Daan Kagchelland leerde alle spelregels uit het hoofd en werd olympisch zeilkampioen
Op 25 maart 1914 werd zeiler Daan Kagchelland geboren. Het is daarmee de honderdste geboortedag van de zeiler, die in 1936 een gouden olympische medaille won.
Hiervoor was meer nodig geweest dan sneller varen dan de tegenstanders. Omdat de Spelen in Berlijn een grote propagandistische waarde hadden voor de Duitsers waren de wedstrijden niet altijd even eerlijk. Ook worden er in de zeilsport na afloop van een wedstrijd vaak de nodige protesten ingediend om het eindresultaat te beïnvloeden.
“In 1936 heb ik alle wedstrijdreglementen uit mijn hoofd geleerd,” zei Kagchelland daarom. “Dat waren toch al gauw een pagina of veertig. Ze waren bang voor me, omdat ik wist wat ik wél en niet mocht doen om de tegenstander het zo moeilijk te maken. Het was hard, bikkelhard, soms op het gemene af.”
Toch heerste er een vriendelijke sfeer onder de zeilers, als we de verslagen teruglezen in het tijdschrift Revue der Sporten. Dat blad constateerde dat Kagchelland een populaire verschijning was, voor wie zijn concurrenten zelfs wel wat Nederlandse woorden wilden leren.
“Goe morgen, Daon”, citeerde de verslaggever de Britse jollenzeiler Peter Scott, nota bene de grootste concurrent van Kagchelland. “Gaat koet?” Deze Scott was overigens de zoon van Robert F., die in 1912 was overleden tijdens de race om de Zuidpool.
Na zijn zevende en beslissende wedstrijd heerste als vanzelfsprekend grote vreugde onder de Nederlanders. ‘Op den smallen steiger verdrongen zich vele Hollanders om Daan te verwelkomen,’ aldus de Revue der Sporten. ‘Een hartelijk “lang zal hij leven” werd hem toegezongen, oranjebloemen over zijn hoofd gestrooid, vele handen moest hij schudden; foto’s, films. Daan glimlacht gelukkig.’
Huldiging en een boompje
Rotterdam liep uit bij de thuiskomst van de beroemde stadsgenoot, alhoewel de aanwezigheid van zwemster Rie Mastenbroek (drie keer goud, één keer zilver in Berlijn) daar vooral aan bijdroeg. Toch werd ook hij geprezen door onder meer de burgemeester, waarna de kampioen één en ander in perspectief plaatste: “Het was het werk van heel de Nederlandsche zeilwereld.”
Van de Duitsers kreeg Kagchelland overigens een klein eikenboompje na zijn zege in Kiel – een geschenk dat alle olympisch kampioenen van 1936 kregen. Het kwam mee naar Rotterdam, waar die werd geplant bij de Rotterdamse Zeilvereniging. De eik sneuvelde echter in de Hongerwinter, waarschijnlijk om te worden opgestookt. Twee van die bomen zijn er overigens nog in Nederland: beide staan bij het Olympisch Stadion in Amsterdam nadat die in 1936 waren geplant door de Nederlandse zwemsters.
Kagchelland is overleden in 1998. Tot de Zomerspelen van 2016 was hij de laatste Nederlander, die een gouden olympische medaille heeft gewonnen in een zeilboot. Waarbij de windsurfers dus niet werden meegeteld.
