NieuwVoetbal

Hitlergroet bij het Nederlands elftal

Op 17 februari 1935 speelde het Nederlands elftal in het Olympisch Stadion een thuiswedstrijd tegen Duitsland. Twee jaar na de Duitse machtsovername van de nazi’s werd daar dan ook de Hitlergroet gebracht. Dit artikel lees je gratis, maar een donatie is aardig – onderaan deze pagina.

De machtsgreep van Adolf Hitler in Duitsland in 1933 zette de internationale sport in vuur en vlam, zelfs het keurige hockey. Op 14 mei 1933 speelden de Nederlandse mannen namelijk in het Olympisch Stadion een thuiswedstrijd tegen Duitsland, waarbij vooral het verplichte gebruik van de Hitlergroet door Duitse sporters vooraf veel verzet opriep.

Door deze samenloop van omstandigheden lag er meteen een zware politieke druk op deze wedstrijd met oproepen tot boycot en protest. Deze discussies kwamen in een stroomversnelling nadat de Duitse Tennisbond net in diezelfde tijd niet-ariërs en marxisten had uitgesloten van bestuurlijke functies. ‘Wat betreft het lidmaatschap van dezulken, verwacht het bestuur binnenkort een algemeene regeling,’ zo verklaarde de Duitse organisatie. Met andere woorden: ook de ledenbestanden van alle Duitse tennisclubs zouden snel worden gezuiverd op politieke en maatschappelijke correctheid.

Oproep tot geweld

In aanloop naar de hockeyinterland was er een groep Nederlanders, die vond dat deze uitsluitingen een interne zaak was voor de Duitsers: ‘Op zich zelf hebben we niet het recht ons te verzetten.’ Hun tegenstanders zeiden juist dat deze zuivering een voorbode was voor de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn, die daarom beter in een ander land konden worden gehouden. ‘Gaat er niet heen!’, riep het socialistische dagblad Het Volk op in aanloop naar de hockeyinterland. Politieke gebeurtenissen speelden opeens een grote rol in de Nederlandse sport.

Sommige Joodse tegenstanders van de hockeyinterland wilden de hockeywedstrijd zelfs met geweld tegenhouden, waarop de opperrabijn een zeer dringende oproep deed om dat niet te doen. De politie nam voor de zekerheid toch extra maatregelen om de orde te handhaven, maar het bleef uiteindelijk rustig onder de zesduizend toeschouwers, óók tijdens het brengen van de Hitlergroet door de Duitsers bij begin en einde van de wedstrijd. In 1933 kon tenslotte nog niemand weten dat die Hitlergroet het symbool zou worden van wereldoorlog en genocide.

Nederlands elftal

Twee jaar later speelde het Nederlands voetbalelftal in datzelfde Olympisch Stadion een wedstrijd tegen Duitsland. De scherpste politieke randjes waren vooraf al verwijderd door de KNVB, zo blijkt uit het wedstrijdverslag van De Tijd. De officiële Duitse vlag met hakenkruis wapperde niet op de grote vlaggenstandaard, want in plaats daarvan hing er een groen exemplaar, samen met die van de KNVB. De beruchte hakenkruisvlag was er alleen in een kleine versie, ‘zoodat dit deel van het probleem op heel nuchtere en kalme wijze tot oplossing was gebracht,’ zo schreef tijdschrift Revue der Sporten.

De Duitsers waren ook nog eens zo vriendelijk om geen bombastische shirts te dragen, maar een eenvoudig wit tricot. Ze betraden het veld en brachten meteen de Hitlergroet, zoals voorgeschreven door het eigen land. En ook hier was er voor de rest geen wanklank te horen, ook omdat de Nederlandse spelers tijdens de plechtigheid vooraf hun armen strak tegen het lichaam hielden.

In de volgende 45 minuten werd Oranje volkomen van de mat gespeeld, maar herpakte zich daarna om toch nog met 2-3 te verliezen. En dat vonden de supporters van toen een stuk erger dan die geheven arm.

Waardeer deze site!

Onze content is gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je dat laten blijken met een kleine financiële bijdrage.

Mijn gekozen waardering € -

Jurryt van de Vooren
https://sportgeschiedenis.nl
Specialist in sporterfgoed. Al meer dan 25 jaar de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.