Laatste deelnemer van Olympische Spelen 1928 in Amsterdam overleden

Carla Marangoni uit het Italiaanse Pavia is donderdag overleden op 102-jarige leeftijd. Op de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam won ze een zilveren medaille, pas twaalf jaar oud.

De Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam kenden precies 3249 deelnemers, onder wie 312 vrouwen. Ook de Italiaanse turnster Carla Marangoni was erbij, geselecteerd voor het nationale damesturnteam. Deze sport was in 1928 voor de eerste keer toegankelijk voor vrouwen, net als atletiek.

Marangoni werd geboren op 13 november 1915 in Pavia en was bij haar olympische wedstrijd in Amsterdam pas twaalf jaar oud. Ploeggenote Luigina Giavotti was overigens nóg een jaar jonger en is daarmee sindsdien de jongste Italiaanse olympiër aller tijden.

De Nederlanders waren ouder en gespierder. Zij waren vrouwen, wij waren meisjes. Zij toonden kracht, wij waren elegant en harmonieus.

Gracieus

De regels en voorschriften voor het olympische vrouwenturnen waren in 1928 compleet anders dan nu. De landen mochten grotendeels zelf bepalen welke figuren ze lieten zien, zodat elk team met een eigen voorstelling kwam. De Nederlanders deden iets wat op gymnastiek leek, de Hongaren maakten een volksdansje en de Italianen waren heel gracieus. “De Nederlanders waren ouder en gespierder,” zei Marangoni in 2012 in Financial Times. “Zij waren vrouwen, wij waren meisjes. Zij toonden kracht, wij waren elegant en harmonieus.”

Er werd in 1928 in de buitenlucht geturnd, in een bijna leeg Olympisch Stadion. Onder het kleine aantal bezoekers was dan weer wel koningin Wilhelmina, die zich voor de eerste keer liet zien tijdens deze Olympische Spelen.

Mussolini

De Nederlandse turndames wonnen goud; Italië zilver. Het was de eerste olympische medaille ooit voor de Italiaanse vrouwensport en dat werd door Benito Mussolini gretig gebruikt in zijn fascistische propaganda. Marangoni kreeg daarom de felicitaties van Mussolini, maar daar is ze nooit trots op geweest.

Integendeel, in de oorlog steunde ze juist de Italiaanse verzetsstrijders tégen het fascisme. De klap kwam bij haar dan ook hard aan toen Financial Times haar in 2012 vertelde dat de Joodse Nederlandse turnsters van 1928 bijna allemaal waren vermoord tijdens de oorlog. “Een tragedie,” stamelde ze.

Meteen na afloop van Amsterdam 1928 stopte Marangoni als wedstrijdsporter. Na haar opleiding werd ze accountant als één van de eerste Italiaanse vrouwen. Haar hele leven door bleef ze in training en toonde ze grote interesse in de turnsport.

In 2015 was Marangoni de 62e olympiër wereldwijd, die de honderdste verjaardag kon vieren. De Amsterdamse turnster Alie van den Bos had dit in 2002 ook al gepresteerd, in 1928 nota bene tegenstander van Marangoni.

De laatste dagen voor haar dood was Marangoni bedlegerig. “Ik moet opstaan en in vorm komen,” zei ze tegen haar nicht. “Ik heb wat gymnastiek nodig.” Het waren de laatste woorden van de langstlevende deelnemer van de Olympische Spelen in Amsterdam.