Het WK Voetbal van 1982: Schumacher torpedeert Battiston

De voetballiefhebbers waren nog nauwelijks bekomen van de uitschakeling van Brazilië, of ze waren getuige van een waanzinnige halve finale tussen West-Duitsland en Frankrijk. Veertig jaar geleden, op een zwoele zomeravond in Sevilla, troffen de twee politieke grootmachten elkaar. Het werd een hartverscheurend duel met een dramatische hoofdrol voor de Nederlandse scheidsrechter Charles Corver.

‘Ik heb het voetbal niet meer lief sinds 8 juli 1982. Kort voor middernacht,’ luidt de eerste zin van het prachtige voetbalboek Séville 82 van Pierre-Louis Basse. Voetbalwedstrijden kunnen net als veldslagen in de krijgsgeschiedenis met de naam van een stad worden aangeduid.

Wanneer we het in Nederland over Hamburg hebben denkt een generatie landgenoten onbewust terug aan de overwinning van Oranje op West-Duitsland in 1988. Sevilla roept bij de Franse liefhebbers dezelfde emoties op als München (1974) bij de Oranje-fans. Het is de meest verbijsterende wedstrijd uit de WK-geschiedenis, misschien wel omdat er geen happy end was of omdat het kwaad won. En het pijnlijke is dat een Nederlander ervoor zorgde dat het kwaad kon winnen

Halverwege de wedstrijd, nog voor het beroemde incident, vraagt co-commentator Jean-Michel Larqué aan zijn collega Thierry Roland: ‘Zou het zijn omdat Frankrijk Nederland voor dit WK heeft uitgeschakeld, dat monsieur Corver zo tegen ons fluit?’ Roland antwoordt: ‘Nou, dat denk ik niet. Normaal is hij een topscheidsrechter, maar vandaag heeft hij zijn dag niet.’ Larqué hekelt de Duitse doelman Toni Schumacher, die erg veel provoceert en vooral bij elk luchtduel eerst voor de man en dan voor de bal lijkt te gaan. De Fransen Platini en Six krijgen het met de keeper aan de stok. ‘Dit is toch niet normaal, die man is gek. Laat die Corver hem eens een gele kaart geven,’ roept Larqué uit, wanneer Schumacher meteen na rust weer keihard op Rocheteau ingaat.

Het vreemde is dat het een zeer sportieve wedstrijd is. Beide ploegen spelen goed en in een hoog tempo. De Duitsers komen beter uit de startblokken en zetten de Fransen in het eerste kwartier onder druk. Littbarski schiet na een kwartier een indirecte vrije trap tegen de lat.

Frankrijk ontsnapt, maar twee minuten later is het wel raak. Breitner rukt op en speelt Fischer in de diepte aan, de kleine doelman Ettori stort zich voor de Duitse spits en werkt de bal weg, maar Littbarski schiet de afvallende bal meteen door de benen van de keeper in het doel. Een verdiende voorsprong voor de Mannschaft, die het moet doen zonder zijn leider Karl-Heinz Rummenigge die niet fit is.

Frankrijk laat zich echter niet wegzetten. De middenvelders Platini, Giresse, Genghini en Tigana nemen het voortouw, Rocheteau en Six storen voorin en de backs Janvion en Amoros rukken op. Met lichtvoetige acties wordt de Duitse ploeg uit elkaar gespeeld.

Tien minuten na de Duitse treffer krijgt Frankrijk een terechte strafschop. Uit een vrije trap van Giresse kopt Platini de bal knap terug op Rocheteau, die door Bernd Förster wordt vastgehouden. Michel Platini schiet de penalty beheerst in het doel: 1-1.

Er zijn meer kansen voor Frankrijk. Six wordt door Schumacher bijna in elkaar getrapt bij een grondduel. De Fransman, die voor Stuttgart speelt, beklaagt zich bij Corver over het gedrag van de keeper. De Nederlander glimlacht naar de spits, alsof hem het incident is ontgaan.

Vlak voor rust schiet Platini de bal vlak langs het doel na een sublieme opening van Rocheteau. Maar kort daarop schiet Briegel met buitenkant links na een pass van Breitner op de verraste Ettori, die vervolgens ook een kopbal van Fischer uit het doel ranselt.

Het is een wedstrijd die alle kanten op kan gaan, maar na rust domineert Frankrijk. Trainer Hidalgo wisselt Genghini voor Patrick Battiston en vijf minuten later zal deze verdediger de hoofdrol spelen in een klucht zonder weerga. Platini lanceert hem in de diepte met een afgemeten pass. Battiston heeft vrij veld en gaat alleen op Schumacher af. Hij neemt de bal op de rand van het strafschopgebied aan en hoeft alleen maar te schieten. Maar als een wilde man komt Schumacher invliegen en torpedeert de verdediger, die de bal nog wel naast schiet. ‘Oh nee, waarom wil die bal er niet in?’ roept Roland.

