De mislukte transfer van Maradona naar Frankrijk

In de week waarin Lionel Messi een speler van Paris SG is geworden, beschikt de Ligue 1 eindelijk over de beste speler van de wereld. Dat had al eerder gekund, want 32 jaar geleden leek Diego Maradona een speler van Olympique Marseille te worden. Uiteindelijk bleef hij zeer tegen zijn zin in bij Napoli.

Foto via Wikicommons

De affaire duurde drie maanden en hield de (Zuid-Europese) voetbalwereld bezig. Maradona had het in het voorjaar van 1989 wel een beetje gezien bij Napoli. Hij was een jaar na het voor hem onvergetelijke WK-86 met zijn club kampioen van Italië geworden en in de twee volgende seizoenen eindigde Napoli telkens op de tweede plaats achter de clubs uit Milaan.

Daarbij was er voor hem aan de voet van de Vesuvius bijna geen sprake meer van een normaal privéleven. Overdag was hij een kluizenaar in zijn flat in Mergellina met uitzicht op de prachtige baai van Napels en ging hij alleen zijn huis uit om te trainen. En dan voelde hij zich sinds een baby uit een buitenechtelijke affaire ook buiten het veld niet meer beschermd in de stad.

Hij vroeg aan voorzitter Ferlaino om te mogen vertrekken aan het einde van zijn vijfde seizoen bij de club, hoewel zijn contract pas in 1991 afliep. ‘Als je ervoor zorgt dat we de UEFA Cup winnen, wil ik er wel over nadenken,’ beloofde de preses op een onbewaakt moment aan de sterspeler. Opeens schakelde Napoli Juventus en Bayern uit om uiteindelijk in Stuttgart de beker te winnen. Maradona was in al die wedstrijden zeer gedreven en leek met dit succes de kroon op zijn tijd in Napels te zetten. Nog met de beker in zijn handen sprak hij de voorzitter op het veld aan: ‘Hier is de UEFA Cup dan, voorzitter, is het goed zo? Mag ik na dit seizoen vertrekken?’ Ferlaino lachte het weg in de euforie en zei in de kleedkamer tegen journalisten: ‘Diego blijft zeker nog een paar jaar, er valt hier voor hem nog veel te winnen. Daarbij is er geen enkele club die hem wil of kan bieden wat wij hem bieden.’

Twee weken later zou alles anders zijn. Op zaterdag 3 juni maakte l’Equipe met vette letters melding van een mogelijke transfer van Maradona naar Olympique Marseille. Het was een echte scoop van de sportkrant, die veel stof deed opwaaien in Napels en Marseille. ‘De komst van de Argentijnse sterspeler past precies bij de ambities van de club, die nu in Europa graag van zich wil doen spreken,’ meldde l’Equipe.

Olympique Marseille was sinds een week na zeventien jaar weer kampioen van Frankrijk. Dat was vooral gebeurd dankzij de impulsen van de zakenman Bernard Tapie, die de Zuid-Franse club nieuw leven in had geblazen en zich niet schaamde voor zijn ambities. Zijn club moest de eerste uit Frankrijk zijn, die de Europa Cup zou winnen. Het was dan ook niet verbazingwekkend dat uitgerekend deze club een poging waagde om Maradona bij Napoli los te weken.

De avond voor de publicatie had Michel Hidalgo in het diepste geheim Diego Maradona gesproken in zijn huis in Napels. De voormalige bondscoach van Frankrijk was technisch-directeur van Olympique Marseille (eigenlijk een erefunctie omdat Tapie liever alle zaken zelf deed) en kreeg de opdracht om te onderzoeken of de sterspeler wel weg zou willen bij Napoli.

