De museumstukken van de Arnhemse scheidsrechter Jef Dorpmans
Een speler van Internazionale werd tijdens een wedstrijd tegen Borussia Mönchengladbach getroffen door een colablikje. Dat blikje pronkt dankzij oud-scheidsrechter Jef Dorpmans (1925-2014) én Vitesse tegenwoordig in het fraaie clubmuseum van de Duitse Traditionsverein.
Jef Dorpmans in 1966. Foto Eric Koch via het Nationaal Archief
Door Ferry Reurink
Op 21 oktober 1971 speelde Borussia Mönchengladbach tegen Internazionale in de achtste finale van de Europa Cup 1. Bij een stand van 2-1 in het voordeel van de Duitse ploeg werd Roberto Boninsegna van Inter getroffen door een colablikje uit het publiek. Boninsegna moest het veld verlaten – al zijn er altijd sterke twijfels geweest over de ernst van zijn blessure – maar de wedstrijd werd wel uitgespeeld. Uiteindelijk werd het een eclatante 7-1 overwinning voor de thuisploeg, die hiermee een grote stap leek te zetten richting de kwartfinale.
Beroemd blikje
De Arnhemse scheidsrechter Jef Dorpmans had de leiding over het duel en nam het blikje mee naar huis. Via zijn contacten bij Vitesse, waar hij zelf op jonge leeftijd in het eerste elftal speelde, kwam het object tientallen jaren later in het ‘Vitesse Home of History’ terecht. Hier stond het tot 2012 in een vitrine, totdat iemand Borussia op het corpus delicti wees en de club aanklopte bij Vitesse. Na een tijdje touwtrekken kwam een delegatie van de Bundesligaclub naar Arnhem om de beroemde Büchse op te halen. In hun kielzog reisden verschillende televisieploegen en andere media mee om de overhandiging, door Dorpmans zelf, vast te leggen. De toen 86-jarige stond weer even in het middelpunt van de belangstelling.
Voor mij is ’t altijd iets bijzonders geweest. Dan doel ik niet zozeer op dat blikje, maar op de scheidsrechterscarrière van mijn stadgenoot. Dorpmans woonde midden in het centrum van Arnhem en regelmatig zag ik hem daar lopen. Hij was een vermaard internationaal topscheidsrechter geweest en floot ooit op Wembley Engeland-Schotland voor wel honderdduizend man. Zes keer staat Ajax tegen Feyenoord op z’n palmares, en daarnaast dus ook die legendarische pot tussen Borussia en Internazionale. Maar hij was dus ook oud-speler van mijn club Vitesse, waar hij al op 16-jarige leeftijd debuteerde in 1941 en menig goaltje meepikte.
Met mijn vader ging ik als tiener eens op bezoek bij Dorpmans. Hij beloofde ons een leuke aanvulling voor onze Vitesse-verzameling. Wij kregen inderdaad een paar mooie zaken mee en die kwamen uit een grote, kartonnen doos. Het beroemde blikje lag daar toen achteloos tussen. Rond de overdracht van aan Borussia Mönchengladbach in juni 2012, twee jaar voor zijn overlijden, sprak ik hem opnieuw.
“Die voetbalspullen doen mij niet zoveel”, zegt Dorpmans, “Mijn zoon heeft nu de plakboeken en de rest heb ik in de loop van de jaren weggegeven. Zo stuurde iemand mij eens een brief of ik mijn FIFA-badge wilde afstaan. Nou, ik had er toch twee. Blij dat die man was. Ik kreeg zelfs nog een mooie bedankbrief.
Maar dat blikje, ik wist natuurlijk wel dat het speciaal was. Daarom gaf ik het aan Vitesse. Maar toen kwam het ineens in die Duitse krant BILD en wilden meerdere musea in Duitsland het blikje hebben. Maar ik vind dat Borussia Mönchengladbach er het meeste recht op heeft. Zo is het dus gegaan.”
Hij toonde een van de plakboeken. Hij mooiste vond hij een kopie van het scheidsrechterrapport van het duel tegen Internazionale, opgesteld door niemand minder dan de legendarische Britse voetbalmanager Matt Busby. Hij schreef onder andere: “I congratulated the referee and linesmen after the match. They did very well and it wasn’t easy at times.”
Tekst gaat verder onder deze illustratie
Uitstraling
In 1957 begon de professionele scheidsrechtersloopbaan van Dorpmans. Tien jaar later stond hij op de internationale lijst. Dorpmans: “Ik ben met een fluitje van 35 cent de hele wereld overgegaan, zeg ik altijd. Het ging mij altijd goed af. Dat had vooral te maken met mijn uitstraling. Want trainen, dat deed ik nooit. Dat wisten ze ook wel bij de KNVB, maar daarover praten was taboe. Dan was ik onherroepelijk geschorst, je kent het wel.”
Ook het veelbesproken duel tussen Borussia Mönchengladbach en Internazionale werd geschorst. Uit de boeken welteverstaan. De UEFA verklaarde de wedstrijd ongeldig en moest, ditmaal in Berlijn, worden overgespeeld. Ditmaal werd er niet gescoord en omdat de ontmoeting in Milaan in 4-2 was geëindigd, vloog Borussia uit de Europa Cup.
Gelukkig hebben ze het blikje nog.
