Marjorie van de Bunt was de eerste Nederlandse paralympische winterkampioen

De Olympische Winterspelen bestaan deze maand precies honderd jaar. De Paralympische Winterspelen zijn er pas sinds 1976 met Marjorie van de Bunt als eerste Nederlandse winnaar van een gouden medaille.

Marjorie van de Bunt (rechts) tijdens een huldiging in 1988 in Terneuzen, samen met zeilster Klaartje Zuiderbaan. Foto via het Zeeuws Archief

Marjorie van de Bunt sloot op de Paralympische Winterspelen van 2002 in Salt Lake City haar sportieve loopbaan af met vier medailles. Op de voorgaande twee edities had ze er ook al zes gewonnen. Ze was daarmee de eerste Nederlandse wintersporter, die prijzen won op dit evenement.

In 1994 deed ze in Lillehammer mee aan haar eerste Winterspelen – zo’n 400 kilometer van haar toenmalige woonhuis in Noorwegen. Ze won er meteen vier medailles: drie keer brons bij het langlaufen en één gouden bij de biatlon. Deze Nederlandse successen in de sneeuw waren zestien jaar vóór de gouden medaille van Nicolien Sauerbreij.

Vlak voordat die Paralympische Winterspelen begonnen, beschouwde Van de Bunt zich nog als een valide sportster – niet als enige. “Goh, ik wist niet eens dat Marjorie gehandicapt was”, zei haar zus toen ze in 1993 hoorde dat Van de Bunt mee zou doen aan het EK voor gehandicapte langlaufers.

Haar linkerarm is tien centimeter korter als gevolg van een medische fout. Op vijfjarige leeftijd brak Van de Bunt haar elleboog, waarna een te strak gezet gipsverband een aantal zenuwen beknelde. “Ik heb er mee leren leven, want je bent nog klein en weet eigenlijk niet beter.”

Het weerhield haar er niet van om Nederlands jeugdkampioen te worden bij de valide langlaufers. “Dat ik er zo makkelijk inrolde, komt omdat de anderen net zo weinig ervaring hadden als ik. Dat is nu eenmaal het probleem in Nederland. Een echte langlauftraditie hebben we hier niet.” Dat bleek, want internationaal eindigde ze altijd bij de laatsten.

In 1993 stapte Van de Bunt over naar de gehandicaptensport en won opeens alles – ook internationaal. Het jaar erop heerste ze in de sneeuw – nota bene met de Winterspelen in Noorwegen. Van de Bunt zei na afloop: “Sinds ik goud won, ben ik voor hun ook een beetje Noors. Toen ik werd gehuldigd voor de gouden medaille had ik een Noors petje opgedaan. Dat vonden die Noren prachtig.”

Zwangerschapsverlof

Vier jaar later in Nagano won Van de Bunt geen gouden medaille, maar een zilveren en bronzen. Indrukwekkend, want ze was toen met zwangerschapsverlof. “Ik kreeg de baby vijf weken eerder dan gepland. De bevalling was uitgerekend in januari, maar het werd december.”

Tijdens die Winterspelen in Japan was ze een bezienswaardigheid: “Ik was zelfs te gast in een tv-programma. De mensen waren enorm enthousiast. Duizenden toeschouwers bevolkten de tribunes. En de entreebewijzen waren toch echt niet goedkoop.”

Onder die toeschouwers zat onder meer Erica Terpstra, wier enthousiaste toejuichingen Van de Bunt naar twee medailles droegen.

De kroonprins komt langs

De Winterspelen van 2002 in Salt Lake City werden de laatste voor Van de Bunt. “Na twintig jaar is het genoeg geweest,” zei ze tegen de Telegraaf. “Ik heb mijn kroost het afgelopen jaar nauwelijks gezien en op mijn werk ben ik al bijna een jaar niet verschenen.” Ze hoopte op een gouden medaille, wat op de eerste dag al lukte. Daarna volgden nog eens drie zilveren plakken.

Helemaal bijzonder was dat prins Willem-Alexander en prinses Máxima hun huwelijksreis afsloten in Salt Lake City, speciaal voor Van de Bunt. Het koninklijke stel had hiervoor zijn reisschema op het laatst omgegooid. Het was mede een ideetje geweest van Jan Rijpstra, toen nog VVD-kamerlid en tegenwoordig voorzitter van Stichting De Sportwereld, de club voor sporthistorici. Willem-Alexander en Máxima woonden daar ook de openingsceremonie bij.

Het stel was niet voor niets gekomen, want Van de Bunt won goud. Tijdens de medaille-uitreiking feliciteerde hij haar met een mooie speech, waarin hij het belang van de Paralympische Spelen onderstreepte. Om het af te maken schoof het kersverse echtpaar aan bij een diner met de Nederlandse paralympische ploeg.

Voor Van de Bunt was het een waardige afsluiting van haar loopbaan. Na thuiskomst werd zij benoemd tot ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. Twee jaar later kreeg ze de Audrey Hepburn Trofee vanwege haar verdiensten in de gehandicaptensport.