Spionage op het WK shorttrack
Dit weekend is in Dordrecht het WK shorttrack. Nog niet eens zo lang geleden was deze sport heel klein in ons land. Er was zelfs spionage voor nodig om een goede schaats te ontwikkelen. Dit artikel lees je gratis, maar een donatie is welkom – onderaan deze pagina.
Charles Veldhoven op het WK shorttrack van 1985 in Amsterdam, de eerste keer dat dit in Nederland werd gehouden
Shorttrack is even oud als het langebaanschaatsen. Volgens de website Schaatshistorie.nl was deze tak rond 1890 vanuit het rolschaatsen ontstaan, dat toen erg populair was – ook in Nederland. In de Verenigde Staten werden in 1896 twee kunstijsbanen geopend met shorttrackwedstrijden voor enorme toeschouwersaantallen. Bij de oprichting van de Internationale Schaatsunie ISU in 1892 werd toch alleen maar gekozen voor de lange baan.
Experimentele wedstrijd
Shorttrack kreeg heel lang geen enkele steun van de KNSB, zo schreef schaatshistoricus Marnix Koolhaas. “In Nederland, traditioneel schaatsland bij uitstek, heeft het moderne shorttrack lang op erkenning moeten wachten. De Hardrijders Club Amsterdam was de eerste die de sport serieus nam. In 1975 deed de club mee aan wedstrijden in het Belgische Brugge.” In datzelfde jaar was er ook een experimentele wedstrijd in de Jaap Edenbaan tijdens het NK kunstrijden.
Op diezelfde baan werden op 6 en 7 maart 1977 voor de eerste keer nationale kampioenschappen shorttrack gehouden. ‘Naast de drie Nederlandse teams — Leiden, Amsterdam en de Lekstreek — nemen de vijf bekendste ploegen uit Engeland en een Schotse ploeg deel,’ aldus De Waarheid in een aankondiging. ‘Tevens zijn er deelnemers uit Zwitserland, Oostenrijk en Denemarken. Op het programma staan de 500 en 1000 meter individueel, alsmede de 3000 en 5000 meter aflossing.’ Zo bereikte deze sport eindelijk Nederland, het land met zijn eeuwenoude schaatstradities.
Doorbraak
Dankzij de onverzettelijkheid van deze pioniers ontwikkelde shorttrack zich tot een belangrijke sport in Nederland. In een uitzending van Andere Tijden Sport uit 2014 bleek zelfs dat zij gebruik hadden gemaakt van spionage om erachter te komen op wat voor schaatsen de Canadezen reden! Dat gebeurde tijdens het WK van 1980 in Milaan.
“We konden er niet van winnen”, zei Wim den Elsen in deze uitzending over de Canadezen. Zij hielden de schaatsen goed verborgen in koffertjes totdat ze allemaal een keer aan het diner zaten. “Ik moest het weten”, bekende Den Elsen. “Dus ik heb ze uit het koffertje gehaald, aantekeningen gemaakt, fotootje genomen. Alles doorgekeken. En toen hebben we het koffertje terug in de tas gedaan, tas dicht en klaar. Vervolgens zijn we die schaatsen zelf gaan maken.”
Het betekende de doorbraak. Ondanks gebrek aan steun en aandacht van de schaatsbond bereikte het Nederlandse shorttrack in de jaren daarna toch de wereldtop – onder meer dankzij sluwe spionage.
