NieuwVoetbal

De arrestatie van Feyenoord-icoon Bert Heesakker in 1944

Bert Heesakker was hoofdredacteur van clubblad De Feijenoorder toen de Duitsers hem in 1944 afvoerden naar Kamp Amersfoort. Zijn herinneringen legde hij vast in een uitvoerig verhaal. Gratis artikel, maar een vrijwillige bijdrage is welkom – onderaan deze pagina.

Bert Heesakker, onderste rij links, in 1924, samen met het bestuur van Feyenoord. Foto uit Voorwaarts.

Bert Heesakker was als dertienjarige jongen zijdelings betrokken bij de oprichting van Feyenoord, voor zijn moeder te jong om meteen lid te worden. In 1917 gebeurde dat alsnog, waarbij hij meteen werd opgenomen in het bestuur, vanaf de jaren twintig als penningmeester. Volgens de overlevering heeft hij in die al die jaren nooit een thuiswedstrijd gezien, omdat hij eerst alle centen, stuivers en dubbeltjes wilde tellen om de opbrengsten vast te leggen. In 1924 werd hij hoofdredacteur van clubblad De Feijenoorder, die onder zijn leiding een nationale reputatie kreeg – hier lezen.

Op 25 februari 1944 werd Heesakker, vader van zeven kinderen, aangehouden op zijn werk bij Unilever. Op verzoek van zijn familie legde hij in 1978 zijn vreselijke herinneringen vast. Dit geschrift is nooit uitgegeven, maar eind vorige eeuw kreeg ik van zijn familie een exemplaar. Aan de hand hiervan lezen we wat hem toen is overkomen.

Jan Petterson

Op 25 februari 1944 was Heesakker op zijn werk, twee weken nadat leden van de Sicherheitsdienst enkele collega’s had meegenomen wegens bezit van een radio. ‘De directeur kwam de zaal op met de mededeling, dat de Sicherheitsdienst weer op komst was en hij verzocht vooral even na te gaan of er in de lessenaars geen verkeerde papieren te vinden zouden zijn. Daarvoor was echter geen tijd meer, want plotseling stond er een SD-er, Kohlen genaamd, met een verrader, de Hollander Posthuma op de afdeling en werden er zes collega’s genoemd, die gevangen werden genomen. Onze verachting ging uit naar die Duitser, maar meer nog naar die NSB-verrader. Maar ja, ik was dus bij het zestal en terwijl ik naar de telefoon greep om het mijn broer Henk te vertellen, werd mij de telefoon uit de hand gegrepen met de mededeling: ‘Das ist jetzt zu spät, Herr Heesakker’. Je realiseert je eigenlijk niet ten volle, wat er over je heen was gekomen.’

De groep werd afgevoerd naar het S.D.-gebouw in Rotterdam, waar geen enkel contact meer mogelijk was met de buitenwereld. Vanaf daar ging het transport naar Kamp Amersfoort. ‘De grote omtrek was afgerasterd met prikkeldraad, zo ongeveer een meter of vijf hoog. Daar buiten waren verscheidende wachttorens gebouwd.’ De al aanwezige gevangenen liepen in lompen en waren kaalgeschoren. Er zat nog een Feyenoorder: Jan Petterson, voormalig speler van het eerste elftal. ‘Jan vertrok al spoedig met voor mij onbekende bestemming.’ Eind 1945 was Petterson weer thuis.

Hofplein

Heesakker was tijdens zijn verblijf onder meer getuige van de verhoren van een man, die weigerde om de Duitsers informatie te geven, ondanks elke dag nieuwe foltermethoden. ‘Dat was moed. De man had zich door te spreken waarschijnlijk zelf kunnen redden, maar hij wist dat er dan heel wat meer slachtoffers zouden vallen.’ Opeens was hij echter verdwenen en Heesakker is er nooit achter gekomen om wie het ging en wat er met hem was gebeurd.

Op 12 mei 1944, na bijna drie maanden, werd Heesakker onverwacht vrijgelaten en in Rotterdam afgezet. ‘Voor mams en de kinderen was het een grote verrassing door de telefoon te horen, dat wij op het Hofplein stonden. Na zoveel tijd van huis te zijn geweest, geloof ik zelfs dat ze het telefoontje niet vertrouwden. Maar toen wij thuis kwamen was het een roerend weerzien.’

Een beter aanzien

Voor Heesakker was dit verblijf een reden om zijn Feyenoord-vrienden voor te houden dat het geestelijk goed, de vrijheid, van onschatbare waarde is. ‘Sportvrienden,’ schreef hij daarom in het eerste naoorlogse nummer van De Feijenoorder, wederom onder zijn leiding. ‘Laten wij dan nu eens goed bij ons vanzelf beginnen de wereld een beter aanzien te geven. Wij beginnen geheel opnieuw en nu moeten wij gaan bouwen op de basis van hechte vriendschap. Ook in onze vereeniging.’

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wist niemand waar Ajax-trainer Jack Reynolds was

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Al meer dan 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.