Precies 25 jaar geleden begon de Nederlandse hegemonie van het olympische schaatsen

Op 17 februari 1998 won Gianni Romme de 10.000 meter op de Olympische Winterspelen in Nagano. Met nog twee Nederlanders op het erepodium was dit een heuse clean sweep – een voorbode voor de latere mondiale overheersing.

Nagano 1998, foto Estonian Sports Museum via Europeana

Gianni Romme had al een gouden olympische medaille gewonnen en zijn 25^e verjaardag gevierd toen hij begon aan de 10.000 meter – vandaag precies 25 jaar geleden. Het was niet de vraag of hij die zou winnen. Het was ook niet de vraag of hij het wereldrecord van Johann Olav Koss zou verbreken. Op voorhand was de schaatswereld alleen nog maar geïnteresseerd in het gat dat Romme zou slaan met zowel de rest van het deelnemersveld als de complete schaatsgeschiedenis.

Zijn tijd van 13.15,33 was uiteindelijk ruim vijftien seconden sneller dan Koss. Ook Bob de Jong, Rintje Ritsma en schaatsbelg Bart Veldkamp waren sneller, waarbij het wel hielp dat in die tussenliggende vier jaren de klapschaats was doorgebroken. Het regende daarom records op de schaatsbaan in Nagano.

Clean sweep

Aan het eind van de wedstrijd stonden er drie Nederlanders op het erepodium: ‘Nooit eerder haalde ons land op Olympische Winter- en Zomerspelen op één onderdeel goud, zilver en brons,’ schreef Trouw over deze clean sweep. ‘Voor de gelegenheid waren IOC-lid Prins Willem Alexander en de Nederlandse ISU-bestuurder Charisius opgeroepen om medailles en bloemen te overhandigen.’

Voor Nederland waren deze Winterspelen uiteindelijk een groter succes dan die van 1972 met de vier gouden medailles van Ard Schenke en Stien Kaiser. De drieklapper op de 10.000 meter van 1998 bleek een voorbode van de Nederlandse hegemonie bij het olympische schaatsen, zoals die zich vooral in 2014 en 2018 openbaarde met in totaal nog eens vijf clean sweeps.

De totaalscore staat daarmee nu dus op zes. Vorig jaar was er dan niet opnieuw zo’n drieklapper maar met zes gouden medailles – van de veertien –  was de Nederlandse positie wederom onaantastbaar.

Gevaar

Ådne Søndrål was in 1998 de laatste Noorse schaatser met olympisch goud totdat Håvard Lorentzen in Pyeongchang de 500 meter won. Søndrål zag al heel vroeg deze Nederlandse overheersing aankomen, want in 2006 had hij dit al voorspeld.

“Het spijt me dat ik het zeggen moet, maar ik denk inderdaad dat er alleen Nederlanders op het podium zullen staan. Ik denk dat het de Nederlanders ook zal spijten. Als het zo doorgaat, komt de sport in gevaar.”