Sportpionier Alice Milliat kwam in opstand tegen sportpionier Pierre de Coubertin

De Olympische Spelen bestaan 125 jaar – het onderwerp van de expositie Olympia aan Zee in Den Haag. In samenwerking met Europeana vertel ik tientallen verhalen, met gebruik van internationaal archiefmateriaal. In het dertiende deel de Franse sportpionier Alice Milliat.

Alice Milliat  in 1920, foto Bibliothèque nationale de France via Europeana

Alice Milliat was een Franse sportvrouw van begin vorige eeuw. Na de Eerste Wereldoorlog deed ze onder meer aan roeien, voetbal, basketbal en zwemmen. In die tijd mochten vrouwen alleen bijna niet sporten, mede door de enorme invloed van haar conservatieve landgenoot Pierre de Coubertin, de grote man van het Internationaal Olympisch Comité. Geen vrouwen op de Olympische Spelen, zei hij. Milliat kwam hiertegen in opstand en richtte de eerste internationale vrouwensportorganisatie op. 

Honderd jaar geleden zorgde Milliat voor een doorbraak met de Vrouwen Olympiade van 1922, de eerste ooit. De beste vrouwelijke atleten kwamen daar om de vier jaar bij elkaar. Dat was zo succesvol dat het IOC zenuwachtig werd en besloot om ook vrouwen toe te laten bij de olympische atletiekwedstrijden. Dat gebeurde in 1928 voor de eerste keer, in Amsterdam. Wat nu heel normaal is, begon dus door het verzet van Milliat tegen de mannelijke sportwereld. Ze heeft helaas niet meer meegemaakt dat vrouwen mee mochten doen aan het roeien op de Olympische Spelen, één van haar geliefde sporten. Dat was pas in 1976, meer dan twintig jaar na haar overlijden.

Vrouwensport

De strijd van Milliat is belangrijk geweest voor de ontwikkeling van de sport. Nu is bijna vijftig procent van de deelnemers op de Olympische Spelen vrouw. Honderd jaar geleden was dat nog niet eens vijf procent. 

In 2016 werd als eerbetoon de Allice Milliat Foundation opgericht. In Parijs zit het Alice Milliat Gymnasium. In het nabijgelegen Saint-Denis ligt de Rue Alice Milliat, vlakbij een afsplitsing van de Seine. Misschien roeide ze daar honderd jaar geleden wel toen deze foto werd gemaakt. Stel dat ze toen in de toekomst had kunnen kijken. Dan had ze haar eigen straatnaam gezien, het eerbetoon voor haar strijd tegen haar landgenoot Pierre de Coubertin.