NieuwSchaatsen

Schaatser Jan Pesman had tijdens de Winterspelen van 1960 erg veel last van stijfheid in de kont

De Olympische Winterspelen bestaan deze maand honderd jaar. In 1960 presteerde schaatser Jan Pesman bijzonder teleurstellend op de 10.000 meter – volgens eigen zeggen door een stijve kont.

Jan Pesman in 1960. Bewerkte foto via het Nationaal Archief

Jan Pesman won op de Winterspelen van 1960 in Squaw Valley een bronzen medaille op de 5000 meter, wat voor Nederlandse schaatsers in die tijd een uitzonderlijk goede prestatie was. Toch keerde hij teleurgesteld naar huis, omdat hij op de tien kilometer ernstig teleur had gesteld.

Daarvoor had hij een opvallende verklaring: hij had last gehad van de zogenaamde maandagziekte. Daarmee bedoelde Pesman dat hij te véél rust had gehad, met te weinig beweging. Zo had hij een gebrek aan ritme gekregen.

De schuldige, zo zei de patiënt, was coach Klaas Schenk – vader van Ard. Die had Pesman verboden om op die Winterspelen ook nog de 1.500 meter te rijden. “Hij vond het beter om mij te sparen,” zei Pesman in het boek Oranje op olympisch ijs. “Maar mij haalde het juist uit mijn ritme. Ik moest rijden, spanning voelen, kilometers maken.

Boerenbegrip

Daarom ging het tijdens de tien kilometer helemaal mis. “Ik werd stijf in de kont. De maandagziekte, schoot er door m’n kop.” Het is een boerenbegrip: “Je moet van het land komen om dat te kennen. In het weekeinde gingen vroeger de paarden op stal. Hadden een week staan beulen op het land en kregen dan krachtvoer. Maandagochtend haalde je ze dan uit de stal. Leek er eerst niks aan de hand. Maar na een paar uur zag je ze een stijve rug krijgen. Zat alles vast.”

Maandagziekte is inderdaad een term, die met grote regelmaat voorkwam in de landbouwpers. Dat die ook kon overslaan naar schaatsers, was dan weer nieuw.

Pesman was razend op Schenk, zei hij in 1988 in Het Parool. “Er zijn na afloop heel wat lelijke woorden gevallen. Hij heeft geluk gehad, dat-ie niets ongelukkigs heeft terug gezegd, anders was het nog verkeerd afgelopen.” Het was ook meteen het einde van zijn loopbaan als wedstrijdschaatser.

Daarmee komen we tot de wijsheid van de dag: het is in sommige gevallen beter om juist geen rust te houden.

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Al meer dan 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.