De herinneringen van scheidsrechter Leo Horn aan Engeland – Hongarije in 1953
Engeland speelt dinsdagavond tegen Hongarije. Natuurlijk gaan onze gedachten dan terug naar de wedstrijd van de eeuw op 25 november 1953. De Nederlandse scheidsrechter Leo Horn had die dag de leiding op het veld.
Leo Horn in 1958. Foto Wim van Rossem via het Nationaal Archief
De legendarische interland tussen Engeland en Hongarije werd geleid door de Nederlandse scheidsrechter Leo Horn. Hij had zich uitstekend voorbereid op de wedstrijd op Wembley, schreef De Telegraaf vooraf: ‘Hij zal gekleed zijn in een spiksplinternieuw kostuum, dat hij voor deze wedstrijd Engeland—Hongarije heeft laten maken. Kleren maken de man en de eerste indruk moet goed zijn en bijdragen tot het gezag van de scheidsrechter in deze voetbalwedstrijd van het jaar.’
Het ging niet alleen om zijn kleding, begreep hij: “Vooral in het eerste kwartier zal ik veel en hard moeten lopen om de zaak meteen in handen te krijgen — en voor de volgende vijf kwartier moet ik dan nog adem overhouden.”
Na afloop
De Engelse thuisnederlaag was een schok in het internationale voetbal, want dat was nog nooit eerder gebeurd. Meteen na afloop van deze sensatie sprak Het Limburgs Dagblad daarover met Horn in het Wembley-restaurant, samen met de grensrechters Jan Bronkhorst en Klaas Schipper.
Was het een moeilijke wedstrijd om te leiden, mijnheer Horn?
“Zo op het gezicht niet, en de toeschouwers zullen van de tribune af wel gedacht hebben, dat ik een gemakkelijke taak had. Maar dat is toch niet helemaal juist. In de eerste plaats was het een snelle wedstrijd, zo snel, dat naar mijn mening de Engelsen op dat punt door de Hongaren zijn overtroefd. Afgezien nog van het feit, dat de Hongaren veel beter en vaker schoten dan men gedacht had. Maar gemakkelijk, neen, dat was de wedstrijd voor mij niet.
Herhaaldelijk ving ik bij een beslissing mijnerzijds uit een Hongaarse mond het woord incorrect op. Laat ik eerlijk zeggen, dat de spelers van Hongarije dat woord nogal veel gebruikten, vermoedelijk het enige Engelse woord, dat zij kenden. Maar ik heb mij door die opmerkingen niet laten intimideren. Overigens: de Hongaarse ploeg heeft de zege volkomen verdiend.”
Daarna reisde Horn weer terug naar Nederland, want vier dagen na Wembley werd hij in Friesland verwacht voor het leiden van Leeuwarden – Be Quick.
Horn draagt voor
Een kleine maand na de historische wedstrijd hield Horn hierover een lezing in Krasnapolsky. De zaal zat bomvol. ‘Vele Amsterdammers maakten een vergeefse tocht,’ schreef De Waarheid, ‘want zij hadden geen kaartje meer kunnen bemachtigen voor deze lezing, die door weekblad Uilenspiegel was georganiseerd.’
Horn zat op de praatstoel. “Ik hield mijn tafel vast, toen de secretaris van de KNVB me opbelde om te vertellen, dat ik Engeland—Hongarije zou fluiten.” Hij was wekenlang in training gegaan en rende elke morgen door de duinen om in conditie te komen. Zo was hij op de dag van de wedstrijd zestien pond lichter dan bij aanvang van de trainingen.
Horn vond Ferenc Puskas de grootste voetballer, die hij ooit had gezien. “Van deze Hongaarse ploeg is niet te winnen! Zij speelden op Wembley nog een klasse beter dan het vorig jaar in de Olympische finale tegen Joegoslavië.”
Leo Horn is in 1995 overleden.
