Olympische SpelenSport en politiek

Het IOC-lid zonder land

Het IOC heeft er geen enkele moeite mee om leden te handhaven, die in eigen land geen enkele steun krijgen. Zelfs het afschaffen van een land is nog geen reden om iemand eruit te zetten.

Prins Ouroussoff

Sinds de oprichting in 1894 trekt het Internationaal Olympisch Comité zich van niemand wat aan. Het benoemt geheel zelfstandig zijn leden, los van de wensen en eisen van de nationale comités. Prins Léon Vladimirovich Ouroussoff vertegenwoordigde daarbij zelfs een land, dat allang was opgeheven.

Geboren in 1877 als lid van een adellijke familie met een voorname rol in tsaristisch Rusland, belandde hij in 1909 en 1910 als Russisch diplomaat in Nederland. Hij speelde in die tijd bij de Haagse tennisvereniging Leimonias, waarmee hij zijn sporen achterliet in de statistieken van de Nederlandse sport.

Er is zelfs een foto van de prins op de Haagse tennisbaan. Kijk maar.

In 1910 werd Ouroussoff lid van het IOC, waarschijnlijk in de tijd dat hij in Nederland verbleef. Vijf jaar later keerde hij terug naar Rusland, niet wetende dat zijn leven op eigen geboortegrond bijna voorbij was. Na de bolsjewistische machtsovername vluchtte hij naar Frankrijk en bleef zo uit handen van de nieuwe machthebbers.

Het bloedige einde van tsaristisch Rusland had alleen geen enkele invloed op de sportieve loopbaan van Ouroussoff. De prins bleef gewoon lid van het IOC, waar de Sovjet-Unie zich juist bij weigerde aan te sluiten. De Russische prins bleef zo aan als vertegenwoordiger van een land, dat niet meer bestond.

Collaborateur

Dit geval staat niet op zichzelf. Het Franse IOC-lid François Piétri kwam na de Tweede Wereldoorlog hardhandig in botsing met zijn vaderland. Piétri werd in 1948 bij verstek veroordeeld wegens collaboratie en mocht in eigen land nooit meer een officiële functie bekleden. Het maakte het IOC niet uit en het handhaafde deze oorlogsmisdadiger tot zijn dood in 1966.

Hetzelfde ging op voor Piétri’s landgenoot Marquis Melchior de Polignac, die werd beschuldigd een van de grootste Franse collaborateurs in oorlogstijd te zijn. Tot zijn dood in 1950 bleef hij een gerespecteerd IOC-lid.

Ook de Russische Ouroussoff stierf als IOC-lid, in 1933. Met terugwerkende kracht moeten we hem nog wel beschouwen als bedenker van het olympische vluchtelingenteam, want al in 1923 kwam hij met het voorstel om Sovjet-sporters en Russische vluchtelingen te bundelen tijdens de Olympische Spelen. Het zal zijn eigen verleden zijn geweest, dat hem op dit idee had gebracht.

Het IOC wilde zich echter niet mengen in een intern Russisch politiek conflict en verwierp het voorstel. Pas op de Olympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro werd het uitgevoerd met het vluchtelingenteam.

Hoe dan ook: uiteindelijk zal Ouroussoff vooral worden herinnerd als het IOC-lid zonder land.

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Al meer dan 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.