David Jessurun was in 1886 de eerste Surinaamse voetballer in Nederland
André Kamperveen was in 1954 de eerste Surinaamse profvoetballer in de Nederlandse competitie. De Surinaamse invloed gaat nog zeventig jaar verder terug, want in 1886 speelde David Jesserun twee wedstrijden voor HFC. Dat schrijf ik mijn boek De gele kaart van Neeskens.
Cricketclub Rood en Wit in 1885, waar David Jesserun ook speelde. Hij zit bij het viertal links, hoogstwaarschijnlijk de man met snor. Foto van Rood en Wit
In 2017 gaf het voetbaltijdschrift Hard Gras het themanummer Kicksen en wickets uit. Jan Luitzen en Wim Zonneveld brachten hierin de beginjaren van het Nederlandse voetbal en cricket in kaart, waarbij het wemelde van onbekende informatie uit ontsloten archieven. Zo bevatte een kleine opmerking over een voetbalwedstrijd in 1886 sensationeel nieuw inzicht over de eerste Surinamer in het Nederlandse voetbal.
Racistisch overheidsoptreden in de jaren '30 met uithuisplaatsingen van kinderen tot gevolg. Enkele spelers van voetbalteam De Surinam Boys hadden te maken met een voorloper van de toeslagenaffaire, vertelt @jRRT samen met @voetnoot bij @OVTradio1. pic.twitter.com/RFJrOSplOq
— NPO Radio 1 (@NPORadio1) April 16, 2023
Tot dat moment begon dit verhaal bij de komst van André Kamperveen in 1954 naar Haarlem, maar al veel eerder waren er Surinamers in Nederlandse competities actief – allemaal als amateur. Mijnals was wel degelijk een pionier, maar dan als eerste Surinaamse profvoetballer in Nederland.
Luitzen en Zonneveld vestigden de aandacht op een wedstrijd van 21 november 1886 tussen het HFC van sportpionier Pim Mulier en de Amsterdamsche Football Club Sport, gespeeld op de Koekamp in Haarlem. Het was de eerste voetbalwedstrijd in ons land tussen twee ploegen uit verschillende steden, voor die tijd een enorme organisatie. Bij de opstelling van HFC stond de naam van David Jessurun, die in 1867 was geboren in Paramaribo. Met andere woorden: al in 1886 speelde er voor de eerste keer een Surinamer in het Nederlandse voetbal – zeventig jaar vóór Mijnals!
Mulier had zelf een kort verslag geschreven in het tijdschrift Nederlandsche Sport, waarbij hij ook de naam noemde van Jesserun. Op 19 december speelden deze teams opnieuw tegen elkaar, maar dan in het Vondelpark in Amsterdam. En ook aan die wedstrijd deed Jesserun mee.
Het is onwaarschijnlijk dat Jessurun in 1886 officieel lid was van de Haarlemse voetbalclub, merkt Bert Vermeer desgevraagd op, als lid van de archiefcommissie van de Koninklijke HFC. Jessurun staat dan weer wél op de ledenlijst van de Haarlemse cricketclub Rood en Wit, zo herleidde Alex de la Mar, die deze archieven beheert. Op 27 september 1883 sloot hij zich aan om op 27 januari 1889 op te zeggen. Zijn broer Max werd op dezelfde dag lid, maar was na een half jaar alweer vertrokken.
Op bovenstaande foto uit 1885 van het cricketteam van Rood en Wit is duidelijk te zien dat Jessurun blank was. Hij was toen in Nederland voor een opleiding tot chemicus. In 1892 verhuisde hij naar de Verenigde Staten, waar hij in 1928 is overleden. Via de krantenarchieven is nog te herleiden dat hij in 1895 trouwde met Joh. van Eek met wie hij in 1897 een zoon en in 1900 een dochter kreeg.
En dan is er nóg een Surinaamse naam uit die begintijd, want Eduard ‘Eddy’ Julius Halfhide werd in 1901 lid van voetbalclub Haarlem. Hij was in 1885 in Paramaribo geboren en groeide op in een welgesteld geslacht, net als Jessurun.
De oudste melding tot nu toe van een zwarte Surinaamse voetballer op Nederlandse velden is Anton de Kom, die in 1920 in Nederland arriveerde. Allard Doesburg, clubarchivaris van het Haagse HBS en kenner van de Haagse voetbalgeschiedenis, ontdekte zijn naam op de officiële ledenlijsten van de voetbalbond uit 1922.
