De Nieuwjaarsduik is uitgevonden door een Belg

De Nieuwjaarsduik werd begin jaren zestig bedacht door de zwemmers van Njord ’59 uit Haarlem. In Nederland dan, want Rik de Sonay deed dit al veel eerder in Rome.  

De eerste Nieuwjaarsduik van ons land was in 1960 in Zandvoort na een idee van Ok van Batenburg, samen met de leden van zwemclub Njord ’59. Er was in die tijd nog geen sprake van de massa’s zoals we die nu kennen.

Het begon met dertig mensen in 1960, waarna dit aantal jaarlijks groeide. Van Batenburg ontwikkelde daarom al snel de gewoonte om in een vrouwenzwempak te duiken om beter zichtbaar te zijn op foto’s.

Rome

Bij Van Batenburg is deze nieuwjaarsgewoonte dus ontstaan, maar toch was er in het buitenland al iemand die hier eerder bekendheid mee verwierf. De Belgische zwemmer Rick de Sonay trok al jarenlang de aandacht vanuit zijn woonplaats Rome, waar hij elk jaar op Nieuwjaarsdag vanaf de Ponte Cavour in de Tiber dook. Het was zowel voor de start van het nieuwe jaar als zijn voor eigen verjaardag begin januari. Volgens verschillende dagbladen begin jaren zeventig deed hij dat toen al meer dan een halve eeuw.

Het werd al snel een groot evenement met toeschouwers, die toekeken hoe de Belg in het koude water sprong. Als hij weer boven water kwam, zei hij dat alles ok was gegaan. Het leverde hem de bijnaam Mr. OK op.

In de zomer van 1960, inmiddels 62 jaar oud, zwom De Sonay zestien kilometer door deze rivier met gebonden handen en voeten en een bolhoed op zijn hoofd! Hij had de grootste zwemkampioenen uitgedaagd om met hem mee te doen, omdat ze toch in de stad waren voor de Olympische Spelen. Er was alleen niemand die hem volgde, mede omdat de coaches van deze olympiërs dit hadden verboden.

Ze waren er wel bij als ooggetuige, net als De Tijd De Maasbode. ‘Bij de Duca d’Aostabrug liet hij zich vakkundig boeien, armen langs het lichaam, benen tot voorbij de kuiten aan elkaar. Daarna werd hij verpakt in een net, dat als een zak om zijn lichaam sloot. Alleen zijn voeten kon hij wat bewegen.’ Zo zwom hij kilometers door de rivier, ‘door stroomversnellingen, kolken en onder gevaarlijke bruggen door’.

In 1972 ging het niet ok, want na zijn duik raakte De Sonay buiten bewustzijn, waarna in het ziekenhuis een gebroken rugwervel werd geconstateerd, samen met twee verlamde armen.

De traditie in Rome bestaat nog steeds, inmiddels door de opvolgers van De Sonay.