De VAR van het verleden: is die strafschop uit 1924 van Uruguay tegen Nederland wel terecht?
Stel dat we met een VAR in het verleden kunnen kijken. Dan zou de halve finale van het Nederlands elftal van 6 juni 1924 op de Olympische Spelen in Parijs wel eens heel anders kunnen aflopen.
Het olympische voetbaltoernooi van Parijs in 1924 wordt wel eens beschouwd als het eerste officieuze wereldkampioenschap, met deelname van landen uit Europa, Afrika, Noord- en Zuid-Amerika. In sommige Nederlandse kranten werd het inderdaad als een WK beschouwd.
De eerste wedstrijd van Nederland werd gemakkelijk gewonnen van Roemenië met 6-0. Daarna was er een moeizame zege op Ierland, 2-1 na verlenging. De halve finale was daarmee bereikt, een medaille was binnen handbereik.
Uruguay
De volgende tegenstander was Uruguay, dat voor aanvang nog met een onbekend team speelde. Na grote overwinningen op Joegoslavië, de Verenigde Staten en Frankrijk was het inmiddels de verrassing van het toernooi. De Zuid-Amerikanen hadden zo één wedstrijd méér gespeeld dan Oranje, omdat dit geen voorronde hoefde af te werken.
In die eerste drie wedstrijden had Uruguay al vijftien keer gescoord en daarom was er geen Nederlander met de hoop op een overwinning. Gelukkig is voetbal onvoorspelbaar en zo stonden de Zuid-Amerikanen tot achttien minuten voor het einde met 1-0 áchter door een doelpunt van Kees Pijl van Feyenoord. Hun tactiek werd daarna wat lichamelijker, ‘zodat lang voor het einde van de wedstrijd het halve Nederlandse elftal gekraakt was,’ zo schreef Ad van Emmenes.
Deze stormloop leverde wel de gelijkmaker op, waarna de genadeklap werd gegeven door de Franse scheidsrechter Vallat. Deze gaf tien minuten voor tijd onterecht een penalty aan Uruguay, die werd benut. Zo haalde Nederland niet de finale, waarna de strijd om de derde en vierde plaats ook nog werd verloren.
Uruguay werd uiteindelijk de olympisch kampioen van 1924 en dat was het begin van een heerschappij. Ook in 1928 won dit team de olympische titel en twee jaar later zelfs het eerste WK, nota bene in eigen land. Europa was voor de eerste keer overvleugeld door de Zuid-Amerikanen, een doorbraak in het internationale voetbal.
Schandelijk
Het had heel anders kunnen lopen als die scheidsrechter van de halve finale zich niet zo merkwaardig had gedragen. De reacties na afloop over de arbitrale ingreep waren in ieder geval vernietigend, zo blijkt onder meer uit Het Volk.
‘Bij een doelworsteling geeft Vallat tot ieders verbazing en felle verontwaardiging van alle journalisten Uruguay een strafschop, die door Scarone onhoudbaar wordt ingeschoten. Natuurlijk heeft Nederland geprotesteerd tegen de schandelijke beslissing van Vallat, wat niet tot succes zal leiden, maar waardoor een officieele scheidsrechter aan de kaak gesteld wordt.’
Ook neutrale journalisten gaven aan dat de strafschop onterecht was.
Bij Beeld & Geluid zijn beelden van deze wedstrijd – niet online – maar daarop zien we helaas niet de aanleiding van de strafschop, net als de penalty zelf. De twee andere doelpunten zijn dan weer wél te zien. Dat is jammer, want zo kunnen we niet meer de VAR naar vroeger kijken. De voetbalgeschiedenis wordt daarmee niet herschreven, althans niet vandaag.
