Precies vijftig jaar geleden opende prinses Beatrix het WK hockey in het Wagener Stadion
Op 25 augustus 1973 begon het WK hockey in Amstelveen. De finale hiervan was de hockeywedstrijd, die live werd uitgezonden op de Nederlandse tv.
Prinses Beatrix met Nico Spits, de aanvoerder van het Nederlands team. Foto Bert Verhoeff via het Nationaal Archief
Het WK hockey voor mannen van 1973 was het eerste officiële meerlandentoernooi in het Wagener Stadion. Voor de opening kwam prinses Beatrix naar Amstelveen, die twee keer in actie kwam. ’s Ochtends verrichte ze de opening van een jubileumtoernooi voor de nationale vrouwenteams. In de middag deed ze hetzelfde, maar dan bij het WK voor mannen. Een idee om die twee plechtigheden samen te voegen, werd tegengehouden door vooral de mannelijke hockeyers. Die wilden namelijk niet tegelijk met de vrouwen.
Wereldtitel
De laatste drie wedstrijden van Nederland waren tegen Engeland, West-Duitsland en India en die waren allemaal adembenemend spannend. Leuk voor het thuispubliek is dat die ook allemaal door Oranje werden gewonnen, dat zo voor de eerste keer de wereldtitel won.
Ties Kruize speelde in al die wedstrijden een doorslaggevende rol met beslissende doelpunten. Na de zege op Engeland ontplofte het stadion, schreef Bep van Houdt in Het Vrije Volk: ‘Holland, Holland, stampte de massa super-inspirerend. En toen Kruize gelijk had gemaakt daverde voor het eerst in de hockey-historie de zilvervloot door het Wagener Stadion.’
TV
De finale tegen India was live op de Nederlandse tv – als eerste hockeywedstrijd ooit! De halve finale tegen West-Duitsland was ook al in flitsen op de radio verslagen, maar door het succes van het Nederlandse team kwam er dus zelfs een doorbraak op tv. ‘Het is dit weekend sport wat de klok slaat’, vond NRC Handelsblad.
En terecht, want na een weergaloze thriller stond het 2-2 (twee keer Kruize) en kwam er een strafballenserie die Nederland won. ‘Alles wat de televisie dit weekeinde te bieden bad,’ verzuchtte een recensent, ‘viel in het niet bij de sensationele hockey-slag in bet Wagenaar-stadion.’
De Volkskrant had ook ademloos gekeken. Toch waren er nog wat opmerkingen voor de eindredactie van het tv-verslag. ‘’s Middags al kon je zien dat er met weinig camera’s werd gewerkt, dat er nagenoeg geen close-up mogelijkheden waren, dat die althans niet benut werden en dat aanwijzingen van een soms vertwijfelde, steeds heser wordende sportverslaggever („Aan de zijlijn loopt Steens zich nu warm, ik hoop dat de camera daarheen kan gaan”) niet werden opgevolgd.’
De Nederlandse hockeyers vieren de wereldtitel in de eerste hockeywedstrijd die live op de Nederlandse tv was. Foto Rob Mieremet via het Nationaal Archief
De verslaggever Hans Brian kreeg complimenten. ‘Zonder steeds meer dat Wilhelmus-gevoel over zich te krijgen waar sommige verslaggevers onder die omstandigheden last van hebben, bleef hij een zakelijk verslag brengen en hij deed dat bovendien op radio-tempo, wat juist was omdat velen nog onbekend zijn met de hockeysport.’
Na de zilveren medaille van het Nederlandse hockeyteam op de Olympische Spelen van 1928 was dit WK een nieuw hoogtepunt, want in de vijf volgende jaren kreeg de Hockeybond 30.000 nieuwe leden. “Door het WK,” zei Kruize in 1990, “kwam het hockey in een heel ander daglicht te staan. De mensen zagen dat het zeker niet alleen door rijkeluiszoontjes werd gespeeld.”
