Schaatsen

Radiodocumentaire over de Elfstedentocht van 1963

In 2003 maakten Marnix Koolhaas en ik De Mannen van ’63: een radiodocumentaire en boek over de toerrijders van de Elfstedentocht van 1963. Die radiodocu is op Sportgeschiedenis weer te horen.

Henk Gemser was 22 jaar oud tijdens de Elfstedentocht van 1963. Voor De Mannen van ’63 vertelde hij dit Elfstedenverhaal voor het eerst. Het zijn veel smeuïge details: de bevroren “mannelijkheid” van een onbekende rijder die in een koek-en-zopietent wordt ontdooid, de verloofde die wanhopig met eten langs het ijs staat te wachten en vooral de scène die na het verschijnen van het boek in Friesland voor veel rumoer zorgde: de biecht van Gemser dat hij een klein gedeelte van het traject in een auto had afgelegd.

De toertocht van 1963 gruwelijk. Dat komt vooral omdat de toerrijders tussen vijf uur ’s middags (toen Paping met een lekker zonnetje net gearriveerd was) en twaalf uur ’s nachts in het donker voortploeterden.

Wie echt wil weten wat er toen gebeurde, moet De Mannen van ’63 lezen. Zoals Bert Wagendorp in De Volkskrant schreef: ‘Over de Elfstedentocht is veel gepubliceerd, maar nog niet eerder een boek dat zo mooi het ware karakter van de tocht laat zien – vooral ook omdat niet de wedstrijdrijders, maar de bezeten liefhebbers pur sang het onderwerp vormen. Die maken de Elfstedentocht tot wat hij is: Hollands cultuurgoed.”

1963ElfstedentochtReinier Papingschaatsensportjournalistiek