29 mei 1985: jeugdwedstrijd leidt tot Heizeldrama
Tijdens de Europa Cup 1-finale van 1985 in Brussel tussen Juventus en Liverpool vielen 39 doden – het zogenaamde Heizeldrama. Uit een reconstructie van Andere Tijden uit 2005 blijkt dat de spanningen in het stadion al snel opliepen tijdens een jeugdwedstrijd vooraf. Opnieuw te zien op Sportgeschiedenis.
Als opwarmer van de avond speelden twee teams met jeugdvoetballers van een jaar of elf oud. Olivier Pypens was één van die spelers: “De ambiance in het stadion was overweldigend, er hing een fantastische sfeer. Er waren vooral veel Italiaanse supporters en vak X, een vak voor Engelse supporters, zat ook goed gevuld. De Engelsen zongen voortdurend liederen, dat zal ik nooit vergeten.”
De jeugdteams speelden in rood en wit en vanaf daar ging het mis. Het waren namelijk exact de kleuren van de twee ploegen die later zouden strijden om de Europa Cup. De site van Andere Tijden schrijft: ‘De Britse en Italiaanse supporters kiezen direct kleur: hun eigen kleur. Wit voor Juventus, rood voor Liverpool.’ De stemming werd al snel grimmig – alleen maar door die kleuren.
Wit scoort
De roden – volgens de Engelsen dus Liverpool – stonden aanvankelijk met 3-0 voor, totdat de witten – volgens de Italianen dus Juventus – hun eerste treffer maakten. Jorgen Cassier was de gelukkige: “Ik dribbelde de tegenstander enkele keren door de benen en scoorde op een gegeven moment zelfs. Ik nam een voorzet op de slof en de bal suisde tussen de smalle opening van de keeper en de paal het doel in.”
De vlam sloeg meteen in de pan, zoals Stephen Geldof vanaf het veld zag gebeuren: “Tussen de Italiaanse en Britse supporters stonden wel politieagenten, maar die moesten op een bepaald moment het veld ruimen. Ik zie nog voor mij hoe Engelse supporters de draad over klommen met ijzeren staven in hun hand.” Meteen hierna werd de wedstrijd stilgelegd en moesten de jonge voetballers het veld verlaten.
De jongens werden opgesloten in hun kleedkamers. Andere Tijden: ‘Op een gegeven moment zwaait de deur open en lopen mensen van het Rode Kruis de kleedkamer binnen met iemand in een laken gewikkeld op een brancard. Het is niet duidelijk hoeveel doden en gewonden de kleedkamer worden binnengebracht.’ Vanaf dat moment zaten ze dus opgesloten in een mortuarium…
Na een tijd werden de jongens eindelijk bevrijd. Ook dat verliep chaotisch, aldus Serge Sadzo: “Er werd ons verteld dat we onze handen voor de ogen moesten houden, maar dat was niet eenvoudig als je met een sporttas in de hand over mensen heen moest klauteren. Ik heb toen mensen zien liggen met blauw aangezicht, opgezwollen buik en natte broek, waarschijnlijk van de urine. De trainer had gezegd dat er relletjes waren geweest dus dacht ik dat het gewonden waren maar achteraf beschouwd zullen het waarschijnlijk doden zijn geweest.”
Droom werd hel
Andere Tijden was de eerste die onderzoek deed naar de voorwedstrijd en daarover sprak met de jongens. Geen enkele onderzoekscommissie had ooit een verband gelegd tussen het doelpunt voor de witten en de eerste Engelse aanval op het Juventus-vak. ‘Zou het kunnen dat de voorwedstrijd aanleiding heeft gegeven tot het ontstaan van de rellen?’ vroeg het programma zich dan ook af.
‘De beslissing om de twee teams in het rood en het wit te laten spelen was achteraf bekeken op zijn minst ondoordacht. Het zorgde ervoor dat beide supportersgroepen direct partij kozen. Tijdens de tweede helft raakte de sfeer hierdoor behoorlijk verhit. Er werd met stenen en andere projectielen naar elkaar gesmeten. Volgens het officiële rapport van de parlementaire onderzoekscommissie voerden de Engelse supporters hun eerste charge uit om tien over zeven. Het doelpunt van de witte ploeg, waarbij ze de nul van het bord haalden, werd op datzelfde tijdstip gemaakt.’
En zo eindigde de droomwedstrijd van jonge voetballers in een hel. David Chantrenne zei hierover: “De eerste dagen na het drama waren wel moeilijk en het heeft nog vijftien jaar geduurd voordat ik weer voet in het Heizelstadion heb gezet. Dat ik heb meegevoetbald in de voorwedstrijd was ook een enorme stimulans, want spelen voor 60.000 toeschouwers is toch de droom van elke jonge voetballer.”
