Ajax en Stadsarchief Amsterdam presenteren de gezamenlijke expositie ‘Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam’

In het Stadsarchief Amsterdam komt een expositie over de geschiedenis van Ajax, in samenwerking met de supportersvereniging van de club. In opdracht van het Stadsarchief lichtte ik tientallen dossiers door vol onbekend Ajax-materiaal. Op 24 april is de officiële opening.

Het is vandaag de 125e verjaardag van Ajax. Amsterdam viert momenteel zijn 750-jarige bestaan. Ter ere van dat dubbele feest wordt er in het Stadsarchief Amsterdam de expositie Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam ontwikkeld over de historische banden tussen de club en de stad. De tentoonstelling is een cadeau aan de stad, zodat de toegang gratis is.

Het idee is van de Supportersvereniging Ajax, die twee jaar geleden het Stadsarchief benaderde. “Natuurlijk waren wij direct enthousiast,” zegt Bert de Vries, directeur van deze instelling. “De geschiedenis van de stad en de geschiedenis van Ajax zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.” Fabian Nagtzaam, directeur-bestuurder van de supportersvereniging, is enthousiast over de expositie: “Een mooier cadeau om weg te geven hadden wij ons niet kunnen wensen.”

Een mooier cadeau om weg te geven hadden wij ons niet kunnen wensen

De Ajax Collectie

Voor deze expositie opent zowel Ajax als het Stadsarchief de eigen archieven. De club heeft een selectie gemaakt van historische foto’s en filmbeelden. In videoportretten vertellen bekende Ajacieden over hun relatie met de club en de stad. Louis van Gaal haalt herinneringen op over zijn jeugd in de Watergraafsmeer. Jari Litmanen legt uit hoe zijn leven is veranderd na zijn komst naar Amsterdam. Isa Kardinaal van de Ajax Vrouwen vertelt wat het voor haar betekent om haar geliefde shirt te kunnen dragen.

Vanuit het Stadsarchief wordt nog onbekend materiaal aangeleverd, die de historische banden tussen club en stad laten zien – in goede en slechte tijden. Voor deze Ajax Collectie heb ik de archieven doorgelicht van verschillende instanties, die in contact stonden met de voetbalclub. De club stond tenslotte niet geïsoleerd van de rest van de wereld, maar onderhield ook contacten met de gemeente Amsterdam, de brandweer, de politie, het Olympisch Stadion, enzovoort. Dat betekent dat er dus ook veel is te vinden in andere collecties.

Zo heb ik tientallen archieven gevonden, waarin Ajax opdook. In politiedossiers trof ik documenten aan over de opening van Stadion De Meer in 1934 en de rellen van de jaren tachtig. Er is een gemeentelijk dossier over Wim Anderiesen, die als eerste Ajacied werd vernoemd in een straatnaam. En dan zijn er nog prachtige filmbeelden uit de jaren 70 en 80 van de toenemende Surinaamse invloed op de club.

Rembrandt

Tijdens mijn onderzoek kwam ik zelfs een poster uit 1950 tegen van de expositie De Watergraafsmeer en 50 jaren Ajax – Een samengaan van kunst en sport. Zoals de titel al verraadt, ging die over de historische banden tussen de stad en de club – net als nu dus! Het was een idee van clubvoorzitter Marius Koolhaas vanwege het vijftigjarige jubileum van Ajax. De Telegraaf noemde het een loffelijk initiatief voor een zeer originele expositie.

De hele stad werkte hieraan mee. De burgemeester stelde het Waaggebouw op de Nieuwmarkt beschikbaar, waar hij zelf op 18 maart 1950 de officiële opening verrichte – vandaag exact 75 jaar geleden. Er was ook toen een samenwerking met het Stadsarchief, dat nog bekend stond als het Gemeentearchief.

Op deze bijzondere tentoonstelling werd de geschiedenis van het stadsdeel gepresenteerd via foto’s, schilderijen, plattegronden en foto’s. Ajax toonde 157 (!) bekers en 237 (!) medailles, die in de voorgaande halve eeuw waren gewonnen. Naast die sportieve trofeeën hing zelfs een prent van Rembrandt – een unieke versmelting van voetbal en kunst.

Presentaties

Wat er precies wordt vertoond op Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam zeg ik natuurlijk niet. Het is al wel mogelijk om mij te boeken voor presentaties over de Ajax Collectie. Al dat bijzondere en onbekende materiaal uit Stadsarchief kan ik dan laten zien. Stuur hier een bericht als je meer wil weten.

OK, één hint over de expositie wil ik wel geven: we hebben dit jaar geen prent van Rembrandt.