Gevonden in Gelderland: onbekende foto’s van de bouw van de Kuip

Op 16 september 1935 sloeg Puck van Heel de eerste paal onder de Kuip. Negentig jaar later zijn in het Gelders Archief foto’s opgedoken van de werkzaamheden voor dit stadion.

Onder het nieuwe stadion van Feyenoord werden 579 heipalen geslagen. Op 27 maart 1937 was de officiële opening.

Niemand komt op het idee om in een Gelders dorp te zoeken naar afbeeldingen van een stadion in Rotterdam-Zuid

De Meteoor

Bij de bouw van de Kuip waren heel veel bedrijven betrokken, waaronder de betonfabriek De Meteoor uit Rheden, een dorp in de nabijheid van Arnhem. Het bedrijf had toen al ervaring met sportaccommodaties, blijkt uit het boek Gebouwen en terreinen voor gymnastiek, spel en sport, dat Pieter Scharroo en Jan Wils in 1924 uitbrachten.

In het hoofdstuk over de aanleg van tennisbanen kwam de drainage en de deklaag, die daarboven wordt bevestigd. In veel gevallen werd daarvoor baksteen gebruikt, wat ernstig werd afgeraden door Wils en Scharroo. ‘De deklaag zelf krijgt eene dikte van 3 5 cM. en bestaat uit gietasphalt, cementbeton van grindzand, ed. Door de N.V. Vigorose Cement-Industrie „De Meteoor’ te Rheden werd met de Meteoortegels ook eene zeer goede bovenlaag verkregen.’

Het bedrijf uit Rheden bracht in 1916 zelfs een eigen brochure uit met de spelregels van het tennis. De teksten werden afgewisseld met aanbevelingen om de zogenaamde Meteoor-tennisbanen te gebruiken. Tien jaar later werden er ook advertenties geplaatst in Lawn-Tennis, het orgaan van de Tennisbond.

Rotterdam

Het Gelders Archief beheert de collectie van De Meteoor, waaronder een groot aantal foto’s van de locaties waarop het heeft gewerkt. Zo wordt duidelijk dat er ook werkzaamheden zijn verricht in Rotterdam-Zuid bij de bouw van het nieuwe stadion van Feyenoord.

Deze foto’s zijn technisch van aard, want we zien vooral trappen en drainagesystemen. We krijgen daardoor wel een hele bijzondere blik op de bouw van de Kuip, omdat we kijken door de ogen van de betrokkenen uit de tijd zelf.

Deze foto’s waren nog onbekend, wat vermoedelijk komt omdat die op een onverwachte plek zijn opgeslagen. Wie komt er tenslotte op het idee om in een Gelders dorp te zoeken naar afbeeldingen van een stadion in Rotterdam-Zuid? Ik zocht er ook niet bewust naar, maar trof ze per ongeluk aan tijdens een onderzoek naar een heel ander onderwerp.

Fillmbeelden

De fotoseries zijn daarmee een mooie aanvulling op de film, die Jaap Tieman in 1935 maakte van de bouw van de Kuip. Deze opnames liggen dan weer in het Stadsarchief Rotterdam, waardoor die al langer bekend waren.

We zien hierop het stadion in aanbouw vanaf een afstand, maar ook van heel dichtbij. Absoluut hoogtepunt is een aantal jonge voetballertjes in de Kuip-skeletten, die alvast zijn begonnen aan een eigen wedstrijd. Dat fragment duurt bijna negentig seconden.