Het eerste kampioensjaar van Feyenoord: de toekomst verslaat het verleden

Op 10 februari 1924 speelde Feyenoord een thuiswedstrijd tegen HVV uit Den Haag. Het was een sleutelwedstrijd van dit seizoen, symbolisch voor de sociale revolutie in het Nederlandse voetbal, die op dat moment woedde.

Het Haagse voetbal zal het vast niet leuk hebben gevonden wat de Nieuwe Rotterdamsche Courant precies honderd jaar geleden schreef over de komende wedstrijd tussen Feyenoord en HVV. De Rotterdamse club was de toekomst,  zo vatte de krant samen in de vooruitblik, en HVV vertegenwoordigde het verleden. Deze twee clubs stonden ieder voor een eigen voetbaltraditie, waarin de sportieve actualiteit van 1924 weergaloos werd gekoppeld aan de algemene voetbalgeschiedenis van de voorgaande veertig jaar.

De kloeke handwerksman

De NRC legde genadeloos de historische meetlat langs de clubs. ‘Feyenoord is de goed georganiseerde volksclub, de vereeniging die den kloeken handwerksman op zijn vrijen dag de gelegenheid geeft zich nuttig te maken tot heil van zijn body en H.V.V. is nog een van de weinige clubs uit de kringen, van hen, die de voetbalsport in Nederland hebben gebracht.

Feyenoord staat aan het begin van zijn voetballoopbaan, H.V.V. heeft die — en wat voor eene! — achter den rug. Wat tegenwoordig voor H.V.V. speelt is nog zonder reputatie, het zijn nog geen jongelui met roemrijke daden op voetbalgebied.’

In de voorgaande jaren hadden hun onderlinge ontmoetingen al geleid tot onaangename wedstrijden, waarbij enkele spelers van het elitaire HVV zich zeer hooghartig hadden gedragen tegen de opkomende volksclub. De klassenstrijd, volgens het communisme de fundamentele strijd binnen het kapitalisme, speelde zich blijkbaar ook op het voetbalveld af, waarbij de arbeiders vaker winnend van het veld stapten dan elders in de maatschappij. ‘Laat ons hopen,’ sloot de NRC hoopvol af, ‘dat de wedstrijd van hedenmiddag een prettig verloop heeft, dat er geen wanklank zal worden gehoord en dat de uitslag de sterkste partij als overwinnaar mag aanwijzen.’

Veertiende speeldag Feyenoord

Feyenoord – HVV 4—1 (0-0)

Rotterdam, Kromme Zandweg

Scheidsrechter Vuijck

Scoreverloop

1-0 Weber

2-0 De Zeeuw

3-0 Pijl

3-1 Heynen

4-1 Pijl

Effectieve tweede helft

Feyenoord won deze wedstrijd van HVV met dezelfde cijfers als eerder in Den Haag, maar toch liep het allemaal nog steeds niet zo soepel. Dat gold zeker in de eerste helft, waarin niet werd gescoord. Na de rust werd wel het verschil gemaakt door Feyenoord, dat al snel met 3-0 leidde.

‘H.V.V. heeft nu niets meer in te brengen en is er geheel uit,’ zoals Voorwaarts schreef. ‘In deze periode laat Koonings een staaltje van uitstekend voetbal zien. Een schitterend schot van Bul gaat naast. Eindelijk, gelukt het Heynen voor zijn club de eer te redden en voor v. d. Meulen absoluut onhoudbaar te scoren (3—1).’

Voor de rest maakten de spelers en toeschouwers geen ruzie, wat in de voorgaande jaren was gebeurd. Na wekenlang gekwakkel zette Feyenoord daarmee een grote stap naar de afdelingstitel, ook omdat concurrent DFC gelijk speelde.

Volkssport

Niemand kon toen al voorzien dat NRC deze wedstrijd zo goed in historisch perspectief had geplaatst, want enkele maanden later wonnen de Rotterdammers de eerste landstitel, als vertegenwoordiger van het volksvoetbal, de sport van de nieuwe tijd. Samen met andere volksclubs als Go Ahead uit Deventer en Blauw-Wit uit Amsterdam symboliseerde Feyenoord deze omslag van het elitevoetbal naar de grootste volkssport.

HVV bestaat gelukkig nog steeds als één van de oudste voetbalclubs van het land, maar won sindsdien nooit meer een landstitel. Precies zoals de NRC dus had geschreven: ‘Feyenoord staat aan het begin van zijn voetballoopbaan, H.V.V. heeft die — en wat voor eene! — achter den rug.’

Dat was in 1924 vast niet leuk voor de Haagse club om te lezen, maar het klopte wél – zo is de enige conclusie precies honderd jaar later.