Klacht uit 1973: kijken naar schaatsen is even saai als kijken naar groeiend gras
Er woedt al een jaartje of wat een discussie over de toekomst van het langebaanschaatsen. Vooral de langste afstand krijgt kritiek, want dat saaier is dan kijken naar groeiend gras. Deze kritiek is inmiddels al bijna een halve eeuw oud.
De opmerking dat kijken naar 10.000 meter schaatsen saaier is dan kijken naar groeiend gras is vanuit de Verenigde Staten naar ons land overgewaaid. Op 12 januari 1973 schreef Henk Hemminga in De Leeuwarder Courant over de start van het profschaatsen. Onder leiding van Ard Schenk werd geprobeerd een competitie op te zetten waarbij de deelnemende schaatsers betaald werden voor hun inspanningen, in die tijd genoeg reden voor het IOC om een ban voor het leven op te leggen. Topsport op olympisch niveau in die tijd werd beoefend door amateursporters. Het profschaatsen liep alleen uit op een flop met veel minder toeschouwers dan de organisatoren vooraf hadden aangekondigd.
Hemminga was razend vanwege de opgeklopte sfeer vooraf, waar op het evenement zelf geen sprake van was. ‘Hoe is het ter wereld mogelijk dat de zakelijk ingestelde schaatsheren dinsdag beweren dat er 34.000 kaarten voor het feest in De Uithof in Den Haag zijn verkocht; donderdag zeggen dat het aantal niet helemaal juist is, maar dat er toch zeker 16.000 toeschouwers per dag zullen zijn en dat er dan uiteindelijk zaterdag amper 5000 schaatsliefhebbers de strijd bijwonen?’ Hij voelde zich nogal bedonderd als serieus sportjournalist.
Een jaar eerder werden de schaatswedstrijden nog wel drukbezocht. ‘Waarom,’ zo vervolgde Hemminga, ‘zullen ongetwijfeld de circusbazen zich afvragen, komt men nu niet? Het antwoord is heel simpel. Een jaar geleden heeft een Amerikaanse collega van ons het haarfijn uit de doeken gedaan. „Schaatsen”, schreef hij, „is net zo interessant als het kijken naar het groeien van gras”.’
Wie dat dan precies had opgemerkt, weten we helaas niet, maar het zou gaan om een correspondent van Associated Press op de Winterspelen in Sapporo. Het betrof niet alleen de langste afstand bij het langebaanschaatsen, maar de gehele discipline op zich. Bij dergelijke uitspraken is het echter gebruikelijk dat ze zich snel los zingen van de originele context. Het Vrije Volk bijvoorbeeld schreef in 1984: ‘Neem nu de tien kilometer. Een Amerikaanse journalist omschreef deze bezigheid als volgt: het is net zo spannend als het kijken naar groeiend gras.’
Sindsdien blijken overigens nog enkele activiteiten zo saai te zijn als groeiend gras, zoals biljarten (NRC Handelsblad in 1994) en een voetbalwedstrijd (Het Nieuwsblad van Friesland in 1994). En als we nog heel lang met dit verhaal doorgaan wordt dit ook net zo saai als kijken naar groeiend gras.
