De Ajax Collectie: de foto met de oudste Ajax-graffiti
Op de expositie Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam is een foto te zien van een gebouw, waarop de naam van Ajax is gekalkt. Op zich niet bijzonder, behalve het jaar waarin die afbeelding werd gemaakt.
Afbeelding via het Stadsarchief Amsterdam
Op 17 augustus 1979 plaatste Het Parool een verhaal over graffiti, toen een nieuw verschijnsel. ‘Jongeren, vaak nog pubers, trekken met hun stiften en spuitbussen verf door de stad om de door hen gekozen teksten en namen op zoveel mogelijk plaatsen neer te schrijven.’
De supporters van de F-Side werden hierin ook genoemd, omdat zij op die manier hun liefde voor Ajax vastlegden. Toch werd de naam van de club al op de Amsterdamse muren gekalkt voordat graffiti bestond.
Markensteeg
De Beeldbank van het Stadsarchief is een belangrijke bron geweest voor de expositie over Ajax. Zo vond ik een afbeelding van het speelveld van Ajax uit 1895.
Maarten Hell deed ook een opmerkelijke vondst, al was hij helemaal niet bezig met de voetbalclub. Als freelance journalist is hij gespecialiseerd in geschiedenis en zo is hij momenteel als gastconservator en onderzoeker betrokken bij de tentoonstelling Mokum in de Nieuwe Kerk – te zien vanaf 25 oktober. Hij ontdekte een foto uit 1913 van de Markensteeg, nabij het Waterlooplein.
Rechtsonder staat een vrouw bij een mobiele groentekar, die iets lijkt te pakken voor een mannelijke klant. Op een houten plaat achter die kraam staat de naam van Ajax gekalkt, waarmee dit dus de oudste graffiti van deze club zou zijn. We zouden namelijk niet weten waar die tekst anders voor zou moeten staan. Hieronder is het beter zichtbaar.
In ieder geval speelde Ajax in 1913 in de Eerste Klasse, toen de hoogste divisie. Het was op dat moment dus een bekende club in de stad.
De Markensteeg bestaat inmiddels niet meer, want die werd in de jaren 60 gesloopt. Die lag ongeveer waar nu de Albert Heijn zit op de Jodenbreestraat.
De expositie in de hal van het Stadsarchief is gratis toegankelijk – maandag gesloten.
