Hier lag een wielerbaan

Hier lag een wielerbaan is een uniek onderzoek naar de restanten van de Nederlandse wielercultuur.

Hoe fotografeer je iets dat er niet meer is? Die belangrijke vraag houdt mij al een aantal jaar bezig. Om precies te zijn: sinds Robert van Willigenburg in 2012 begon met het in beeld brengen van de bijna vergeten geschiedenis van het baanwielrennen voor de Tweede Wereldoorlog.

Omdat het in Nederland sinds 1905 verboden was om op de openbare weg wedstrijden te rijden, werd dat gedaan op wielerbanen, oftewel velodromes. De sport was dermate populair dat duizenden toeschouwers op zondagmiddag naar de banen trokken die overal in de steden en dorpen werden opgericht, als eerste in 1886 in Nijmegen. Niet alleen de grote betonnen of houten ovalen, maar ook de lokale gras- en zandbaantjes die door enthousiaste clubleden werden uitgegraven in een braakliggend landje.

Waar lagen de wielerbanen?

De locaties van deze wielerbanen zijn nog nooit gebundeld. De kennis dreigt te verdwijnen. Van Willigenburg is met behulp van veel archiefonderzoek, door het hele land op zoek gegaan naar de precieze plekken. Daarvan heeft hij er 160 (!) kunnen traceren. Van Oostburg tot Groningen en van Kerkrade tot de Wieringermeer, de helft overigens in het traditioneel wielergekke Brabant. Van Willigenburg is op die plekken gaan staan en heeft een foto gemaakt van wat er nu is. Dat loopt uiteen van wederopbouwwijk tot tuincentrum en van kantoorpand tot een verrommeld landje.

Bij elke foto vertelt Van Willigenburg een verhaal over hoe hij de plek gevonden heeft, en een anekdote uit de historie ervan.

Het boek bevat verder een beknopte geschiedenis en uitgebreide verantwoording.