Nationale Sportherdenking staat stil bij de oorlogsslachtoffers in de schaaksport

De Nationale Sportherdenking bij het Olympisch Stadion heeft dit jaar de schaaksport als thema. Dat gebeurt in samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Schaakbond en het Max Euwe Centrum. Het programma bestaat uit een inhoudelijk deel en een plechtigheid bij het beeld van Prometheus.

Foto Orhan Sahin / Comité Nationale Sportherdenking

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ook de schaaksport zwaar getroffen. Voor zover bekend zijn er minstens 250 leden van schaakverengingen omgekomen, onder wie veel Joodse schakers.

Recent onderzoek heeft aangetoond dat minstens 91 leden van schaakclubs in Kamp Westerbork verbleven voordat zij werden vermoord. In Kamp Amersfoort waren dat er 23, waaronder acht leden van de Puttensche Schaakclub, allemaal slachtoffers van de razzia in hun dorp.

Het is dan ook logisch dat schaken onderdeel uitmaakte van het dagelijks leven in deze concentratiekampen, als één van de laatste mogelijkheden voor wat afleiding van de dagelijkse ellende. Zo zijn er tekeningen bekend van schakers in de Japanse gevangenenkampen in Nederlands-Indië. In 2011 startte Kamp Amersfoort daarom een onderzoek met de vraag welke rol schaken heeft gespeeld als overlevingsmethode.

Op 4 mei wordt dit allemaal besproken bij de traditionele Nationale Sportherdenking. Precies in diezelfde maand bestaat de Schaakbond 150 jaar.

De bijeenkomst bestaat uit twee onderdelen: het inhoudelijke programma vanaf 10.45 uur en de plechtigheid met kransleggingen bij het beeld van Prometheus vanaf 12.30 uur.

Inhoudelijk programma

Bij het ochtendprogramma worden onder meer de volgende onderwerpen besproken:

• De oorlogsslachtoffers van het Nederlandse schaken. Alle namen worden tijdens deze bijeenkomst gepresenteerd, waarna ze worden gekoppeld aan de bestanden van het Netwerk Oorlogsbronnen.
• Schaken in concentratiekampen. Een gesprek met onder meer Micha Bruinvels, directeur van het Nationaal Monument Kamp Amersfoort.
• Sophia Muijsson-Gazan. Een gesprek met onder Muijsson over zijn moeder, die werd vermoord in Auschwitz.

Toespraken en kransleggingen

De plechtigheid begint om 12.30 uur bij het beeld van Prometheus, het oorlogsmonument van de Nederlandse sport. Hier zijn toespraken van onder meer Anneke van Zanen (voorzitter NOC*NSF) en Sofyan Mbarki (sportwethouder Amsterdam). Daarna worden vijf kransen gelegd in de vorm van de olympische ringen.

Aanmelden

Aanmelden voor deze herdenking kan hier.