Opgenomen in het Museum van Nederland: de klapschaats en de olympische hockeymedaille uit 1928
In de derde uitzending van het tv-programma Het Museum van Nederland zijn weer twee sportobjecten in de collectie opgenomen: de klapschaats uit 1985 en de zilveren olympische medaille uit 1928 voor hockeyer Rein de Waal.
De klapschaats
Hans Meester leverde de allereerste versie aan van de klapschaats, gemaakt in 1985. Meester was betrokken bij de ontwikkeling van deze innovatie, onder leiding van prof. dr. ir. Van Ingen Schenau, bewegingswetenschapper van de Vrije Universiteit. “Kunnen jullie niet eens iets verzinnen met een schaats waarvan de hak los zit, zodat de strekbeweging van het been beter wordt benut en de enkel krachtiger kan worden gestrekt?”
Met vier wetenschappers werd jarenlang gezocht naar het juiste mechanische systeem om de klapschaats te ontwikkelen. “We prutsten echt wat aan,” aldus Meester. “Ik ben begonnen om mijn eigen schaatsen om te bouwen. We zaagden gewoon de hak los van mijn oude noren en van plaatijzer maakten we een scharnieren mechanisme. Nu zou je je er dood voor schamen, toen wist je niet beter.”
In 1985 reed de professionele schaatser Ron Ket op dat prototype de eerste rondjes op de Jaap Edenbaan in Amsterdam. De resultaten vielen niet tegen, maar toch wilden topschaatsers niet met klapschaatsen rijden. Pas in 1997 was de doorbraak toen Tonny de Jong op de klapschaatsen Europees kampioen werd en zo de Duitse favoriete Gunda Niemann versloeg. Een jaar later overleed Van Ingen Schenau.
Deze klapschaats is opgenomen in de collectie, omdat hiermee vanuit Nederland de grootste revolutie werd veroorzaakt in de internationale schaatssport op de lange baan, de sport waarin ons land wereldleider is bij de olympische medailles.
De olympische hockeymedaille van 1928
Fabrice de Waal is de kleinzoon van de Amsterdamse hockeyer Rein de Waal. Hij overhandigde de zilveren olympische medaille, die het Nederlandse hockeyelftal won op de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam. Door de goede prestaties van dit team beleefde dat hockey zijn doorbraak in Nederland als belangrijke sport.
De Waal zorgde ervoor dat Nederland zijn bijzondere spelregels in het hockey veranderde. Vóór de Olympische Spelen van 1928 speelde ons land namelijk met eigen spelregels met een gemengd elftal. Hierdoor speelde Nederland ook geen internationale toernooien en dreigde daarom zelfs niet eens mee te kunne doen aan de Olympische Spelen in eigen land. Rein de Waal heeft daarom doorgedrukt dat die regels werden aangepast aan de internationale standaard. En zo werd er in 1928 meteen zilver gewonnen!
Dankzij De Waal begon hockey aan een opmars in ons land, die leidde tot de huidige situatie als één van de grootste sporten.
Beide objecten zijn opgenomen in de categorie ‘Nederland in beweging’. Vanaf volgende maand is het Museum van Nederland geopend voor publiek in de Kunsthal in Rotterdam – corona volente.
Opgenomen in het Museum van Nederland: vrouwenvoetbal en korfbal
Opgenomen in het Museum van Nederland: de Knetemann-fiets en het Elfstedenkruisje
