De nieuwe Ajax-stadions die nooit werden gebouwd
De Johan Cruijff Arena bestaat vandaag 25 jaar. Ook in de jaren zeventig en tachtig waren er al plannen om een nieuw stadion te bouwen voor Ajax, maar daar kwam het nooit van.
Het plan voor het Anton Geesink Olympisch Stadion uit 1985, dat uiteindelijk ook nooit werd gebouwd
Begin jaren zeventig was Ajax door de aanhoudende reeks successen veel te groot geworden voor Stadion De Meer. Het was slecht bereikbaar met te weinig parkeerplaatsen en er konden ook nog eens te weinig mensen in. De club onderzocht daarom de mogelijkheid voor een gloednieuw en hypermodern onderkomen in Zuidoost, ruim twintig jaar vóór de Johan Cruijff Arena!
Commissie Betaald Voetbal
Samen met de gemeente en FC Amsterdam nam Ajax in 1973 plaats in de Commissie Betaald Voetbal om verder te praten. In oktober 1974 werden de plannen gepresenteerd, inclusief een aanbeveling voor een gedeeld stadion voor beide profclubs in Zuidoost of in een gerenoveerd Olympisch Stadion. Het zou dezelfde constructie zijn als in Milaan en Rome, waar het stedelijke stadion wordt gedeeld door twee clubs. ‘Het moge utopisch lijken zich met een visioen bezig te houden,’ schreef de commissie in een toelichting. ‘Maar werkelijk functioneel-geavanceerde bouwwerken zijn altijd ontstaan uit visioenen die hun tijd ver vooruit waren.’
Heel diplomatiek maakte Ajax-voorzitter Jaap van Praag via de Telegraaf het plan voor een stadion in Zuidoost met de grond gelijk. “Dat zou zestig tot zeventig miljoen kosten en dat geld heeft de gemeente eenvoudig niet.” En inderdaad sprak niemand er meer over tot in 1983 totdat Amsterdam opnieuw voorstelde om aan het eind van die eeuw een nieuw stadion te bouwen in de Bijlmermeer. Daarvoor moesten wel het Olympisch Stadion en De Meer gesloopt worden. De vrijgekomen ruimtes konden dan weer gebruikt worden voor woningbouw. Voordat het zo zover was, knipte Rop Ranzijn voor de lol een voetbal doormidden en kreeg een visioen van het Anton Geesink Olympisch Stadion in Zuidoost.
Anton Geesink Olympisch Stadion
In 1985 staarde Ranzijn wat dromerig naar die kapotte bal en benaderde daarna bouwondernemer Han Lokhorst. Gezamenlijk maakten ze een maquette van een stadion met de vorm van een schuin doorgesneden voetbal, waarvan beide delen door handen worden gedragen. De maximale hoogte was 140 meter, bijna twee keer hoger dan de Johan Cruijff Arena. Er konden 65.000 toeschouwers in, nog los van een indoor-atletiekhal, een hotel, een restaurant, minimaal tienduizend vierkante meter aan kantoorruimte en 30.000 vierkante meter aan congres- en tentoonstellingsruimte.
“We wilden voor Nederland iets bouwen wat de Eiffeltoren is voor Parijs,” verklaarden Lokhorst en Ranzijn. “Het stadion had het symbool moeten zijn voor het moderne Nederland.” Het moest vernoemd worden naar IOC-lid Anton Geesink, die hier laaiend enthousiast over was. Dat er geen enkele band tussen Geesink en Ajax bestond, deed er blijkbaar niet toe. Gek, want Ajax had er wél moeten spelen.
In 1987 was de definitieve presentatie met veel positieve reacties, maar toch werd de concurrentiestrijd met de Johan Cruijff Arena verloren. En daarom speelt Ajax nu niet in het Anton Geesink Olympisch Stadion, maar in de Johan Cruijff Arena.