24 juli 1936: olympisch vuur passeert Olympus
Op 20 juli 1936 begon de eerste olympische fakkeltocht ooit, van Olympia naar Berlijn. Op Sportgeschiedenis volgen we de complete route van ruim 3000 kilometer lang, elke dag opnieuw. ‘Het passeerde daarbij den heiligen berg der goden, de Olympus.’
In Het Vaderland van 25 juli 1936 stond een artikel over de laatste dag van de estafettetocht in Griekenland. De Olympus werd gepasseerd, de berg waarop de Griekse goden woonden (of nog steeds wonen – ik ben er nog nooit geweest).
‘Het Olympische vuur ging Donderdagavond uit Kozeni, via Verria naar Saloniki. Het passeerde daarbij den heiligen berg der goden, de Olympus en vervolgde zijn tocht over den 1900 meter hoogen Wermionpas.
Uren ver in den omtrek is daar huis noch hof te bekennen en de loopers moesten door zwarte bosschen en langs gapende afgronden. Bovendien woedde er den vorigen nacht een ontzettend noodweer. De bliksem verlichtte het woeste landschap in helblauwe stralen en de donder werd door de bergwanden duizendvoudig weerkaatst. De regen gutste langs de wegen en de kalme bergstroompjes veranderden in bruisende stroomen.
Toch gingen de loopers huns weegs en gistermiddag precies twaalf uur bereikte de Olympische fakkellooper de grens van Saloniki. De burgemeester had verzocht de winkels te sluiten, terwijl in de hoofdstraat een triomphboog was opgericht. Athleten uit Saloniki vormden een eere-begeleiding naar het plein voor het Hagia Sophia, waar een altaar was opgericht.
Met het Olympisch vuur ontstak burgemeester Manos het vuur op het altaar, waarna onder het spelen van plechtige muziek de Olympische en de Grieksche vlag werden geheschen. Na verschillende redevoeringen volgde een feestelijke optocht van jonge meisjes in antieke Grieksche en Macedonische gewaden, waarna de volgende looper zijn fakkel aan het altaarvuur ontstak, de boodschap van baron de Coubertin en den olijftak overnam en zijn tocht met het Olympisch vuur vervolgde.
Nadat het Olympische vuur gisteravond onder het gelui van de klokken van Saloniki en het gejuich van de bevolking de stad had verlaten, ging het snel naar de grens van Griekenland. Vannacht werd het kleine grensplaatsje Kula bereikt, waar de plechtige overhandiging van het Olympische vuur, de boodschap van baron De Coubertin, en den olijftak van den laatsten Griekschen looper aan den eersten Bulgaarschen athleet plaats vond. Tevens werd daarbij een protocol opgesteld, dat ongeveer den volgenden inhoud heeft:
“Vandaag op den 25sten Juli, heb ik, ondergeteekende, in Kula, de laatste Grieksche grensplaats in opdracht van den Griekschen troonopvolger, Prins Paul, den president van het Grieksche Olympische Comité, den heiligen Olympischen fakkel in de handen van het Bulgaarsche Olympische Comité overgegeven. Hij werd van hand tot hand door 1108 jonge Grieken gedragen om den traditioneelen geest van Olympia over de wereld te verbreiden.
Moge hij, evenals in de oudheid, zijn invloed op de verzamelde naties in Berlijn uitoefenen en tot heil van het geheele menschdom werken. Ik overhandigde het vuur vlammend, zooals de Olympische geest door de eeuwen heen vlammend is gebleven. Het is nu de taak van de athleten van Bulgarije, Zuid-Slavië, Oostenrijk, Tsjechol-Slowakije en Duitschland dit vuur naar Berlijn te brengen, waar het tot roem van, Olympia zal branden.”
Aldus Het Vaderland van 25 juli 1936