In de familie van Sven Kramer winnen ze al bijna honderd jaar schaatsprijzen

Op 6 februari 1929 won de grootvader van Sven Kramer een prijs bij het schaatsen. In die kleine honderd jaar daarna werd er door deze familie nog heel veel gewonnen. Het zal wel in de genen zitten.

Foto Mingo Hagen, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons

Sven Kramer is één van de grootste schaatsers aller tijden. Hij is opgegroeid in een sfeer van topsport. En dat kan een voordeel zijn, zo blijkt uit het boek Hollands Goud, dat in 2012 verscheen onder redactie van sporthistoricus Wilfred van Buuren. Als een kampioenenkijker maakte Van Buuren een analyse van alle Nederlandse olympische kampioenen.

Zo opa, zo vader, zo moeder, zo zoon

De rol van ouders is vaak belangrijk om uit te groeien tot een internationale topsporter. Van Buuren schreef hierover: ‘Belangrijker dan de vraag of een kampioen ouders moet hebben gehad die zelf topsporter zijn geweest, lijkt de steun die ouders en de directe omgeving biedt aan de topsporter.’

Zo zijn er enkele Nederlandse sporticonen, die opgroeiden in een familie vol topsport. De vader van Sjoukje Dijkstra bijvoorbeeld deed als schaatser mee aan de Winterspelen van 1936. De moeder van Pieter van den Hoogenband was topzwemster, zijn vader een beroemd sportarts. En Sven Kramer heeft een grootvader, moeder én vader met schaatsgenen.

Zeven elfstedenkruisjes

Johan Boef schreef hierover in de biografie over Sven Kramer. ‘Grootvader Hendrik Kramer leert schaatsen in de lange winter van 1929 in Gaast, dat in de luwte van de half voltooide Afsluitdijk is komen te liggen.’ Vanaf 1942 deed hij mee aan alle Elfstedentochten, en haalde alleen in 1963 niet de finish. Samengevat: dat zijn zeven kruisjes op acht deelnames. In 1963 strandde Kramer bij Bolsward door materiaalpech.

Een klein onderzoekje van Sportgeschiedenis toont aan dat Hendrik Kramer al heel jong een eerste prijs won. Op 6 februari 1929 waren er wedstrijden bij IJsclub “De Jeugd” uit Joure, waarbij Kramer samen met Hendrikje Woustra de tweede prijs won bij schaatsen in paren, zo blijkt uit een bericht uit de Leeuwarder Courant. Al bijna honderd jaar geleden werd er bij de familie Kramer dus een schaatstrofee gewonnen.

Moeder Elli Kramer (ook haar meisjesnaam!) zat tot 1981 in de schaatsselectie van het Gewest Friesland. En vader Yep was toprijder in de jaren 80 en is nu adviseur van zijn zoon bij het schaatsen.

Yep zelf heeft zijn gehele loopbaan in de schaduw gestaan van zijn meer getalenteerde collega’s, zoals Hilbert van der Duim, Frits Schalij en Hein Vergeer. Zijn beste jaren waren 1983 en 1984, toen hij respectievelijk tweede werd op het EK Allround en vierde op het WK Allround. Nadat hij zich in 1985 niet wist te plaatsen voor een internationaal toernooi, reed hij op 21 februari wel de Elfstedentocht – net als het jaar daarop. In de tocht van 1997 werd hij achtste – ruim elf minuten achter winnaar Henk Angenent. Dat zijn dus al elf Elfstedentochten bij vader en grootvader.

Elfstedenkoorts

Zo is de Elfstedenkoorts doorgegeven aan Sven. In 2006 sprak deze, als voorbeschouwing op de naderende Winterspelen in Turijn, met Sport International: ‘Ik wil nu een goede Spelen rijden, en dan vier jaar aan zet zijn met EK’s en WK’s. Allrounden vind ik hartstikke mooi. En ik ga volgend jaar marathons rijden, samen met Carl Verheijen. Lijkt me leuk, en ik moet toch een beetje trainen voor als de Elfstedentocht komt. Die wil ik ooit nog een keer winnen!’

Het is die oerambitie, die in zijn familie van generatie op generatie door wordt gegeven: de Elfstedentocht. Als Sven Kramer het echt lukt om die te winnen, is hij de eerste wereldkampioen allroundschaatsen in ruim honderd jaar die daarin slaagt. Alleen Coen de Koning is dat gelukt met een wereldtitel in 1905 en de Elfstedentocht van 1912 én 1917. Overigens is er nog nooit een olympisch kampioen geweest die de Tocht der Tochten heeft gewonnen, dus dat zou ook al uniek zijn.

De ambities zullen blijven branden bij Kramer, hoewel hij bijna alles al heeft gewonnen. De familieprijzenkast mag dan al sinds 1929 worden gevuld; er is altijd nog ruimte voor meer onderscheidingen.

Het is alleen te hopen dat er nog een Elfstedentocht komt voordat Sven Kramer zélf opa is.