Het graf van Elfstedenwinnaar Minne Hoekstra

Het graf van Minne Hoekstra in Warga, naast Leeuwarden, krijgt een beschermde status. In 1909 won hij de eerste officiële Elfstedentocht.

Minne Hoekstra in 1909. Foto via Wikipedia

Hoekstra overleed op 8 april 1941 in een ziekenhuis in Heerenveen op 56-jarige leeftijd. Hij was toen voorganger van Nederlandse Hervormde gemeente in Scherpenzeel- Munnekeburen.

Hij werd in 1884 in Warga geboren in een beroemd geslacht van schaatsenmakers. Na zijn studie deed hij zijn intrede in de gemeente De Wilp in Groningen. Daarna heeft hij in veel verschillende plaatsen zijn ambt vervuld.

‘De naam van ds. Hoekstra,’ schreef De Leeuwarder Courant in een necrologie, ‘heeft vooral klank gekregen door zijn verrichtingen op ijssportgebied.’ Anders gezegd: hij won in 1909 de eerste officiële Elfstedentocht. ‘De dood heeft Friesland een figuur ontnomen, welke nog zeer lang in de herinnering zal blijven voortleven.’

In Het Nieuwsblad van Friesland stond nog veel meer over Hoekstra. Niet zo vreemd, want deze krant was in het bezit van de familie Hepkema, waar de Elfstedenvoorzitter ook toe behoorde. ‘Ds. Hoekstra is eenige jaren lid geweest van ‘t classicaal bestuur van Heerenveen en vervulde daarin sedert 1939 na het vertrek van ds. Hofstee het ambt van praeses. Voorts was hij voorzitter van de vereeniging „De Hervormde Kerk” in de classis Heerenveen en ook in de Lemmer diende hij de Vrijzinnig-Protestantsche groep met geheel zijn persoonlijkheid.’

Een deel van dit verhaal over Minne Hoekstra staat in mijn boek ‘8070 Dagen’ – hier te koop

Kunstenaar

Tevens was Hoekstra bekend als maker van tekeningen met Bijbelse thema’s, die in verschillende kerken werden opgehangen, zoals in Beilen, Purmerend, Ossenzijl en zijn eigen Warga. In zijn werk legde Hoekstra scènes vast, die verder weinig voorkomen in de christelijke kunst. ‘Hoekstra lijkt een voorliefde te hebben voor momenten die niet expliciet beschreven worden in het evangelie,’ aldus de website van de Protestantse Gemeente Ingwert. ‘In feite vult hij met zijn verbeelding het Bijbelverhaal aan. Dit geldt voor de vrouwen langs de kruisweg, het Berouw van Judas en ook voor deze rond de tafel zittende discipelen. In de keuze van zijn onderwerpen kan Hoekstra originaliteit in elk geval dus niet ontzegd worden.’

Tijdens zijn begrafenis in Warga speelde deze kunst een belangrijke rol. Het Nieuwsblad van Friesland: ‘Tegen den achtermuur der kerk toch, boven den preekstoel, zien wij in donkere eiken lijst vervat, een merkwaardig fraaie krijtteekening, voorstellende Jezus en zijn discipelen. Dit indrukwekkende stuk is het werk van den overleden predikant en valt op door de forsche uitvoering en treffende beelding en doet wel zeer eigenaardig aan op het strakke en witte der kerkemuren.’

De predikant van dienst wees de aanwezigen op deze tekening van Hoekstra. ‘Want hij [Hoekstra] bezat begaafdheden op velerlei terrein des levens, bezat liefde tot de kunst zoowel als tot het ambt, die, om ze beide tot uiting te doen komen, ongetwijfeld tot veel strijd moet hebben gedrongen. Als een zeer geslaagde uiting van beide werd gewezen op het fraaie tableau boven den kansel in het kerkgebouw.’

Na de toespraken werd de kist onder orgelspel naar buiten gedragen. ‘De stoet begaf zich daarna naar den doodenhof. Er werd aan de groeve niet gesproken. Een achttal kransen dekte de baar, waaronder een van den Frieschen IJsbond, met het opschrift: Elfstedentocht 2 Jan. 1909, een van het Comité voor de Vrijzinnig-Protestantsche Landdagen in Friesland, en een van de kerkelijke gemeente te Scherpenzeel.’