Nederland heeft één keer de Paralympische Spelen georganiseerd
Prinses Margriet heeft op Papendal de fototentoonstelling De evolutie van de paralympische sport geopend. In 1980 opende dezelfde prinses op dezelfde plek de enige Paralympische Spelen, die in Nederland zijn geweest.
De openingsceremonie van 1980, afbeelding via het Nationaal Archief
De meeste mensen weten wel dat Nederland één keer de Olympische Spelen heeft georganiseerd. In 1928 waren die in Amsterdam. Het Olympisch Stadion werd er speciaal voor gebouwd en bestaat bijna honderd jaar later nog steeds.
De poster van de Olympische Zomerspelen van 1928 in Amsterdam, gemaakt door J. Rovers. Uit de collectie van NOC*NSF via Europeana
Veel minder bekend is dat ook de Paralympische Spelen een keer in Nederland zijn geweest. In 1980 waren die in Arnhem en Veenendaal, nog onder de naam Olympische Spelen voor Gehandicapten.
Voor veel van deze deelnemers is sportbeoefening niet alleen een strijd om de medailles, maar ook onderdeel van hun medische behandeling. Hun handicap liepen ze op door ziekte of een ongeluk, waarna lichaamsbeweging heel belangrijk is geworden voor hun gezondheid. Sport als herstel, dus.
Poster voor Arnhem 1980. Uit de collectie van Sportimonium via Europeana
Het sportevenement van 1980 begon op Papendal, vlakbij Arnhem, waar ook het hoofdkantoor van NOC*NSF zit. Prinses Margriet en haar echtgenoot Pieter van Vollenhoven waren daarbij aanwezig. Er was een plechtig moment met vuur, zoals op de Olympische Spelen ook altijd gebeurt. Ruim veertig jaar later is Margriet dus nog steeds betrokken bij de gehandicaptensport.
Het gebruik van vuur bij deze Paralympische Spelen is een mooie verwijzing naar de bijzondere Nederlandse geschiedenis. De eerste keer dat dit werd gebruikt was namelijk in 1928 in Amsterdam bij de opening van de Olympische Spelen. Het vuur brandde toen in de Marathontoren. Er was toen trouwens nog geen fakkeltocht vanuit Olympia.
Deze fakkel van Arnhem 1980 wordt nog steeds goed bewaard door NOC*NSF in haar collectie Sporterfgoed. Deze duizenden foto’s en objecten kan je zien bij Europeana.
Over een periode van twee weken kwamen bijna 2000 sporters in actie uit 42 verschillende landen. Er waren bijna 500 verschillende onderdelen, zodat er heel wat van deze medailles gemaakt moesten worden. De Verenigde Staten won de meeste medailles. De Nederlandse sporters eindigden op de zesde plaats in het medailleklassement met 33 gouden medailles.