Tapie was op het spoor gebracht door de voetbalmakelaar Michel Baselivitch, die zich zogenaamd namens Maradona bij hem meldde. Deze zaakwaarnemer was op dat moment vooral bekend als de man die Cruijff tien jaar ervoor liet investeren in een varkensfokkerij met pijnlijke financiële gevolgen voor de Nederlandse sterspeler. Tapie hield twee keer de boot af omdat hij het een onwaarschijnlijk voorstel vond maar toen hij via Italiaanse relaties erachter kwam dat Maradona helemaal niet zo gelukkig in Napels was, wilde hij toch een poging wagen. Hij stuurde Hidalgo met zijn privévliegtuig naar Napels, toen Maradona liet weten wel met de oud-bondscoach te willen praten.

Maradona ontving hem in zijn huis maar wel op het moment dat hij bezig was met een fotoreportage met zijn pas geboren dochter Giannina voor een goed doel. De ontmoeting kon op die manier natuurlijk nooit geheim blijven in Napels. Hidalgo wachtte geduldig in de keuken totdat Maradona klaar was. De mannen raakten meteen in een leuk gesprek over voetbal en Hidalgo legde de situatie in Marseille uit. Daarna gaf Maradona een rondleiding in zijn huis en toonde vooral ook de garage met een paar Ferrari’s.

Om kwart voor elf wilde Hidalgo de ontmoeting afbreken maar daar kwam niks van in want Maradona had een tafel gereserveerd in het restaurant La Sacrestia, op de hoogste top van Mergellina, om verder te praten. Maradona boekte ook maar even voor zijn gast een kamer in Hotel Paradiso. In feite werd de Fransman ingepakt op een terras met een prachtig uitzicht. Hij kreeg na het toetje een boodschappenlijst mee, met als belangrijkste wens: een villa aan zee, met een tuin en een zwembad en eventueel een tennisbaan plus een garage om alle bolides onder te brengen. Er werd afgesproken om elkaar binnen een week weer te treffen, maar dan wel met Bernard Tapie erbij. Hidalgo had wel voor de zekerheid gevraagd hoe het nu zat met het contract van Maradona. De Argentijn zei: ‘Maakt U zich daarover geen zorgen, dat regel ik wel met de voorzitter. Desnoods knijp ik zijn keel door maar hij zal me laten gaan.’ Als goede vrienden namen ze afscheid van elkaar.

Opwinding

Hidalgo keerde verheugd terug in Marseille maar zag tot zijn schrik dat l’Equipe het nieuws van een mogelijke transfer op de voorpagina met vette letters had gemeld. De krant was ingeseind door Basilevitch, die boos was dat Tapie hem niet als tussenpersoon had genomen. Daarbij kreeg de krant een vraag van een journalist uit Napels wat Hidalgo bij Maradona deed.

Natuurlijk zorgde dit bericht voor veel opwinding in Napels. Maradona moet zich na de competitiewedstrijd tegen Sampdoria verantwoorden: ‘Ik heb inderdaad met meneer Hidalgo gesproken. Dat doe ik in principe met iedereen die met een serieus voorstel komt. Het was een aangenaam gesprek maar ik heb hem duidelijk gemaakt dat ik niet zomaar weg kan bij Napoli en dat ik dan de toestemming van de voorzitter nodig heb.’ Directeur Luciano Moggi van Napoli stelde meteen dat Napoli door geen enkele club was benaderd en dat het allemaal Indianenverhalen waren. ‘Misschien wil meneer Tapie goede sier maken bij zijn vrienden met onze speler, maar van een serieuze transfer kan geen sprake zijn.’

In Italië ging de storm snel liggen, terwijl in Marseille tandenknarsend werd gewerkt aan een oplossing. Maar de afgesproken ontmoeting werd afgezegd door Hidalgo. L’OM won ondertussen ook de Coupe de France en zocht meer versterkingen op de transfermarkt. Tapie gaf de hoop zeker niet op en Maradona eigenlijk ook niet. Tapie belde Ferlaino thuis, waarbij de Italiaan vooral woedend was dat iemand zijn privénummer aan de Fransman had gegeven. Hij gooide de telefoon op de haak zonder echt in gesprek te gaan met de Franse zakenman. Olympique Marseille liet per fax weten dat het bereid was om 40 miljoen FF (€6mln) als transfersom te betalen. Natuurlijk werd de fax na ontvangst lachend verscheurd door Moggi en kreeg Ferlaino deze fax nooit te zien.

