk naar huis om te kunnen judoën. Haar ouders hebben haar altijd gesteund in haar judo-ambities. Zo zei haar vader in 1980 in het AD: ‘Ach, wij wéten niet beter. We staan er echt achter hoor. Maar het kost een hoop geld en tijd – we gaan altijd mee naar de wedstrijden, en Marjolein kan geen volledige baan hebben doordat ze zo druk met judo bezig is.’

Judo-judo-judo

Zelf zei Van Unen toen over haar geliefde sport: ‘Ik kan er gewoon niet buiten. Nooit krijg ik er genoeg van. In feite kan ik me niet eens verplaatsen in de gedachten van jongens of meisjes die soms geen zin hebben om te trainen.’

Als ze niet trainde, dan gaf ze wel judoles aan kinderen. Alleen wanneer er ’s zomers geen wedstrijden waren, ging ze nog wel eens met haar surfplank het water op. Zodra het judoseizoen weer begon, ging die plank echter direct weer in de schuur. Feestjes of avondjes uit waren een zeldzaamheid.

De discipline wierp zijn vruchten af. Na op jonge leeftijd vanaf 1979 drie keer op rij nationaal kampioen te zijn geworden, was het in 1982 tijd voor haar eerste grote internationale succes op de judomat. In maart 1982 werd ze in Oslo Europees kampioen.

Ontgaan

Een unieke prestatie, die ook haar zelf is ontgaan. Wanneer ik haar ruim veertig jaar later vraag hoe ze dit al eerste Nederlandse vrouw ervaarde zegt ze: ‘O was ik de eerste? Dat wist ik helemaal niet. Wat leuk.’ Van Unen was in haar tijd een enorm talent, en stond, met haar 80 kilo bij een lengte van 1.73 meter, bekend als een lichtgewicht in haar klasse.  ‘In mijn gewichtsklasse was ik vaak de lichtste. De andere vrouwen waren meestal rond de honderd kilo, maar ik heb ook al tegenstanders van 130-140 kilo meegemaakt.’

Haar geheime wapens, om die zware dames te bestrijden? ‘Ik zorgde altijd dat ik in absolute topconditie was, waardoor ik die zware dames kon uitputten. En met mijn tactiek en techniek was ik ze vaak de baas. Ook probeerde ik ze zo snel mogelijk op de grond te krijgen. Dankzij mijn snelle grondwerk wist ik die zware meiden nogal eens te verslaan.’

Karige ontvangst

Wat Van Unen nog goed weet na terugkomst uit Oslo, is de geringe belangstelling van de vaderlandse pers. Op Schiphol stonden alleen wat familie, vrienden en een kleine afvaardiging van de judobond haar met een bosje bloemen op te wachten. Er waren amper journalisten.  Van Unen: ‘Dat is nu eenmaal het probleem met een sport als judo. En dan zeker vrouwenjudo. Daar is alleen een beetje interesse voor tijdens de Olympische Spelen.’

Van Unen werd in totaal drie keer Europees kampioen zwaargewicht en won vijf WK-medailles. Na haar actieve carrière werd ze bondscoach. En niet onverdienstelijk. Van Unen leverde twee wereldkampioenen af en zeven Europees kampioenen. Ook werden er zes olympische medailles in de wacht gesleept en onder haar leiding werd Nederland in teamverband wereld- en Europees kampioen.

Eigen sportschool

In september 2015 stopte Van Unen vanwege gezondheidsproblemen als bondscoach van de judovrouwen. Met achttien dienstjaren was Van Unen de langstzittende bondscoach ooit in de Nederlandse sport. Tegenwoordig is ze weer helemaal de oude en beheert ze samen met haar zus Joyce een eigen sportschool in Oostvoorne.