6 mei 1937: opening van de Bosbaan

De Bosbaan werd op 6 mei 1937 geopend. Honderden arbeiders hadden die gebouwd onder uiterst zware omstandigheden.

De originele tekening van de Boschbaan

Eind 1928 besloot de gemeenteraad van Amsterdam tot de aanleg van een natuurgebied op de rand van Amsterdam en Amstelveen, het Amsterdamse Bos. In 1933 viel het besluit de Bosbaan aan te leggen, die uit zou groeien tot een belangrijke attractie van het bos.

Directeur W.A. de Graaf van het Stedelijk Beheer was meer dan verheugd, schreef hij in 1937: ‘Aanleiding tot dit, voor de hoofdstedelijke bevolking zo gewichtige besluit is de steeds groeiende behoefte van de stedeling aan ontspanning in een schone natuur en de omstandigheid, dat deze in de onmiddellijke omgeving van Amsterdam ontbreekt.’

Maar behalve deze behoefte waren de jaren dertig de tijd van de massale werkloosheid, die de overheid wilde bezweren met werkgelegenheidsprojecten. Het Amsterdamse Bos was daar één van.

Het bedrijf van boer Braat werd hiervoor in 1934 als eerste onteigend. Vijfhonderd arbeiders werkten in een razend tempo, wat schrijver J. Th. Balk verleidde tot de literaire conclusie: ‘Er zijn wat zweetdroppeltjes gevallen.’

Waarschijnlijk vielen er genoeg van die droppeltjes om de Bosbaan er later mee te kunnen vullen, want de aanleg was een werkverschaffingsproject. Voor weinig geld moesten de arbeiders erg hard werken om alles op tijd af te krijgen.

Het mooiste roeicomplex van Europa

De opening van die baan was op 6 mei 1937. Het Algemeen Handelsblad was diep onder de indruk van ‘het mooiste roeicomplex, dat wij ergens in Europa hebben gezien’. Echt gesport werd pas een maand later met de koningin als toeschouwer. “Gaarne voldoe ik aan uw verzoek om de nieuwe roeibaan te openen,’ zei ze hierbij, ‘en ik voeg hieraan toe den wensch, dat zij er toe moge bijdragen de nationale traditie hoog te houden en nieuwe lauweren te oogsten op een gebied, dat ons van oudsher vertrouwd is. Dat dit belangrijke onderdeel van het Boschplan, welks totstandkoming ook door mij met levendige belangstelling wordt gevolgd, reeds thans in gebruik kan worden genomen, is voor Amsterdam een reden tot voldoening.”

Van 13 tot en met 15 augustus 1937 werden de Europese Kampioenschappen gevaren op de nieuwe baan. Zonder de koningin ditmaal, maar wel met prins Bernhard. Voor directeur de Graaf werd het een prachtig weekend, want hij kreeg van de wereldroeibond FISA een herinneringsmedaille, uit dank voor zijn grote betrokkenheid bij de Bosbaan.

De grootste overwinnaars waren uiteindelijk de luie sportjournalisten, bleek uit het Algemeen Handelsblad: ‘Heel vroeger moesten we vanuit een persbrik bespannen met twee paarden de wedstrijden volgen en je kon nauwelijks een paar aantekeningen maken. Thans gaat het rustig in een comfortabele bus.’