Maar Larqué heeft het al gezien: ‘Het kan toch niet wat Schumacher nou heeft gedaan. Let in de herhaling op zijn knie. Hij wil de bal niet spelen. Die man is een gevaar op het veld. Meneer Corver dit is een rode kaart en een strafschop. Maar hoe is het met Patrick?’ Die ligt met een gebroken kaak en buiten westen op het veld. Ergens ligt nog een voortand in het gras. Schumacher kijkt boos in de verte naar zijn ploeggenoten, die een gat in de verdediging lieten vallen. Hij lijkt gedrogeerd of anders verraadt zijn blik een satanisch genoegen om iemand te verwonden. De beelden zijn schokkend.

Scheidsrechter Corver staat erbij, kijkt ernaar en maakt gebaren dat er een brancard moet komen, maar hij geeft geen penalty en het komt niet in hem op om Schumacher toe te spreken, laat staan van het veld te sturen. En waarom de grensrechter hem niet attent maakt op de overtreding van de keeper zal altijd een raadsel blijven. Zelfs geen gele kaart. Platini vraagt om een wissel en begeleidt zijn vriend als deze per brancard wordt afgevoerd. De aanvoerder houdt de hand van de speler af. Het beeld van een slagveld aan de Somme duikt op in het collectieve geheugen van de Fransen.

Langs de lijn gaat de vierde official in de slag met coach Hidalgo, die zijn spelers nieuwe instructies wil geven, maar dat van de diender niet mag doen. Op deze energievretende avond is de Franse trainer gedwongen om zijn laatste wissel wel erg vroeg te gebruiken. Geen extra aanvaller (Bellone) maar noodgedwongen een verdediger (Lopez), die als middenvelder moet spelen omdat het reservoir middenvelders nu is uitgeput, ook omdat Larios naar huis is gestuurd sinds uitlekte dat hij een affaire had met de vrouw van Platini.

De wedstrijd wordt hervat met een achterbal. Er is nog ruim een half uur te spelen en na de minutenlange onderbreking wordt het Duitse balbezit begeleid met een striemend fluitconcert. De Duitsers zijn weer ieders vijand. Er volgt een zinderend half uur. Six mist alleen voor Schumacher omdat hij in de grond trapt, Fischer en Littbarski missen op een meter van de doellijn een voorzet waar Ettori onder is gedoken, Six en Rocheteau lopen elkaar in de weg bij een kopkans en in de laatste minuut schiet Manuel Amoros van twintig meter op de lat. In de blessuretijd verslikt Ettori zich bijna in een schot van Breitner maar hij slaat de bal net op tijd weg voordat Fischer kan scoren. Het blijft bij 1-1. Er moet worden verlengd.

De rest is nagenoeg bekend bij iedereen. In het begin van de verlenging loopt Frankrijk uit naar een 3-1-voorsprong door goals van Trésor (prachtige volley) en Giresse (na een mooie aanval over veel schijven, via de binnenkant van de paal). De Fransen wanen zich al in de finale, maar Derwall zet alsnog Rummenigge in en wordt beloond want de sterspeler scoort, een minuut nadat een kopdoelpunt van Fischer ten onrechte vanwege buitenspel is afgekeurd, vakkundig tegen met een listig tikje (3-2), maar bij de oorsprong van deze aanval ziet Corver duidelijke overtredingen op Giresse en Six over het hoofd.

In de tweede verlenging hebben de Duitsers meer adem, spelen beter en krijgen kansen. Na een sublieme aanval maakt Fischer op een kopbal van Hrubesch (de andere invaller) gelijk met een omhaal: 3-3. Het neutrale publiek komt adem te kort, maar de fans van beide landen houden het niet meer van spanning.

In tegenstelling tot halve finale van 1970 (Italië – West Duitsland) wordt er ondanks een Duits offensief niet meer gescoord in de laatste en dus moeten strafschoppen voor de beslissing zorgen. Dit is een primeur op een WK. Giresse, Kaltz, Amoros, Breitner en Rocheteau scoren. Dan mist Uli Stieleke (redding Ettori), maar buiten het zicht van de tv-kijkers mist Six ook, en brengt Littbarski de stand weer in evenwicht en kan elke misser fataal zijn. Platini en Rummenigge falen niet.

Corver lacht nog met Schumacher wanneer de Fransen hun zesde schutter aanwijzen. De stijlvolle verdediger Bossis (‘le grand Max’) ziet zijn inzet gestopt worden door Schumacher, die meteen een triomfgebaar maakt. Horst Hrubesch krijgt de kans om het af te maken en de Hamburger schuift de bal in het doel. Platini loopt leeg van de grasmat, Tigana zakt huilend in het gras.

De Duitsers worden toegezongen en Schumacher verlaat triomfantelijk het veld. ‘Terrible, terrible,’ roepen Roland en Larqué uit en de wereld voelt met la douce France mee.