De film ‘Olympia aan de Noordzee’ is een rondleiding door ons sportgeheugen
De film Olympia aan de Noordzee wordt vanaf deze maand aangeboden aan verzorg- en verpleeghuizen. Deze productie gaat over legendarische olympiërs als Fanny Blankers-Koen, Anton Geesink en Bep van Klaveren. Ik schrijf hierover in mijn nieuwsbrief Het Rijksmuseum van de Sport – hier gratis abonneren.
Ik heb een film gemaakt: Olympia aan de Noordzee. Hierin geef ik een rondleiding door het Olympisch Stadion, die ook een wandeling is door ons geheugen. Deze film is een project van Sport & Memory, dat vanaf deze maand wordt aangeboden voor vertoning in de ouderenzorg.
In mijn nieuwsbrief van 29 juni schreef ik al eens over het gebruik van sporterfgoed in de ouderenzorg. Er lopen inmiddels verschillende projecten, zoals bij Willem II en PSV. De FC Den Bosch Foundation en NEC werken hiervoor samen met erfgoedinstellingen, waarbij historisch materiaal wordt gebruikt in de gesprekken met ouderen.
Vooral onder mensen met dementieverschijnselen blijkt dat dit vaak heel goed helpt om zo’n gesprek op gang te brengen. Zo hoorde ik afgelopen zomer een verhaal over een bewoner van een verzorgingsinstelling, die daar nog nooit een woord had gezegd. Toen er in de gezamenlijke ruimte filmbeelden werden vertoond over schaatsen, kwam hij opeens met een zeer gedetailleerd verhaal over zijn deelname aan de Elfstedentocht – tot verbazing van alle aanwezigen.
Verhalen over sport kunnen zo herinneringen oproepen als basis voor nieuwe gesprekken. Door de Elfstedentocht werd er tenslotte voor de eerste keer contact gemaakt met een bewoner, die tot dat moment in een isolement leefde.
Olympia aan de Noordzee
Via sportgeschiedenis brengen we dus generaties met elkaar in gesprek. Met die gedachte heb ik voor Sport & Memory de film Olympia aan de Noordzee gemaakt. Bij Sport & Memory werk ik samen met Math Teeuwen en Klaas Jan Bolt om verhalen te verzamelen voor de ouderenzorg. Wij vinden het belangrijk dat hiervoor meer samenwerking komt met de erfgoedsector, zoals FC Den Bosch en NEC dus al doen.
In onze film laten we dat graag zien. Ik toon jullie het Olympisch Stadion in Amsterdam, dat werd gebouwd voor de Olympische Spelen van 1928. Dit stadion is dus bijna honderd jaar jong, waar ik verschillende verhalen over vertel.
Ook bespreek ik zes beroemde olympiërs, naar wie minstens één straat is vernoemd. Het gaat om Sjoukje Dijkstra (olympiër in 1956, 1960, 1964), Mathieu Cordang (1900), Fanny Blankers-Koen (1936, 1948, 1952), Abe Lenstra (1948), Anton Geesink (1964) en Bep van Klaveren (1928). Als we al hun straatnamen zouden samenvoegen, kunnen we een fictieve stad bouwen: Olympia aan de Noordzee.
Voorpremière
Deze film is onze eerste productie, die vanaf deze maand via Filmservice wordt aangeboden aan verzorg- en verpleeghuizen. Hierboven laat ik al de eerste fragmenten zien over Fanny Blankers-Koen en Anton Geesink.
Bij Sport & Memory zijn we er namelijk van overtuigd zijn dat zulke sportherinneringen heel waardevol zijn in de ouderenzorg en daarom zijn we heel benieuwd naar de reacties.
Het zou ook kunnen dat je deze film zo leuk vindt dat je er nu al iets mee wil doen in je eigen netwerk. Daar kunnen we afspraken over maken.
En dan zoeken we natuurlijk altijd naar nieuwe partners en ideeën om op deze manier verder te gaan. Zo’n gefilmde rondleiding kunnen we tenslotte ook in Limburg of Rotterdam maken. Verder is het mogelijk om thema’s te behandelen, zoals voetbal, vrouwensport of een complete film over één bekende sporter van vroeger.
Als jij daarvoor belangstelling hebt, moet je het me even laten weten. Dan stuur ik namelijk de afgeschermde link met de complete film, dus ook met Sjoukje Dijkstra, Abe Lenstra, Mathieu Cordang en Bep van Klaveren. Daarna kunnen we weer verder praten over wensen en mogelijkheden.
Technische gegevens
De complete film duurt ruim negentien minuten en is ondertiteld.
0.00 Inleiding
1.35 Marathonpoort: Sjoukje Dijkstra
4.40 Atletiekbaan: Fanny Blankers-Koen
7.25 Voetbalveld: Abe Lenstra
10.11 Wielerbaan: Mathieu Cordang
13.11 Koninklijke Loge: Anton Geesink
15.25 Koninklijke Ingang: Bep van Klaveren
18.45 Afsluiting
Het vertoonde archiefmateriaal is allemaal uit het publieke domein. Het is afkomstig van het Nationaal Archief, Europeana, Stadsarchief Amsterdam, Museum Rotterdam, NOC*NSF, Beeld & Geluid, Stadsarchief Rotterdam, Wikicommons, Utrechts Archief en de Koninklijke Bibliotheek.
De enige uitzondering is een foto van een heel jonge Sjouke Dijkstra uit haar eigen plakboeken. Tijdens een bezoek in 2014 gaf ze mij toestemming voor hergebruik.
Anton Geesink is één van ed hoofdpersonen in de film. Foto via het Utrechts Archief
Personen
Sjoukje Dijkstra, Fanny Blankers-Koen, Abe Lenstra, Mathieu Cordang, Anton Geesink, Bep van Klaveren, Johan Cruijff, Willem van Hanegem, Ard Schenk, Ada Kok, Joop Zoetemelk, Hennie Kuiper, Jan Janssen, Luc van Dam, Kees Verkerk, Joan Haanappel, Atje Keulen-Deelstra, Leontien van Moorsel, Marianne Vos.
Onderwerpen
Olympische Spelen, Olympisch Stadion, de Kuip, sportgeschiedenis, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Limburg, Heerenveen, Enschede, voetbal, schaatsen, kunstschaatsen, judo, wielrennen, baanrennen, atletiek, boksen
Makers:
Sietse van Willigen: opname en montage
Jurryt van de Vooren: research, samenstelling en presentatie
Math Teeuwen: samenstelling
Klaas Jan Bolt: samenstelling
Het Olympisch Stadion is locatiepartner.