Dit is het badpak van de Nederlandse zwemvrouwen van de jaren dertig

De Olympische Spelen bestaan 125 jaar – het onderwerp van de expositie Olympia aan Zee in Den Haag. In samenwerking met Europeana vertel ik tientallen verhalen, met gebruik van internationaal archiefmateriaal. In het veertiende deel de zwemsters Rie Mastenbroek en Inge de Bruijn.

Zwart badpak van het Nederlands team van de jaren dertig. Uit de collectie van NOC*NSF, via Europeana

Dit is het zwempak dat de Nederlandse vrouwen in de jaren dertig droegen. Ze waren in die tijd oppermachtig, want van de 26 bestaande wereldrecords in 1937 waren er veertien gezwommen door de Nederlanders! Van de vijf gouden olympische medailles voor vrouwen in 1936 wonnen ze er vier. 

Rie Mastenbroek uit Rotterdam was veruit de allerbeste van allemaal. Zo´n negentig jaar later heeft ze straatnamen in Almere, Amsterdam, Arnhem, Dordrecht, Haarlem en Hellevoetsluis. Het wedstrijdbad in het Zwemcentrum Rotterdam is ook naar haar vernoemd, in dezelfde stad waar ze begon met haar indrukwekkende loopbaan.

Inge de Bruijn

Dit pak uit de jaren dertig wordt bewaard door NOC*NSF. Daar ligt ook het zwempak van Inge de Bruijn, die in 2000 en 2004 nóg succesvoller was op de Olympische Spelen dan Rie Mastenbroek. 

Die badpakken zijn natuurlijk niet met elkaar te vergelijken, want in al die tijd is er ontzettend veel veranderd. Het logo van 1936 is vervangen door een moderne variant. En dan stond er bij De Bruijn heel groot de naam van de producent vermeld, wat vroeger niet was toegestaan. 

De zwemwerelden van 1936 en 2004 zijn daarmee onvergelijkbaar. Op één uitzondering na: net als Mastenbroek heeft Inge de Bruijn een zwemverleden in Rotterdam.

De badpakkenrevolutie

Tussen het badpak van Rie Mastenbroek en het materiaal van nu liggen heel veel revoluties. Zo kwam er in 2008 een nieuw model beschikbaar voor de topzwemmers, de zogenaamde LZR Racer van Speedo. Het drijfvermogen was zo ontzettend veel beter dat er aan de lopende band wereldrecords sneuvelde. Er werd zelfs gesproken over technologische doping, omdat het gebruikte pak meer invloed zou hebben dan het talent van de zwemmer zelf. 

De wereldzwembond legde daarom vanaf 2010 een verbod op. Sindsdien wordt er weer gezwommen in textiel.