Evert van Benthem kreeg na de Elfstedentocht van 1985 een heel bijzonder cadeau van Fanny Blankers-Koen

Evert van Benthem kreeg in 1985 een opmerkelijk geschenk van Fanny Blankers-Koen. Dat staat in zijn biografie, die gisteren werd gepresenteerd in een bomvol Hindeloopen.

Evert en Jannette van Benthem links, Fanny Blankers-Koen rechts. Foto’s via het Nationaal Archief

Hindeloopen heeft helemaal geen koude winter nodig om in de ban te raken van de Elfstedentocht. In deze stad zit het Eerste Friese Schaatsmuseum met de grootste collectie over deze schaatstocht. Het organiseert ook nog eens regelmatig reünies en boekpresentaties vol levende legendes.

Dat was op 13 november ook weer het geval met de presentatie van de biografie van Evert van Benthem, de winnaar van de Elfstedentocht van 1985 en 1986. Deze boer uit Sint Jansklooster had er nooit maar gezocht, maar door die prestaties vond hij ook de status van levende legende. Hij werd overal voor gevraagd en ook thuis was er geen rust, omdat zijn boerderij een toeristische attractie werd.

Hij deed alles samen met zijn echtgenote Jannette van Benthem, die er al een hele tijd van droomde om dat eens op papier te zetten. Ze vroeg Ron Couwenhoven of hij mee wilde werken en zo ontstond het boek EVERT, dat is gebaseerd op de gedeelde herinneringen van het echtpaar, dat inmiddels bijna 25 jaar in Canada woont.

Bij deze boekpresentatie was iedereen, die in de laatste drie Elfstedentochten iets van zich had laten zien. Lenie van der Hoorn als winnares van 1985, Tineke Dijkshoorn als winnares van 1986, Klasina Seinstra als winnares van 1997, Henk Angenent als winnaar van 1997, Erik Hulzebosch als verliezer van 1997 en natuurlijk Van Benthem als de winnaar van 1985 en 1986. Zo was Hindeloopen weer eens volkomen in de ban van de Elfstedentocht, ook al was het buiten een graadje of elf bóven nul.

Wanneer het precies gebeurde weet ik niet meer. Maar ik kreeg een gouden Elfstedenkruisje dat op de punten was afgezet met acht diamantjes

Fanny Blankers-Koen

De stad zinderde van de schaatsverhalen, waaraan Couwenhoven zelf een opmerkelijke bijdrage leverde. Meteen na de Elfstedentocht van 1985 kreeg Van Benthem een heel bijzonder cadeau. “Wanneer het precies gebeurde weet ik niet meer,” zegt hij in zijn biografe. “Maar ik kreeg een gouden Elfstedenkruisje dat op de punten was afgezet met acht diamantjes.”

Het was een geschenk van Fanny Blankers-Koen, één van de allergrootste sportlegendes aller tijden. Zij bleek in 1940 de Elfstedentocht te hebben gereden onder extreem slechte condities. Een zware sneeuwstorm zorgde er toen voor dat grote delen van de provincie onbereikbaar werden. ‘Er kwamen in die tocht maar 28 toerrijders aan de finish,’ vat Couwenhoven samen, ‘maar iedereen die er in geslaagd was het dorp Wier, zeven kilometer voorbij Franeker, te bereiken kreeg toch een kruisje.’

Zo ook de 21-jarige Blankers-Koen, wat overigens nooit heeft iemand geweten. Zij haalde de finish in Leeuwarden niet, maar kwam wel ver genoeg voor dat kruisje.

Johan Cruijff

In aanloop naar de Elfstedentocht van 1985 liet Blankers-Koen hiervan een replica maken met die acht diamantjes. Die was bedoeld voor de winnaar, omdat zij vond dat die dat wel had verdiend. Dat werk werd gedaan door diamantair Cor Coster, de schoonvader van Johan Cruijff.

Vlak voor de overhandiging zag Elfstedenvoorzitter Jan Sipkema dit bijzondere cadeau, waar hij heel boos op reageerde. Couwenhoven: ‘Want het kruisje was wettelijk beschermd, namaak was strafbaar.’

Van Benthem liet daarna zijn naam in het kruisje graveren met de datum van de Elfstedentocht van 1985. Bijna veertig jaar later heeft hij het nog steeds in bezit.

Ook dit verhaal staat in het boek over Van Benthem. Het is nu te koop, maar je moet nog wel even wachten. De eerste druk was gisteren in Hindeloopen namelijk meteen al uitverkocht. Ik stond er zelf bij toen dat gebeurde in de stad, die geen koude winter nodig heeft om in de ban te raken van de Elfstedentocht.