NieuwSchaatsen

‘It giet oan’ is via het kaatsen een begrip in de Elfstedentocht geworden

Henk Kroes riep in 1997 de Elfstedentocht uit met de spreuk It giet oan. Had hij dat zelf verzonnen?

De Elfstedentocht van 1997 werd aangekondigd door Elfstedenvoorzitter Henk Kroes. Hiervoor gebruikte hij drie Friese woorden die inmiddels in het hele land zijn ingeburgerd: It giet oan. Dit begrip is echter uit een andere sport overgenomen.

Sporthistoricus Pieter Breuker ontving op 14 juni 2017 de Zilveren Anjer als waardering voor zijn pionierswerk voor de sportgeschiedenis, vooral op het gebied van kaatsen. Tijdens de plechtigheid in het Paleis op de Dam werd een film getoond over Breuker, mede in aanwezigheid van prinses Beatrix. Hierin vertelde Breuker onder meer over zijn onderzoek naar de taal van het kaatsen.

“”Een van de zegswijzen is It giet oan“”, aldus Breuker. “”Iedereen denkt dat dit een uitdrukking is, die uit de schaatssport komt. Maar dat is helemaal niet zo. It giet oan komt uit de kaatssport en het is één van de manieren om te zeggen dat de wedstrijd begint.””

Kijk maar, vanaf 2.40 minuut.

Overigens heeft Kroes dit zelf altijd geweten, zo zei hij in 2007 tegen Trouw toen het ging over het aankondigen van de Elfstedentocht:Toen ik voorzitter werd, heb ik het er met mijn vrouw Swaentsje over gehad welke woorden ik zou gebruiken als het zo ver was. Ik wilde bewust niet mijn voorganger nadoen. Het zijn toch aankondigingen met een soort eeuwigheidswaarde; die woorden kun je maar één keer gebruiken. It giet oan wordt gebruikt in het kaatsen als het spel gaat beginnen.”

Vragen we ons tenslotte af of er vóór 1997 al eens iemand de zegswijze in verband heeft gebracht met de Elfstedentocht. En ook dat is inderdaad zo en wel op een Elfstedenreünie in de zomer van 1993. In elk gesprek onder de aanwezigen werd minimaal zes keer de vraag gesteld of er ooit nog één zou komen. De Leeuwarder Courant hoorde daarop onder meer de volgende kreet: It giet oan.

Dat die woorden vier jaar later inderdaad werden gebruikt kon toen niemand weten, ook Henk Kroes niet.

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Al meer dan 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.