NieuwVoetbal

De FIFA heeft twee keer zelf het WK voetbal verplaatst

Kan een WK voetbal na toewijzing nog worden verplaatst in tijd of plaats? De FIFA heeft dat in ieder geval zelf wel gedaan, twéé keer zelfs. Dit artikel lees je gratis, maar met een donatie hou je ons werk mogelijk – onderaan deze pagina.

Het dramatische nieuws vanuit Qatar over de duizenden slachtoffers bij de werkzaamheden voor het komende wereldkampioenschap leidt internationaal tot grote discussies. Is het onder deze omstandigheden nog wel mogelijk om dat evenement in Qatar te houden? Het zou daarom misschien beter zijn om dit toernooi te verplaatsten. Het zou niet voor de eerste keer zijn, want dat is al eens eerder gebeurd.

Het WK van 1949

De FIFA besloot in 1946 dat Brazilië het eerste naoorlogse wereldkampioenschap mocht organiseren. Dat zou plaatsvinden in 1949, bewust in een land buiten Europa, omdat de oorlogsschade daar nog te groot was.

De voorbereidingsperiode van drie jaar bleek alleen veel te kort. De FIFA besloot daarom in september 1947 om het evenement een jaar uit te stellen, de eerste keer dat dit gebeurde in vredestijd. Dit historische besluit werd genomen tijdens een FIFA-congres in het Victoria Hotel in Amsterdam.

En zelfs toen was er nog even sprake van dat dit wereldkampioenschap helemaal zou worden afgelast. Op 18 en 19 maart 1950 kwam de FIFA bijeen om hierover te praten, maar zo ver is het niet gekomen. Het WK van 1949 werd met een jaar vertraging alsnog in Brazilië gespeeld.

Het WK van 1986

In 1974 besloot de FIFA unaniem dat Colombia het WK voetbal van 1986 zou organiseren. Al snel ontstond er een discussie in het Zuid-Amerikaanse land of het geld niet beter besteed kon worden aan zaken als onderwijs en zorg.

Begin jaren tachtig bereikte dat debat een climax. ‘De FIFA,’ schreef het Nieuwsblad van het Noorden op 22 januari 1982, ‘roeide zoals gewoonlijk tegen de stroom in en hield zich aanvankelijk Oost-Indisch doof voor de vele kritiek van buitenaf.’ FIFA-voorzitter Joao Havelange hield zijn poot stijf: “Ik twijfel er niet aan of wij zullen in 1986 de eindronde van het wereldkampioenschap met groot succes organiseren.” In Colombia dus.

Sepp Blatter was in 1982 secretaris van de FIFA en nam een ander standpunt in. In het Zwitserse dagblad Journal de Généve zei hij in augustus 1982 dat het niet waarschijnlijk zou zijn dat het WK in Colombia zou worden gehouden. ‘De secretaris verklaarde dat hij erg sceptisch stond tegenover de mogelijkheden van Colombia een dergelijk evenement te organiseren.’

Het was een schot voor de boeg, want een maand later kwam de internationale bond opeens met nieuwe eisen: er moesten in Colombia twaalf stadions beschikbaar komen met een capaciteit van tenminste 40.000 toeschouwers, drie stadions van 60.000 bezoekers voor de halve finales en één stadion van 80.000 toeschouwers voor de finale. Alle tribunes moesten overdekt zijn, wat in Colombia een onbekend verschijnsel was. Verder moest er nog even een regelmatige treinverbinding worden geregeld tussen de twaalf speelsteden – zeer ambitieus voor een land met toen slechts één spoorlijn. De garanties moesten binnen een maand worden afgegeven en anders zou het wereldkampioenschap naar een ander land gaan.

Door deze onmogelijke eisen ontstond een situatie waarin de FIFA zich kon ontdoen van Colombia. Het land ging in 1983 inderdaad niet in op dit eisenpakket en trok zich terug als organisator. Het WK werd daarop verplaatst naar Mexico – de tweede keer dat dit gebeurde. Waarmee de FIFA dus liet zien dat het niet alleen mogelijk is om een evenement in de tijd te verplaatsen, maar ook van land.

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Schreef mee aan het boek "Nooit meer Qatar" over de FIFA en mensenrechten. Al 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.