Ondertussen meldde Guillermo Coppola, de echte zaakwaarnemer van Maradona, zich ook in Napels. En Maradona stookte het vuur verder op toen hij voor de eerste keer in vijf jaar genadeloos werd uitgefloten in het San Paolo-stadion nadat hij zich in een lamlendige wedstrijd tegen Pisa liet wisselen. Hij verklaarde na afloop: ‘Er is iets stuk gegaan. Dit gefluit doet me echt pijn want het komt van de mensen, voor wie ik mijn best heb gedaan om de UEFA Cup te winnen. En opeens hebben ze het met me gehad en willen ze van me af. Het is tijd om te vertrekken.’

Het was de laatste thuiswedstrijd van het seizoen en dit leek dus op een bitter afscheid van het publiek. Napoli speelde daarna alleen een bekerfinale voordat Maradona met de nationale ploeg zou deelnemen aan de Copa America in Brazilië. Daarna zou hij na een korte vakantie in Argentinië zich weer in Napels moeten melden. Maar hij had duidelijk andere plannen. Na de verloren bekerfinale (4-0 tegen Sampdoria) bleef hij in Milaan om daar vandaan naar Rio te vliegen.

In Grand Hotel Brun (op een steenworp van San Siro) namen Maradona en Coppola een kamer. Ondertussen vloog Tapie met zijn privévliegtuig naar Bergamo, om niet op te vallen, en liet zich daar oppikken door een bestuurslid om ook naar dit hotel te komen. Hij liet daar een vergaderruimte afhuren.

Toen de Franse delegatie daar was aangekomen, meldden Maradona en Coppola zich daar ook. Eindelijk zagen Tapie en Maradona elkaar en al snel was er een klik. Maradona gaf als begroeting de voorzitter het shirt waarin de avond ervoor had gespeeld. ‘Ik heb het bezoek van Hidalgo niet helemaal begrepen, maar laat ik hier duidelijk maken dat ik heel graag naar Olympique Marseille kom, ook omdat het nu het juiste moment is om Napels de rug toe te keren. Als je me hetzelfde contract geeft wat ik bij Napoli heb, zijn we er snel uit. En dan wil ik ook zoals met Hidalgo afgesproken een villa aan zee. Daar heeft mijn gezin misschien wel het meest behoefte aan.’

Hij haalde daarna een speldje dat hij van Hidalgo had gekregen met het logo van l’OM tevoorschijn en kuste het demonstratief. Tapie was overtuigd. Hij bood het dubbele salaris van wat Maradona bij Napoli kreeg. De villa in de badplaats Cassis was al gereserveerd en Tapie bood Maradona aan om twee bodyguards voor hem in te huren. Na een uur onderhandelen hadden de meeste mannen zin om iets te eten. Maradona bestelde een risotto en Tapie volgde dit voorbeeld.

Akkoord

Coppola legde aan tafel wel uit dat een transfer niet heel simpel zou zijn vanwege het contract van Maradona bij Napoli. Maar dat hij verwachtte dat Ferlaino uiteindelijk onder de druk van de Argentijn zou zwichten. Rond middernacht waren beide partijen eruit. Er was sprake van een akkoord. ‘Na de Copa America kom ik naar Marseille. Zal ik je alvast de sleutels geven van mijn garage zodat mijn bolides al naar Marseille kunnen worden gebracht?’ zei Maradona gekscherend.

Tapie zorgde voor de klap op de vuurpijl. Het was hem opgevallen dat Maradona vooral ook naar zijn Rolex had gekeken. Hij haalde het gouden horloge van zijn pols af en gaf het aan Maradona. ‘Als je deze mooi vindt, mag je hem houden als teken van vriendschap.’ Het was de bevestiging van een deal. De volgende ochtend vloog Maradona naar Rio in de wetenschap dat hij zijn laatste wedstrijd voor Napoli al had gespeeld.

Dit keer bleef de ontmoeting geheim. Tapie en Coppola deden alles om Ferlaino ervan te overtuigen om Maradona te laten gaan, maar de Napolitaanse ondernemer wilde nooit de geschiedenis ingaan als de voorzitter die het Argentijnse wonderkind had laten vertrekken. Hij weigerde elke vorm van onderhandeling. Hij weigerde Coppola te ontvangen tijdens zijn vakantie op Capri. Er viel niet te praten over een vertrek van Maradona. Na een paar weken en een paar speldenprikken tijdens de Copa America van Maradona, die via de media Ferlaino opriep om toch te praten met Tapie, nam de hoop op een transfer af. Olympique Marseille versterkte zich met Moser, Amoros, Tigana, Francescoli en uiteindelijk ook nog met Chris Waddle. De Engelse international kreeg de voor Maradona bestemde villa in Cassis.

Tijdens de Copa America, die door Romario’s Brazilië werd gewonnen, schitterde Maradona nog wel in Maracana, maar eindigde Argentinië als derde. Hij weigerde na dat toernooi terug te keren naar Napels en liet brutaal weten dat hij pas zijn terugvlucht zou boeken als Ferlaino met Tapie zou praten. ‘Olympique Marseille heeft zich tot nu toe keurig gedragen en ik verwacht van mijn werkgever dat die dat ook doet. Meneer Tapie verdient het om gehoord te worden,’ stelde Maradona.

In de Italiaanse media werd Tapie als sprookjesverteller omschreven en werd Maradona een verrader genoemd. Ferlaino en Moggi maakten hun aanvoerder desnoods zwart door hem onverantwoordelijk gedrag te verwijten. Napoli begon zonder Maradona aan de competitie met een nieuwe trainer, Alberigo Bigon. Bij diens presentatie stelde Moggi duidelijk dat Maradona gewoon bij Napoli zou spelen in het nieuwe seizoen. ‘Hij staat onder contract. We gaan Diego echt niet verkopen.’

Boete

Maradona verschanste zich, was dagen spoorloos en keerde dus niet op het contractueel afgesproken moment terug bij Napoli. Ferlaino kondigde een stevige boete aan voor Maradona. ‘Desnoods voetbalt hij het hele jaar niet, als hij niet snel terugkeert, en dan kan er ook een streep door zijn WK.’

Oud-manager Juliano werd als bemiddelaar naar Buenos Aires gestuurd en bood een uitstel voor zijn terugkeer aan (waardoor de boete ook zou worden ingetrokken). De hele wereld keek inmiddels mee. Een verwilderd ogende Maradona keerde met een stevige baard terug van de pampa, waar hij ondergedoken had gezeten, en had geen keuze meer na het verlopen van de transferperiode. Naar Olympique Marseille kon hij niet meer. Maradona meldde zich in de eerste week van september bij de groep en ontkende toen dat hij ooit aan een vertrek uit Napels had gedacht. ‘Om fit aan het seizoen te beginnen had ik wel een paar weken vakantie nodig. Dat is de enige reden dat ik later terug ben gekomen. Ik ben nu uitgerust voor een lang seizoen met een WK aan het slot. Ik ben teruggekeerd bij Napoli voor de mensen, die hier van me houden want voor deze fans zal ik onder alle omstandigheden blijven spelen.’

Ferlaino had zijn strijd gewonnen. Daarbij begon Napoli zonder Maradona uitstekend aan het seizoen met zeven punten uit de eerste vier wedstrijden. Het was koploper toen Maradona met een stevige baard en een buikje als invaller het veld betrad. De zomerflirt met Marseille hoorde definitief tot het verleden.